صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1395/03/10
برگزار شده توسط: استان اصفهان/
موضوع
ناباروری زوجه به جهت عقیم بودن یا سایر عوارض جسمی زوج
پرسش
چنانچه با گذشت 5 سال از زندگی مشترک زوجه با استناد بند دهم از شرایط ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه (در صورتی که پس از گذشت 5 سال زوجه از شوهر خود به دلیل عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود) از دادگاه تقاضای طلاق نماید و زوج در مقام دفاع با ارائه دلیل بگوید همسرش نیز در طول زندگی دارای بیماری رحم بوده و در نهایت رحم وی خارج شده است. آیا با وصف بیماری زوجه شرط ضمن عقد نکاح جهت وکالت زوجه در طلاق محقق گردیده است؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال با توجه به اینکه زوجه به لحاظ وضعیت خاص جسمی قابلیت باروری و فرزندآوری ندارد؛ بنابراین بند دهم از شرایط ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه (پس از گذشت پنج سال به لحاظ عقیم بودن زوج و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود) سالبه‌ی به انتفاء موضوع بوده و زوجه نمی‌تواند به استناد شرط یاد شده با استفاده از وکالت در طلاق خود را مطلقه نماید.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه عقیم بودن یا بیماری جنسی در صورتی متصور است که زوجه مستعد باروری و بچه‌دار شدن باشد و با فرض خروج رحم یا ناباروری زوجه، تحقق شرط به لحاظ عدم تحقق موضوع منتفی است، از طرفی در شرط مذکور قید گردیده است زوجه به جهت عقیم بودن زوج یا عوارض جسمی وی از شوهرش صاحب فرزند نشود بنابراین در فرض سوال زوجه نمی‌تواند از شرط مزبور به نفع خود استفاده نماید.
نظر اقلیت
نظر به اینکه شرط مزبور از قبیل شرط نتیجه می‌باشد و مطابق ماده 236 قانون مدنی در شرط نتیجه، چنانچه حصول آن نتیجه موقوف به سبب خاصی نباشد آن نتیجه به نفس اشتراط حاصل می‌شود 5 سال از عقیم بودن یا بیماری زوج، شرط نتیجه محقق گردیده است.