هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری
شماره پرونده: ه- ع؍ 9803210 شماره دادنامه: 9909970906010704 تاریخ: 21/4/99
شاکی: آقای علی اصغر کاشفی
طرف شکایت: 1- سازمان امور مالیاتی کشور 2- سازمان اداری و استخدامی کشور 3- سازمان سنجش آموزش کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال آزمون تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی به پیمانی سازمان امور مالیاتی کشور سال 1397
سازمان امور مالیاتی با اخذ مجوز از سازمان اداری و استخدامی کشور اقدام به برگزاری آزمون تبدیل وضعیت 166 نفر از نیروهای قراردادی شاغل در واحدهای آن سازمان جهت استخدام پیمانی نموده است که مورد اعتراض شاکی واقع شده است.
متن مقرره مورد شکایت:
سازمان امور مالیاتی کشور از محل مجوز استخدامی شماره 175634؍ت48521 ه مورخ 8؍9؍1391 هیات محترم وزیران و موافقت شماره 1310523 مورخ 10؍5؍1396 سازمان امور اداری و استخدامی کشور و به استناد تبصره ذیل ماده 24 قانون مالیات بر ارزش افزوده و در اجرای ماده 9 ضوابط اجرایی قانون بودجه سال 1397 کل کشور تعداد 166 نفر از بین نیروهای قراردادی واجد شرایط شاغل در واحدهای سازمانی تابعه سازمان امور مالیاتی کشور از طریق برگزاری امتحان کتبی عمومی، تخصصی و طی مراحل گزینش به صورت پیمانی در مشاغل حسابرس مالیاتی (کارشناس مالیاتی) کمک حسابرس مالیاتی (کاردان مالیاتی)،کارشناس امور اداری، کارشناس روابط عمومی، کارشناس حقوق، کارشناس فناوری اطلاعات (کارشناس امور سخت افزار رایانه، کارشناس شبکه، برنامه نویس سیستم و تحلیل گر سیستم)، مهندس برق، مهندس تاسیسات، مهندس ساختمان و کارشناس حراست استخدام می‌نماید.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: بند 3 تصویب نامه شماره 175634؍ت 48521 ه- مورخ 8؍9؍1391 هیات وزیران (که به استناد بند الف ماده 29 و ماده 51 قانون مدیریت خدمات کشوری و تبصره 2 ماده 51 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه به تصویب رسیده است و اختیارات گسترده ای به رئیس سازمان امور مالیاتی در جهت استخدام نیروهای مورد نیاز آن سازمان داده بود) بر اساس نظریه شماره 36340 ه؍ب مورخ 29؍5؍1393 رئیس مجلس شورای اسلامی مغایر قانون اعلام شده است. لازم به ذکر است بند 3 مقرر نموده بوده: رئیس سازمان امور مالیاتی کشور مجاز است راساً و بدون نیاز به اخذ مجوز با تایید هر مرجع دیگر نسبت به استخدام تعداد 12000 نفر نیروی انسانی در سازمان یاد شده اقدام نماید با مغایرت این بند با قانون به تبع آن بند 4 نیز که مقرر نموده: تعداد 12000 شماره مستخدم راساً توسط سازمان امور مالیاتی کشور از طریق سامانه کارمند ایران به صورت خودکار به افراد استخدام شده اختصاص می یابد. عملاً از حیز انتفاع خارج می‌شود. هیچ مقرره مصرحی مبنی بر تبدیل وضع نیروهای قراردادی به پیمانی وجود ندارد. همچنین در مواد 24 قانون مالیات بر ارزش افزوده و نیز ماده 9 ضوابط اجرایی بودجه سال 1397 نیز مقرره ای مبنی بر تبدیل وضع نیروهای قراردادی به پیمانی وجود ندارد و در تبصره ذیل ماده 32 قانون مدیریت هیچ تعهد استخدامی برای نیروهای قراردادی وجود ندارد. فلذا اقدام سازمان امور مالیاتی و سازمان اداری و استخدامی در صدور مجوز برای این امر، مغایر با اصل تساوی و برابری و ایجاد اشتغال موضوع اصل بیست و هشتم قانون اساسی و مخالف تبصره ذیل ماده 32 و مواد 41 و 42 قانون مدیریت خدمات کشوری و دادنامه شماره 93 مورخ 12؍2؍1396 و مغایر با فحوای دادنامه شماره 1280 مورخ 3؍9؍1393 هیات عمومی می‌باشد و لذا شاکی تقاضای ابطال آن را از تاریخ تصویب نموده است.
در پاسخ به شکایت شاکی سازمان اداری و استخدامی کشور اعلام کرده: تبصره ماده 24 قانون مالیات بر ارزش افزوده مقرر داشته: «به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده می‌شود نیروی انسانی متخصص مورد نیاز برای اجرای این قانون را در چهارچوب تشکیلات سازمانی مصوب از محل نیروهای موجود و کمبود آن را از طریق برگزاری آزمون استخدامی اختصاصی، انتخاب و استخدام نماید. سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند تا ده درصد (10%) از مجوز استخدام مذکور را از بین دارندگان مدرک تحصیلی دانشگاهی، بدون انتشار آگهی و برگزاری آزمون به استخدام در آورد.» با توجه به تبصره قانونی فوق به سازمان امور مالیاتی اجازه داده شده تا 10 درصد مجوزهای خود را بدون انتشار آگهی و برگزاری آزمون از میان دارندگان مدارک دانشگاهی جذب و استخدام نماید. بر همین اساس این سازمان (اداری و استخدامی کشور) با نامه شماره 1310523 مورخ 10؍5؍1396 برای سازمان امور مالیاتی کشور مجوز استخدام صادر نموده و دستگاه یاد شده نیز اگرچه اختیار استخدام پیمانی موضوع فوق الذکر را بدون هرگونه آزمونی دارا بوده است لیکن این امر را با انتشار آگهی استخدامی در میان نیروهای قراردادی خود اجرا نمود تا از بین نیروهای قراردادی آن سازمان که شایستگی بالاتری دارند با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوط استخدام نمایند. لذا مجوز صادره و اقدام سازمان امور مالیاتی در اجرای تبصره یاد شده بوده و مغایرتی با قوانین و مقررات ندارد.
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی به طور خلاصه اعلام کرده: بر اساس تصویب نامه شماره 175634؍ت 48521 ه- مورخ 8؍9؍1391 هیات محترم وزیران، سهمیه استخدامی به تعداد 12000 نفر به منظور جذب و به کارگیری نیروی انسانی مورد نیاز، به سازمان امور مالیاتی کشور ابلاغ گردید که از این مجوز به میزان (25%) سهمیه ابلاغی به تعداد 3000 نفر به بنیاد شهید و امور ایثارگران اختصاص یافت. (تمامی معرفی شدگان طی فهرست های ارسالی بنیاد مذکور، بدون آزمون جذب و به کارگیری شده اند.) و باقی مجوزهای موجود نیز در سالهای 1391، 1394، 1395 و 1397 با برگزاری آزمونهای استخدامی، جذب و به کارگیری شده اند و یا می‌شوند. با توجه به اینکه سهمیه استخدامی سازمان، 12000 نفر بوده و با لحاظ تبصره ماده 24 قانون مالیات بر ارزش افزوده، سازمان امور مالیاتی می‌تواند 1200 نفر از مجوز استخدام مذکور را بدون انتشار آگهی و برگزاری آزمون از بین دارندگان مدرک تحصیلی دانشگاهی به استخدام درآورد. فلذا از این تعداد، 600 نفر بدون برگزاری آزمون از محل تبصره فوق الذکر با اختیار رییس کل سازمان متبوع (وقت) از بین دارندگان مدرک تحصیلی دانشگاهی جذب و به کارگیری شده اند. در خصوص 600 نفر باقیمانده از ده درصد تبصره ماده فوق الذکر، به لحاظ درخواست های متعدد کارمندان قراردادی دارای مدارک تحصیلی دانشگاهی مرتبط برای استخدام پیمانی، با توجه به این اختیار قانونی، سازمان با برگزاری آزمون استخدامی (آگهی شده در تاریخ 1؍1؍1397، آگهی مورد شکایت شاکی) از طریق سازمان سنجش، تعداد 160 نفر از کارکنان قراردادی واجد شرایط را پس از قبولی در آزمون و طی مراحل انطباق مدارک و گزینش و سایر تشریفات قانونی به استخدام پیمانی در آورده است. در واقع رییس کل سازمان می‌تواند این تعداد نیروی مورد نیاز سازمان را به استناد تبصره ماده 24 قانون فوق الذکر از بین کارمندان قراردادی خود که واجد شرایط تبصره مذکور هستند، بدون برگزاری آزمون به استخدام در آورد، اما به منظور جلوگیری از تبعیض در استخدام اقدام به برگزاری آزمون نموده است که چنین اقدامی بر خلاف حکم تبصره ماده 24 قانون ارزش افزوده نمی‌باشد. از آنجا که برگزاری آزمون تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی سازمان به پیمانی، مورد اعتراض، خارج از حدود اختیارات سازمان نبوده، رسیدگی و رد شکایت مورد استدعاست. خواهشمند است بر طبق مواد 14 و 18 آیین‌نامه اداره جلسات هیات عمومی و هیات تخصصی دیوان عدالت اداری از سازمان امور مالیاتی جهت حضور در هیات تخصصی و حسب مورد هیات عمومی دیوان عدالت اداری، دعوت به عمل آید.
پرونده در جلسه مورخ 9؍4؍1399 هیات تخصصی استخدامی مطرح گردید و پس از رسیدگی به موضوع، اعضاء هیات به اتفاق آراء، مصوبه مورد شکایت را قابل ابطال تشخیص ندادند و بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مورد آن به شرح زیر رای صادر می‌شود.
رای هیات تخصصی استخدامی
با توجه به اینکه اولاًآزمون مورد شکایت مستند به تبصره ذیل ماده 24 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17؍2؍1387 می‌باشد که مقرره داشته:" به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده می‌شود نیروی انسانی متخصص مورد نیاز برای اجراء این قانون را در چارچوب تشکیلات سازمانی مصوب از محل نیروهای موجود و کمبود آن را از طریق برگزاری آزمون استخدامی اختصاصی، انتخاب و استخدام نماید. سازمان امور مالیاتی کشور می تواند تا ده درصد (10 %) از مجوز استخدام مذکور را، از بین دارندگان مدرک تحصیلی دانشگاهی، بدون انتشار آگهی و برگزاری آزمون به استخدام درآورد. " و این قانون موخر بر قانون مدیریت خدمات کشوری و ترتیبات مقرر جهت استخدام افراد در قانون مذکور می‌باشد. ثالثاً مصوبه شماره 175634؍ت 48521ه مورخ 8؍9؍1391 هیات وزیران از این حیث مورد ایراد رییس مجلس شورای اسلامی قرار گرفته بود که اختیار استخدام 12000 نفر را به طور مطلق و بدون اخذ مجوز از سازمان اداری و استخدامی به سازمان امور مالیاتی داده بود و دادنامه شماره 1313 مورخ 9؍5؍1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز بر همین اساس صادر شده است، در حالی که آزمون مورد شکایت با اخذ مجوز از سازمان اداری و استخدامی صورت گرفته است، بنابراین از آنجایی که آزمون مورد شکایت مستند به اجازه قانونگذار و با اخذ مجوز از سازمان اداری و استخدامی بوده، صرف نظر از اینکه استناد آن به مصوبه شماره 175634؍ت 48521ه مورخ 8؍9؍1391 هیات وزیران فاقد وجاهت می‌باشد، مغایرتی با قانون ندارد و حکم به رد شکایت صادر می‌شود. این رای مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می‌باشد.
رضا فضل زرندیرئیس هیات تخصصی استخدامی