کلاسه پرونده: 781/82
شاکی:آقای احمد سلامی
موضوع:ابطال قسمتی از دستورالعمل اجرایی بخشنامه ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضاء هیات علمی دانشگاه ها
تاریخ رای:یکشنبه 3 خرداد 1383
شماره دادنامه: 74
مقدمه: شاکی طی دادخواست و لایحه تکمیلی آن اعلام داشته‌اند، اینجانب عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی ممیز شده از طریق وزارت علوم و تحقیقات و فناوری می‌باشم. در این راستا فرزندم در کنکور سراسری سال 82 با توجه به رتبه در رشته دامپزشکی کلیه دانشگاه مورد پذیرش می‌تواند باشد و با در نظر گرفتن عضویت اینجانب در هیات علمی دانشگاه فرزندم می‌تواند در رشته پزشکی ادامه تحصیل دهد لکن سازمان سنجش کشور از اعطای این تسهیلات با استناد به دستورالعمل مورد شکایت خودداری می‌نماید. صفحه اول در دستورالعمل اجرایی بخشنامه ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضاء هیات علمی دانشگاهها بند 1-1 در تعریف دانشگاه با رعایت عدالت تمام دانشگاهها که زیر نظر وزارتین اداره می‌شوند نام برده است. در بند 1-6 تعریف عضو هیات علمی تمام دانشگاهها را که گزینش علمی و اخلاقی آنها توسط یکی از وزارتین انجام شده باشد را نامبرده منتهی در تبصره همین بند اعضاء هیات علمی گزینش شده توسط وزارتین را در اعطاء تسهیلات به دو قسمت تقسیم و به همه اعضاء هیات علمی حق انتقال فرزند را قائل و به تعدادی حق تغییر رشته را منظور و از تعدادی این حق را سلب نموده است و این مصداق عدم رعایت اصول قانونی و تبعیض ناروا بوده و مغایر اصل تساوی حقوق در شرایط مشابه و در نهایت به همین اعتبار اصول مرتبط و نص قانون اساسی می‌باشد. فلذا خواستار اصلاح و حذف تبصره یک ماده 1-6 برابر قوانین حقوقی و اساسی می‌باشم. مدیرکل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 10137/75 مورخ 27/12/82 مبادرت به ارسال تصویرنامه شماره 8011/2 مورخ 18/12/82 معاون فنی و آماری سنجش آموزش کشور نموده است. در این نامه آمده است، 1- به دنبال لغو بخشنامه شماره 17846/3 مورخ 2/17/69 (ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضای هیات علمی) به وسیله دادنامه شماره 16 مورخ 23/2/82 دیوان عدالت اداری در سال 82 وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تاریخ 21/4/82 بخشنامه دیگری ابلاغ نمودند که براساس آن فرزندان اعضای هیات علمی مجاز به انتقال بودند 2- به دنبال ابلاغ این بخشنامه تهیه دستورالعمل اجرایی ان با هماهنگی وزارتین علوم و بهداشت به عهده سازمان سنجش گذاشته شد و این دستورالعمل جهت انتقال فرزندان اعضای هیات عملی تهیه گردید. 3- به دنبال ارسال نامه شماره 9962/82/01 مورخ 15/6/82 رئیس نهاد قوه قضائیه در خصوص توقف اجرای دادنامه شماره 16-23/2/82 فرزندان اعضای هیات علمی همانند سالهای گذشته مجاز به تغییر رشته بودند که این تغییر رشته براساس دستورالعمل اجرایی ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضای هیات علمی که در سال 81 اجرا می‌شد، صورت پذیرفت. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دری‌نجف‌آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا ومستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
همانطور که در دادنامه شماره 16 مورخ 24/1/82 هیات عمومی دیوان تصریح گردیده است، اعطاء هرگونه امتیاز به اشخاص بدون وجود علل و اسباب موجه و وجوه تمایز مطلوب یا بدون حکم صریح قانونگذار از مصادیق بارز تبعیض ناروا محسوب می‌شود و با اصل استحقاق اشخاص در استفاده از امکانات مادی و معنوی مشابه و یکسان در شرایط مساوی و حکم مقرر در بند 9 اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در خصوص لزوم رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همگان در تمام زمینه‌های مادی و معنوی منافات آشکار دارد. بنابراین مندرجات دستورالعمل اجرایی بخشنامه ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضاء هیات علمی مشعر بر جواز تغییر محل تحصیل و رشته تحصیلی فرزندان اعضاء هیات علمی دانشگاه ها بواسطه ایجاد تبعیض ناروا و آشکار بین نامبردگان و سایر دانشجویان خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات مربوط تشخیص داده می‌شود و مستنداً به قسمت دوم ماده25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری - درّی نجف آبادی