هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9802612 شماره دادنامه: 9909970906010103 تاریخ: 20/3/99
شاکی: آقای علی محمد صادقی فرزند ذبیح اله
طرف شکایت: شورای اسلامی و شهرداری گرمدره
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه سال 94 در خصوص تعیین عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی و شهرداری گرمدره به خواسته ابطال مصوبه سال 94 در خصوص تعیین عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
تعرفه شماره 13
نوع عوارض
فرمول و نحوه محاسبه عوارض
منشاء قانونی
توضیحات
عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری
الف) ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری کلیه اراضی و املاکی که در اثر تصویب طرح جامع یا تفصیلی با طرح مصوب قبلی (هادی) به مسکونی تبدیل گردیده یا می گردند به غیر از کاربری باغ و زراعی، فضای سبز و تجاری
ب) ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری کلیه اراضی و املاکی که در اثر تصویب طرح جامع، تفصیلی با طرح مصوب قبلی (هادی) از کاربری باغ یا زراعی به مسکونی یا سایر کاربریها غیر از تجاری تبدیل می گردند.
ج) ارزش افزوده ناشی از کلیه تغییر کاربری یا تعیین کاربری اراضی و املاکی که در محدوده قانونی یا حریم در مراجع ذیصلاح به کاربرهای انتفاعی شامل مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی، آموزشی، بهداشتی، درمانی و... تبدیل گردیده یا می گردند.
4p
12p
معادل 50% ارزش افزوده ناشی از تغییر یا تعیین کاربری طبق نظریه کارشناسی
بند 16 ماده 71 قانون موسوم به شوراها و تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده
تبصره 1: شهرداری مکلف است از کلیه کاربری هایی که در اثر تصویب طرح جامع یا تفصیلی یا طرح مصوب قبلی به کاربری مسکونی تغییر یافته یا می یابند عوارض بند (الف) و (ب) را وصول نماید.
تبصره 2: چنانچه در اثر تجدید نظر در طرحهای جامع و یا تفصیلی کاربری های (اداری، بهداشتی، درمانی، ورزشی، انتظامی و...) به کاربری های غیر از مسکونی و تجاری تغییر یابند، مشمول پرداخت عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری بند (الف) نمی‌باشند.
تبصره 3: شهرداری علاوه بر وصول عوارض تعیین شده در کلیه بندها، در زمان مراجعه مالک یا مالکین یا نماینده قانونی وی، می بایستی کلیه عوارض قانونی دیگر شامل پروانه، تراکم تفکیک، و... را وصول نماید.
تبصره 4: کلیه کاربریهای ایجاد شده توسط مراجع ذیصلاح بر روی اراضی واقع در حریم با کاربریهایی که بعداً توسط کارگروههای مربوطه بر روی اراضی واقع در حریم ایجاد می‌شوند می بایستی طبق بند (ج) ارزش افزوده ناشی از تغییر یا تعیین کاربری را به شهرداری پرداخت نماید.
تبصره 5: در صورت هرگونه تخلف ساختمانی توسط مالک یا مالکین یا نماینده قانونی مبنی بر احداث بنا در کاربری غیر و طرح آن در کمیسیونهای ماده صد شهرداری و صدور رای بر ابقاء توسط کمیسیونهای مربوطه و موافقت کمیسیونهای ماده 5 یا کارگروه امور زیربنایی شهرداری می بایستی نسبت به وصول ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری یا تعیین کاربری طبق فرمول بند (ج) اقدام نماید.
تبصره 6: رعایت مفاد تبصره یک ماده قانون حفظ اراضی کاربری زراعی و باغات و اصلاحیه بعدی آن جهت اراضی واقع در حریم جهت شهرداری الزامی می‌باشد.
تبصره 7: کلیه بخشنامه ها، دستورالعملهاو مصوبات شورای اسلامی شهر قبل از این مصوبه در این خصوص لغو و بلا اثر می‌گردد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
نظر به اینکه مصوبه مورد شکایت مغایر با ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از درآمدهای دولت و قانون تجمیع عوارض و آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله 354 الی 358 - 14/11/80، 1836 و 1837 - 9/11/97 و 2050 - 23/11/97 می‌باشد، لذا تقاضای اقدام قانونی دارد.
خلاصه مدافعات طرف شکایت:
شورای اسلامی شهر و شهرداری گرمدره طی لایحه جداگانه اعلام می دارند که به دلائل ذیل مصوبه مورد شکایت بر اساس قوانین موضوعه کشور تصویب شده است و تقاضای رد شکایت را دارند.
1- بند 16 ماده 71 و ماده 85 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/75 و اصلاحات بعدی.
2- مواد 42 و 43 و تبصره یک ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/2/87
3- مواد 13 و 28 قانون نوسازی و عمران شهری و تباصر مربوطه مصوب 7/9/1347 با اصلاحات بعدی.
4- لایحه موسوم به قانون تجمیع عوارض مصوب 19/9/1381
5- بند (الف) ماده 174 قانون برنامه 5 ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران.
6- دادنامه 587 - 25/11/83 و 786 - 9/8/96 هیات عمومی و رای 309 - 25/12/95 هیات تخصصی عمران، شهرسازی و اسناد دیوان عدالت اداری
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر در جلسه به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی
طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 با اصلاحات بعدی، تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از جمله وظایف و مسئولیتهای شورای اسلامی شهر محسوب شده است و در تبصره یک ماده «50» قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 وضع عوارض محلی جدید که تکلیف آنها در این قانون مشخص نشده باشد، با رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است، در بند 4 ماده 22 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 با اصلاحات و الحاقات بعدی مقرر گردیده است: « عوارض ناشی از تغییر کاربری و فروش تراکم به اقساط پنج تا ده ساله از شروع بهره برداری توسط سرمایه گذاران به شهرداری مربوطه پرداخت خواهد شد. » همچنین در بند (الف) ماده 174 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران وضع عوارض بر ارزش افزوده اراضی و املاک، ناشی از اجرای طرحهای توسعه شهری مجاز شمرده شده است و در آراء هیات عمومی از جمله رای شماره 1308 - 9؍5؍1397 مصوبات شوراهای اسلامی در وضع عوارض برای ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص داده نشده است.بنابراین تعرفه شماره (13) شهرداری گرمدره تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری مصوب شورای اسلامی شهر گرمدره به استثناء آن قسمت از تبصره 5 که به کارگروه امور زیربنایی شهرداری اشاره شده، مصوب شورای اسلامی شهر گرمدره مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباری- رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری