تاریخ نظریه: 1403/02/24
شماره نظریه: 7/1402/615
شماره پرونده: 1402-186/1-615ک
استعلام:
شخص (الف) علیه شخص (ب) بابت قطعه زمینی که سند رسمی دارد و در حال حاضر به نام شخص (ب) می‌باشد، به طرح دعوای اثبات مالکیت و خلع ید اقدام می‌نماید. شخص (ب) پیش از صدور حکم قطعی مبنی بر محکومیت خود بابت اثبات مالکیت و خلع ید، نسبت به انتقال ملک به صورت رسمی به شخص دیگری اقدام می‌نماید.
1- آیا در این فرض نامبرده مرتکب بزه انتقال مال غیر شده است؟
2- حال چنانچه شخص (ب) پس از صدور حکم به محکومیت وی به اثبات مالکیت شخص و خلع ید (به نفع الف) و اجرای حکم خلع ید، نسبت به انتقال ملک به ثالث اقدام نماید، آیا عمل وی مشمول عنوان انتقال مال غیر خواهد بود؟ (با عنایت به اینکه هنوز سند رسمی به نام شخص ب می‌باشد، تشریفات قانونی جهت ابطال سند و انتقال آن به نام الف انجام نشده است).
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
- قطع نظر از اینکه سوال مطرح شده فروض متفاوتی دارد، با این وجود چنانچه شخص «ب» قبلاً قطعه زمینی را به «الف» انتقال داده باشد و پس از انتقال ملک به «الف» آن را دوباره به شخص دیگری انتقال دهد، عمل مرتکب با احراز عنصر روانی، بزه انتقال مال غیر خواهد بود و در این خصوص، طرح یا عدم طرح دعوای حقوقی از سوی خریدار، موثر در مقام نیست و در صورتی‌که بین «الف» و «ب» در اصل مالکیت اختلاف باشد، موضوع می‌تواند مشمول مقررات ماده 21 قانون آیین دادرسی کیفری و از موارد صدور قرار اناطه کیفری باشد.
2- انتقال ملک توسط شخص «ب» (دارنده سند رسمی مالکیت) به «ج» بعد از صدور حکم قطعی مغایر با سند مالکیت، با فرض اطلاع وی از صدور چنین حکمی از مصادیق انتقال مال غیر است.