کلاسه پرونده: 98/80
شاکی: خانم صفا رضایی‌حسن‌آبادی
موضوع: ابطال بند 2 دستور اداری شماره 11404/52 مورخ 5/2/1379 سازمان تامین اجتماعی
تاریخ رای: یکشنبه 10 شهریور 1381
شماره دادنامه: 188
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، همسر مرحوم اینجانب سال‌ها است در پیمانکاری به عنوان راننده کمکی مشغول به فعالیت بوده و در این مدت کلیه پرداختی حق بیمه و سوابق متوفی به اداره کل تامین اجتماعی ارسال گردیده به استثنای 2 ماه و 19 روز که در این مدت متوفی مشغول به کار بوده و بیمه وی نیز توسط پیمانکار کسر گردیده ولی به اداره تامین اجتماعی ارسال نشده است، عدم ارسال حق بیمه متوفی طبق ماده 39 قانون تامین اجتماعی قصور از طرف پیمانکار بوده و اداره تامین اجتماعی نیز حسب ماده 40 قانون فوق‌الذکر در این خصوص کوتاهی نموده است.مدیرکل درآمد سازمان تامین اجتماعی به استناد بند دوم دستور اداری شماره 11404 مورخ 1379/02/05 به علت عدم ارسال حق بیمه متوفی توسط پیمانکار از برقراری مستمری و سایر حقوق دیگر خودداری کرده‌اند که در این خصوص درخواست رسیدگی و ابطال بند دوم دستور اداری مذکور را دارم.معاون حقوقی و امور مجلس سازمان تامین اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 15107/7100 مورخ 1381/05/14 اعلام داشته‌اند، همان‌گونه که ماده 39 قانون تامین اجتماعی مقرر می‌دارد، موعد پرداخت حق بیمه حداکثر تا پایان آخرین روز ماه بعد می‌باشد. عدم ارائه لیست ظرف مهلت مقرر قانونی خود اماره‌ای است قوی بر عدم اشتغال فردی در یک کارگاه و اثبات خلاف آن بر عهده مدعی مستقر می‌گردد.همان‌گونه که از مجموع مقررات تامین اجتماعی پیداست طرق احراز رابطه کارگری یا اشتغعال فردی در دوره زمانی مشخص برای سازمان تامین اجتماعی محصور و محدود می‌باشد به اولاً ارائه لیست ازسوی کارفرما ثانیاً بازرسی ادواری یا موردی بازرسان ثالثاً حسابرسی‌های به عمل آمده توسط آن لذا با انقضای موعد مقرر در ماده 39 و استقرار فرض عدم اشتغال در دوره مشخص چنانچه مدعی نتواند خلاف اماره مذکور را به اثبات برساند گریزی جز حکم به فقدان اشتغال و منتفی بودن سابقه اشتغال نمی‌باشد. لذا ادعای مغایرت قانونی بند دوم از این حیث مخدوش و قابل رد می‌باشد.در رابطه با قسمت (ب) بند دوم یعنی تاکید بر لزوم رعایت مهلت مقرر در ماده 39 اشعار می‌دارد، اولاً دستور اداری متضمن حکم جدیدی نفیاً یا اثباتاً نبوده فلذا استدعای مغایرت مخدوش می‌باشد. ثانیاً تاکید بر حکم مقرر در ماده قانونی به لحاظ اصولی و منطفی نمی‌تواند حکم جدیدالوضع یا خارج از حدود اختیارات سازمانی تلقی و تعبیر شود. با عنایت به مجموع مراتب استدعای رسیدگی و حکم به رد شکایت را دارد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دری‌نجف‌آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به‌صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
هر چند به صراحت ماده 39 قانون تامین اجتماعی مصوب تیر ماه 1354 کارفرما مکلف است صورت مزد یا حقوق بیمه شدگان را طبق مقررات آیین‌نامه مربوط به سازمان تامین اجتماعی تسلیم کند و حق بیمه مربوط به هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد بپردازد لیکن از دریافت لیست‌های معوقه با عنایت به تکالیف قانونی سازمان تامین اجتماعی در باب بررسی لیست‌های مذکور و تحقیق پیرامون صحت یا سقم مندرجات و در نتیجه قبول یا رد آنها موافق احکام قانونی تامین اجتماعی در این امور نیست. بنابراین بند 2 مصوبه شماره 11404/52 مورخ 1379/02/05 متضمن وضع قاعده آمره مشعر بر عدم دریافت لیست‌های معوقه خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات معاون فنی و درآمد سازمان تامین اجتماعی در وضع مقررات دولتی تشخیص داده می‌شود به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری - درّی نجف آبادی