هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9801067 شماره دادنامه: 9909970906010669 تاریخ: 15/4/99
شاکی: آقای محمد حسن کامیار فرزند علی اکبر
طرف شکایت: شورای اسلامی شهر تهران
موضوع شکایت و خواسته: 1- ابطال مصوبه به شماره 12767/1920 - 15/5/93 (جدول ذیل تبصره 4 بند (ب) ماده چهاردهم اصلاحی) 2- ابطال مصوبه به شماره 13111/1160/160 مورخ 11/8/87
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی شهر تهران به خواسته 1- ابطال مصوبه به شماره 12767/1920 - 15/5/93 (جدول ذیل تبصره 4 بند (ب) ماده چهاردهم اصلاحی) 2- ابطال مصوبه به شماره 13111/1160/160 مورخ 11/8/87 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
مصوبه شماره 12767/1920 - 15/5/93
20- جدول ذیل تبصره چهارم بند (ب) ماده چهاردهم (اصلاحی):
جدول شماره 1- بهای خدمات مورد ارائه توسط شرکت های خصوصی تاکسی رانی
ردیف
نوع خدمات
بازه زمانی پرداخت
مبلغ قابل دریافت (ریال)
1
صدور پروانه تاکسی رانی راننده اصلی
تشکیل پرونده
یکبار
000/000/1
تشخیص صلاحیت
000/000/2
2
صدور پروانه تاکسی رانی راننده کمکی
تشکیل پرونده
یکبار
000/000/1
تشخیص صلاحیت
000/000/2
3
تشکیل پرونده جهت تمدید پروانه تاکسی رانی (اصلی و کمکی)
هر دو سال
000/500
4
تشکیل پرونده جهت صدور المثنی پروانه تاکسی رانی (اصلی و کمکی)
در صورت نیاز
000/700
5
آموزش
آزمون شهر شناسی
یکبار
000/50
حین خدمت (هر نفر ساعت)
در صورت ابلاغ سازمان
000/60
6
صدور انواع معرفی نامه های اداری
بنا به درخواست تاکسیران
000/50
7
صدور حکم محل فعالیت
بابت برقراری سیستم نظارت صدور و یا تمدید حکم محل فعالیت خدمات خطی و گردشی متناسب با روشی ابلاغی سازمان
سالیانه
حداکثر
000/200/1
تعیین و یا تمدید محل فعالیت تاکسی خدمات ویژه
سالیانه
000/200
تغییر محل فعالیت
بنا به درخواست تاکسیران
000/600
تغییر نوع فعالیت تاکسی ران
بنا به درخواست تاکسیران
000/200/1
8
تبدیل به احسن
هر 10 سال
0000/000/1
9
توسعه ناوگان
بنا به درخواست سازمان
000/000/2
10
عوارض سالیانه
سالانه
متناسب با عوارض سالیانه خودرو
11
انتقال مالکیت
در صورت نیاز
سه درصد از قیمت کارشناسی خودرو
مصوبه شماره 13111/1160/160 مورخ 11/8/87
مقدمه
در سیستم های حمل و نقل عمومی درون شهری، تاکسی تنها وسیله نقلیه ای می‌باشد که در آن تاکسیرانان به طور مستقیم با مسافران در ارتباط می‌باشند، رفتار مناسب، عالمانه و آگاهانه تاکسیران همراه با حفظ حقوق شهروندی مسافر می‌تواند در ارتقای سطح خدمات رسانی به شهروندان تاثیر به سزایی داشته باشد. در کتاب حاضر کلیه قوانین رفتاری و انضباطی رانندگان تاکسی، مصوب شورای اسلامی شهر تهران به طور کامل ارایه گردیده است.
درآیین‌نامه جدید، تخلفات تاکسیرانان، بر اساس نوع و شدت تخلف به دو دسته تخلفات نوع اول و نوع دوم طبقه بندی گردیده اند. تخلفات نوع اول علاوه بر هیات های انضباطی تاکسیرانان مستقر در سازمان تاکسیرانی و شرکت های خصوصی، قابلیت بررسی در مراجع ذیصلاح قضایی با توجه به نوع تخلف را دارند.
در آیین‌نامه انضباطی رانندگان تاکسی، پیش بینی پرداخت خسارت تخلف، امتیاز منفی و ارایه آموزش های مورد نیاز به تاکسیران در تخلفات نوع اول و دوم نیز لحاظ گردیده است به نحوی که تاکسیران برای تخلفات خود امتیاز منفی دریافت می کند و اگر امتیاز منفی وی از یک میزان خاص تعیین شده در آیین‌نامه افزایش یابد، تاکسیران موظف به گذراندن دوره آموزشی تعیین شده توسط هیات انضباطی خواهد بود در غیر این صورت از ادامه فعالیت ایشان جلوگیری به عمل خواهد آمد.
با توجه به بررسی های به عمل آمده توسط سازمان، اکثریت قریب به اتفاق تاکسیرانان از قوانین و مقررات سازمانی پیروی می کنند و نیازی به پرداخت خسارت تخلف برای جرایم ندارند ولی تعداد معدودی از تاکسیرانان که در اصطلاح قانون گریز می‌باشند افراد هدف این آیین‌نامه هستند که امیدواریم آنها نیز با مطالعه این کتاب نسبت به اصلاح رفتارهای اجتماعی و فرهنگی خود بکوشند تا شان، مقام و منزلت تاکسیرانان عزیز که همواره سرآمد رفتارهای فرهنگی، اجتماعی و ترافیکی سایر شهروندان بوده و هست در شهر تهران، در مسیر تعالی و رشد قرار گیرد.
فصل اول: کلیات
ماده 1: به منظور ساماندهی امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران و یکسان سازی خدمات قابل قبول در زمینه حمل مسافر با تاکسی های تحت پوشش سازمان تاکسیرانی شهر تهران و تاکسی هایی که زیر نظر شرکت های خصوصی فعالیت می کنند و تعیین ضمانت های اجرایی تخلفات کلیه رانندگان تاکسی شهر تهران و ایجاد تمرکز و هماهنگی در رسیدگی به تخلفات، نقض تعهدات و رانندگی انواع تاکسی و نیز تشویق آن ها و بر مبنای قانون به تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران زیر نظر شهرداری تهران مصوب 28/3/1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران و« قانون الحاق یک تبصره یا ماده واحده قانون راجع به تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران زیر نظر شهرداری تهران مصوب 28/3/1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی» مصوب 20/5/1372 و آیین‌نامه اجرایی « قانون الحاق یک تبصره به ماده واحده قانون راجع به تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران زیر نظر شهرداری تهران مصوب 28/3/1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی»، مصوب 10/8/74 و اصلاحیه آن - تصویبی به تاریخ 13/6/1379 هیات وزیران، آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی کشور - موضوع تصویب نامه شماره 20873/ت29169ه- مورخ 8/4/84 هیات وزیران و اساسنامه سازمان تاکسیرانی شهر تهران مصوب 7/9/1360 و در اجرای بند "ف" ذیل ماده یکم و ماده بیست و چهارم آیین‌نامه ضوابط تاسیس و فعالیت شرکت های تاکسیرانی خصوصی شهر تهران (دوره سوم) به تاریخ سه شنبه سی مهر ماه 1387 ابلاغی به شماره 13111/1160/160 مورخ 11/8/87، «آیین‌نامه انضباطی رانندگان تاکسی شهر تهران» به شرح آتی ابلاغ می‌شود.
و- در صورت بهره برداری از پروانه تاکسیرانی، دارنده پروانه بهره برداری در هنگامی که پروانه تاکسیرانی او با تصمیم قطعی هیات انضباطی به حالت تعلیق درآمده و یا باطل شده است پروانه بهره برداری تاکسی متعلق به پروانه تاکسیرانی تعلیق شده، تمدید یا تجدید نمی شود و پروانه تاکسیرانی متخلف به لحاظ از دست دادن شرایط اساسی اشتغال به حرفه تاکسیرانی و نیز نقض مفاد تعهدنامه رسمی ابطال می‌شود.
تبصره 1- در صورتی که مدت حبس تحمل شده توسط راننده متخلف مساوی و یا بیش از مدت های مندرج در این ماده باشد، ضمانت های اجرایی تعلیق پروانه تاکسیرانی مربوط، موضوعاً مشخص می‌شود.
تبصره 2- در کلیه مواردی که پروانه تاکسیرانی فرد باطل می‌شود، متخلف حق ثبت نام مجدد برای دریافت پروانه تاکسیرانی جدید نخواهد داشت.
تبصره 3- فارغ از الزام اجرای رای قطعی مراجع قضایی سازمان تاکسیرانی موظف است بر مبنای ماده 4 مکرر این اصلاحیه نسبت به اجرای آرای صادره هیات انضباطی در چارچوب جدول شماره 1 اقدام نماید.
ماده 4 مکرر: در صورت وقوع جرایم و تخلفات مندرج در جدول شماره 1 از سوی هر یک از رانندگان تاکسی، موضوع در هیات انضباطی رانندگان تاکسی مطرح و هیات مطابق احکام مندرج در جدول شماره 1 (یک یا چند حکم) اقدام به صدور رای می‌نماید.
جدول شماره 1
کد تخلف
شرح تخلف
انواع حکم هیات انضباطی
101
هرگونه مباشرت، مشارکت یا معاونت در ورد صدمات بدنی یا خسارت مالی نسبت به مسافران با اشخاص ثالث در هنگام انجام وظیفه و یا تهدید به ارتکاب این تخلفات
1- تعلیق پروانه تاکسیرانی به تشخیص هیات انضباطی تا 5 سال (در صورت تعلیق پروانه تاکسیرانی، راننده حق رانندگی بر روی هیچ تاکسی را نخواهد داشت.)
2- اعزام به مراکز درمان اعتیاد و سوء پیشینه و ارائه گواهی های عدم اعتیاد و سوء پیشینه و سلامت جسمانی و انجام تست های روانی توسط تاکسیران
3- پرداخت خسارت نقدی تا سقف 000/000/5 ریال (پنج میلیون ریال)
4- جلب رضابت و جبران خسارت وارده بر شاکی
5- ارجاع پرونده به مراجع قضایی به تشخیص هیات انضباطی و پیگیری تا حصول نتیجه
6- ضبط مبلغ ودیعه به نفع سازمان برای هزینه امور دادرسی
7- گذراندن دوره های آموزشی مورد نیاز به تشخیص هیات انضباطی با پرداخت هزینه دوره 8- ابطال پروانه بهره برداری 9- ابطال پروانه تاکسیرانی 10- فک پلاک خودرو تاکسی
11- تخصیص 3 الی 10 امتیاز منفی به همراه پرداخت خسارت تخلف با تشخیص هیات انضباطی
102
هرگونه مباشرت، مشارکت یا معاونت در پنهان نمودن یا حمل اجناس و اشیاء ممنوعه
103
هرگونه مباشرت، مشارکت یا معاونت در پرداخت مبالغ و وجوهاتی علاوه بر دستورالعمل ها و ضوابط لازم الاجرا به پرسنل شرکت
104
هرگونه مباشرت، مشارکت یا معاونت در تهیه اسناد و مدارک غیر واقعی و غیر قابل استناد در ارتباط با شرکت و یا دیگر ادارات مرتبط یا غیر مرتبط با موضوع تاکسیرانی
105
مصرف داروهای تاثیرگذار بر اعصاب و روان و رفتار بدون مجوز پزشک
106
انجام اعمال مخالف با شئونات اسلامی و اعمال منافی عفت
بخش دوم:
تخلفات نوع دوم:
ماده 5
به سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران مجوز داده می‌شود که برای انواع تخلفات نوع دوم به شرح جدول شماره 2 این مصوبه، نسبت به تعیین و اعمال خسارت تخلف اقدام نماید.
جدول شماره 2
کد تخلف
شرح تخلف
امتیاز منفی
کد تخلف
شرح تخلف
امتیاز منفی
201
عدم ارائه پروانه تاکسیرانی معتبر
3
208
ارائه خدمات خارج از چارچوب مندرج در پروانه تاکسیرانی و حکم کار و ماموریت - عدم فعالیت بدون عذر موجه و استفاده غیر مجاز و شخصی از تاکسی - امتناع از حمل مسافر
2
202
تغییر رنگ و نوار خودرو بدون دریافت مجوز
3
209
تعمیرات فنی و ظاهری در تاکسی مغایر با استانداردها و دستورالعمل های سازمان
2
203
سوء استفاده از هر نوع تسهیلات و امتیازات ویژه تاکسی
3
210
عدم استفاده از برچسب نرخ کرایه
2
204
سپردن تاکسی برای ارائه خدمات به افراد غیر مجاز
2
211
عدم استفاده از کولر و یا بخاری خودرو، متناسب با فصول سال
2
205
نداشتن تابلو تاکسی، آرم و بدل نویسی و یا نقص در آن مطابق دستورالعمل سازمان
2
212
سوار کردن بیش از ظرفیت مجاز مسافر در خودرو یا سوار نمودن دو نفر در صندلی جلو
2
206
تظاهر به روزه خواری در ملا عام
2
213
استفاده از دستگاه پخش صوت و یا تصویر مغایر با ضوابط سازمان
1
207
عدم نصب برگه یا کارت شناسایی تاکسیران در داخل تاکسی در معرض دید مسافران
2
214
عدم استفاده از لباس فرم ابلاغی سازمان
1
کد تخلف
شرح تخلف
امتیاز منفی
کد تخلف
شرح تخلف
امتیاز منفی
215
عدم ارائه کامل مدارک درخواستی بازرسان به غیر از پروانه
1
222
بیان ناسزا، مطالب شخصی، اهانت مذهبی، نژادی و قومی
1
216
پیاده و سوار نمودن مسافر خارج از چارچوب تعیین شده از سوی سازمان - سوار یا پیاده نمودن مسافر از درب سمت چپ
1
223
عدم عودت اموال جا مانده در تاکسی به شرکت یا مراجع تعیین شده از طرف سازمان
1
217
دریافت مبلغی بیش از کرایه مصوب از مسافر
1
224
انتخاب مسیر غیر مصوب و یا مسیری که به ضرر مسافر بدون توافق باشد
1
218
عدم به کار گیری تاکسیمتر و سایر تجهیزات الزامی برابر دستورالعمل سازمان
1
225
عدم استفاده از تابلوی خارج از سرویس برابر دستورالعمل
1
219
شرکت نکردن در دوره ها و کلاسهای اجباری تعین شده توسط سازمان
1
226
حمل بار غیر مجاز برابر دستورالعمل صادره
1
220
بی توجهی به اخطارها و تذکرات قانونی بازرسان شرکت و سازمان و یا عدم رعایت احترام نسبت به بازرسان سازمان
1
227
عدم رعایت نظافت ظاهری و بهداشت شخصی و عدم رعایت نظافت عمومی خودرو (داخل و بیرون تاکسی)
1
221
استعمال دخانیات در داخل خودرو - خوردن یا آشامیدن و استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی
1
228
دارا بودن عیوب ظاهری تاکسی داخل و بیرون
1
کد تخلف
شرح تخلف
امتیاز منفی
کد تخلف
شرح تخلف
امتیاز منفی
229
رانندگی غیر مجاز ناشی از تاثیر دارو و یا عدم تعادل روانی
بنا بر تشخیص هیات
232
ورود به محل سکونت مسافر به غیر از مشاعات
بنا بر تشخیص هیات
230
افشاء اطلاعات خصوصی مسافر به صورت غیر قانونی توسط راننده
بنا بر تشخیص هیات
233
ترمز ناگهانی - حرکت مارپیچ و هرگونه اخلال در ترافیک شهری که موجب نارضایتی مسافر گردد
بنا بر تشخیص هیات
231
عدم رعایت حریم خصوصی مسافر به صورت غیر قانونی توسط راننده
بنا بر تشخیص هیات
تبصره 1- در صورت احراز عدم فعالیت بدون عذر موجه، عدم ارائه سرویس عمومی یا استفاده شخصی از تاکسی در مرتبه اول سازمان مجاز است تا مدت شش ماه نسبت به تعلیق پروانه تاکسیرانی متخلف اقدام نماید و در مرتبه دوم پروانه تاکسیرانی متخلف به لحاظ از دست دادن شرایط اساسی اشتغال به حرفه تاکسیرانی ابطال می‌گردد.
تبصره 2- به سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران مجوز داده می‌شود که به ازای هر امتیاز منفی کسب شده توسط تاکسیران مبلغ یکصد هزار (000/100) ریال تحت عنوان خسارت تخلف و از طریق صدور برگه خسارت تخلف از تاکسیرانان دریافت و به حساب سازمان واریز نماید.
تبصره 3- در صورت عدم وقوع هرگونه تخلف توسط تاکسیران در بازه زمانی شش ماهه از آخرین تخلف و پرداخت خسارت تخلف، امتیازات منفی ایشان قابل طرح در هیات انضباطی تاکسیرانان بوده و با تشخیص هیات انضباطی امتیازات منفی تاکسیرانان قابل تقلیل تا حداکثر نصف امتیازات حاصله خواهد بود.
تبصره 4- بر اساس مجموع امتیازات منفی کسب شده توسط تاکسیرانان، پرونده در هیات انضباطی رانندگان مطرح و بر اساس مندرجات جدول شماره 3 یک یا چند حکم از سوی هیات انضباطی صدور رای خواهد شد.
تبصره 5- به سازمان تاکسیرانی مجوز داده می‌شود تا در صورت تصویب هیات انضباطی تاکسیرانان، نسبت به بخشودگی امتیازات منفی تاکسیران در دوره 2 ساله (پایان اعتبار پروانه تاکسیرانی) در صورت اجرای آرای صادره و تسویه حساب خسارت تخلفات تاکسیران اقدام لازم را به عمل آورد. همچنین در خصوص تاکسیرانانی که مستحق تشویق متناسب با مفاد مندرج در ماده بیست و سوم این آیین‌نامه باشند به سازمان تاکسیرانی مجوز داده می‌شود تا نسبت به کاهش و یا بخشودگی امتیازات منفی تاکسیران اقدام نماید.
جدول شماره 3- خسارات تخلفات بر اساس امتیاز منفی در بازه زمانی دو ساله
ردیف
میزان امتیاز منفی
انواع حکم هیات انضباطی
1
از 15 متیاز منفی
تا 40 امتیاز منفی
1- تذکر کتبی و درج در پرونده تاکسیران
2- تعهد رسمی تاکسیران مبنی بر عایت کامل ضوابط و مقررات سازمان تاکسیرانی
3- شرکت در دوره های آموزشی تعیین شده با پرداخت هزینه توسط تاکسیران
4-تغییر خط و یا کاربری
5- تعلیق پروانه تاکسیرانی به تشخیص هیات انضباطی تا 2 سال
2
بیش از 40 امتیاز منفی
1- تعلیق پروانه تاکسیرانی به تشخیص هیات انضباطی تا 2 سال
2- ابطال پروانه تاکسیرانی
3- ابطال پروانه بهره برداری
4- فک پلاک تاکسی
5- شرکت در دوره های آموزشی تعیین شده با پرداخت هزینه توسط تاکسیران
6- تخصیص 5 الی 20 امتیاز منفی مضاعف به همراه پرداخت خسارت تخلف با تشخیص هیات
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
با عنایت به اینکه به موجب رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 1414 مورخ 20/6/97 شوراهای اسلامی شهر به استناد قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 فاقد اختیار و صلاحیت در خصوص تهیه آیین‌نامه مربوط به تاکسیرانی می‌باشند متاسفانه شورای اسلامی شهر تهران به موجب مصوبات مورد شکایت مغایر با اصل 44 قانون اساسی (مالکیت خصوصی) و مغایر با آیین‌نامه انضباطی هیات وزیران به شماره 1/3/34/841 مورخ 20/1/1374 اقدام نموده است.
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شهر تهران به موجب لایحه شماره 14672/160 مورخ 28/5/98 به طور خلاصه توضیح داده است که: با عنایت به اینکه به موجب لایحه قانونی راجع به تمرکز امور تاکسیرانی شهر تهران زیر نظر شهرداری تهران مصوب 28/3/59 شورای انقلاب و تبصره های ذیل آن تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی و همچنین کلیه امور مربوط به حمل و نقل عمومی مسافر در درون شهر در حیطه وظایف و مسئولیت شهرداری می‌باشد که آیین‌نامه اجرایی آن توسط شهرداری تهران تهیه و پس از تصویب شورای شهر و در غیاب آن قائم مقام وزارت کشور در شهرداری تهران قابل اجرا می‌باشد. مصوبات مورد شکایت بر مبنای قوانین و مقررات تصویب گردیده لذا رد شکایت مورد استدعاست.
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر در جلسه به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی
با توجه به اینکه مطابق ماده 3 آیین‌نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده واحده قانون راجع به تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران زیر نظر شهرداری تهران مصوب 28/3/1359 شورای انقلاب و تبصره ذیل آن، تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی و همچنین کلیه امور مربوط به حمل و نقل عمومی مسافر در درون شهر در حیطه نظارت و مسئولیت شهرداری است و در تبصره 3 ماده 5 آیین‌نامه مذکور نیز اجازه تعیین و اخذ هزینه خدمات به شورای شهر پس از تایید وزارت کشور داده شده است، بنابراین مصوبه شماره 13111/1160/160 مورخ 11/8/87 تحت عنوان آیین‌نامه انضباطی رانندگان تاکسی و جدول شماره 20 ذیل تبصره چهارم بند (ب) ماده چهاردهم اصلاحی مصوبه شماره 12767/1920/160 مورخ 15/5/93 مصوب شورای اسلامی شهر تهران مغایر قانون و خارج از حدود اختیار نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباری - رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری