بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 408
تاریخ دادنامه: 3/5/1396
کلاسه پرونده: 92/678
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 15135-14/1/1391 شورای اسلامی شهر قم
گردش کار: سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور به موجب شکایت نامه شماره 22185/180/92-7/7/1392 اعلام کرده است که:
"ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً، به استحضار می رساند صدور شناسنامه ساخت و ساز و همچنین گواهی پایان کار ساختمان و ابنیه در حدود صلاحیت شهرداریها می‌باشد. در راستای درخواست ساخت و ساز یکی از مراکز آموزش فنی و حرفه ای در استان قم اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان جهت پلاک ثبتی 4/11512 دارای کد نوسازی 1-4-11-14-5 و صدور شناسنامه ساخت به شماره 11276/10/01-8/10/1387 توسط شهرداری اقدام گردیده. نظر به اینکه پس از اتمام عملیات ساختمانی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان قم طی نامه شماره 8730/31-23/6/1391 درخواست صدور گواهی پایان کار را می‌نماید.
لیکن شهرداری به استناد مصوبه شورای شهر طی نامه شماره 246864-7/11/1391 به دلالت اینکه پروانه های ساختمانی صادره که مدت 5 سال یا بیشتر از زمان صدور آنها گذشته باشد مشمول تعرفه روز با کسر عوارض پرداختی تعدیل شده به نرخ تورم می‌گردد. حال نظر به اینکه از زمان صدور پروانه تا تاریخ درخواست صدور گواهی پایان کار صرفاً 3 سال و 7 ماه و 15 روز گذشته و صرف نظر از این مدت زمان که کمتر از پنج سال می‌باشد تحصیل چنین مالی از مصادیق دارا شدن ناروا و ناعادلانه می‌باشد. لذا درخواست ابطال مصوبه شماره 15135-14/1/1391 شورای اسلامی شهر قم از آن مقام قضایی مورد استدعاست. "
متعاقباً سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور به موجب شکایت نامه شماره 16930/180/93-19/5/1393 اعلام کرده است که:
" ریاست محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً، به استحضار می رساند با عنایت به رای صادره به شماره 3/92 -31/5/1392 کمیسیون ماده 77 مستقر در شهرداری منطقه 5 قم و ابطال رای صدرالاشاره بنا به دلایل مشروحه ذیل:
به صراحت ماده 50 قانون مالیات و ارزش افزوده مصوب که اشعار می دارد: برقراری هزینه عوارض و سایر وجوه برای انواع کالای وارداتی و تولیدی و همچنین ارائه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آنها تعیین شده است و همچنین برقراری عوارض به درآمدهای ماخذ محاسبه مالیات... توسط شورای اسلامی و سایر مراجع ممنوع است و همچنین به موجب ماده 52 قانون اخیرالذکر از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولیدکنندگان کالا، ارائه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی مصوب 1381 و اصلاحیه بعدی آن و سایر قوانین و مقررات خاص و عام مغایر مربوط به دریافت هرگونه مالیات غیر مستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاها و ارائه دهندگان خدمات ممنوع می‌باشد.
حائز اهمیت اینکه سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور به استناد ماده 151 قانون برنامه سوم توسعه، تنفیذی در ماده 55 برنامه چهارم و ماده 21 برنامه پنجم متولی ارائه خدمات آموزشی فنی و حرفه ای غیر رسمی است. با توجه به نص صریح ماده 50 و 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده و رای وحدت رویه شماره 699 هیات عمومی دیوان عالی کشور و با عنایت به موارد معنونه در مانحن فیه تقاضای رسیدگی و ابطال رای کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری مورد استدعاست. "
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره 1180-20/9/1392 ثبت دفتر اندیکاتور هیات عمومی شده اعلام کرده است که:
" ریاست محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری
احتراماً، عطف به اخطاریه رفع نقص کلاسه پرونده 92/678-18/8/1392 موضوع: 1- ارسال تصویر ضمائم مصوبه شماره 15135-14/11/1391 2- اعلام مغایرت مصوبه شورای شهر قم با کدام قانون به شرح ذیل به استحضار می‌رسد:
1- شهرداری قم طی نامه شماره 246864-7/11/1391 با امضای معاون اداری و مالی خود اعلام نموده است: با عنایت به مصوبه شورای شهر کلیه پروانه های ساختمانی صادر کرده است، پنج سال یا بیشتر از زمان صدور آنها گذشته باشد مشمول تعرفه روز با کسر عوارض پرداختی تعدیل شده به نرخ تورم می گردند.
2- به موجب ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده برقراری هزینه عوارض و سایر وجوه برای انواع کالای وارداتی و تولیدی و همچنین ارائه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آنها تعیین شده است و همچنین برقراری عوارض به درآمدهای ماخذ محاسبه مالیات... توسط شورای اسلامی و سایر مراجع ممنوع است و همچنین به موجب ماده 52 قانون اخیرالذکر (مالیات بر ارزش افزوده) از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، دریافت هرگونه مالیات غیر مستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و ارائه دهندگان خدمات ممنوع می‌باشد. "
متن مصوبات شورای اسلامی شهر قم به قرار زیر است:
مصوبه شماره 15135-14/11/1391:
" جناب آقای دلبری، شهردار محترم قم
سلام علیکم
احتراماً، عطف به لایحه دو فوریتی شماره 249980/037/2/91-9/11/1391 موضوع اصلاح و الحاق موادی به تعرفه عوارض مصوب شماره 6239/ش/ق-14/11/138، بدین وسیله مصوبه شورای اسلامی شهر قم ارسال می‌گردد تا با رعایت ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و پس از لازم الاجرا شدن مصوبه، نسبت به اجرای مفاد آن اقدام لازم معمول گردد:
متن مصوبه شورا:
لایحه موصوف که در جلسه مورخ 12/11/1391 کمیسیون برنامه و بودجه و امور حقوقی مطرح و مورد رسیدگی قرار گرفته بود، موضوع جهت تصویب نهایی در ششصد و پنجاه و یکمین جلسه رسمی و علنی روز شنبه مورخ 14/11/1391 شورای اسلامی شهر مقدس قم که به صورت عادی در محل سالن جلسات شورا تشکیل گردید مطرح و پس از ارائه گزارش مخبر کمیسیون مذکور و بحث و تبادل نظر و استماع پیشنهادات و بررسیهای لازم و اعلام کفایت مذاکرات موضوع به رای گذاشته شد. در نتیجه اصلاحات تعرفه عوارض به شرح 9 برگ پیوست ممهور به مهر شورا به اتفاق آراء اعضای حاضر در جلسه به تصویب رسید و مقرر شد شهرداری قم با رعایت کلیه موازین قانونی و آیین‌نامه مالی شهرداریها و قانون اصلاح و تسری آیین‌نامه معاملات شهرداری تهران به کلانشهرها و مراکز استانها نسبت به اجرای مصوبه اقدام مقتضی معمول دارد.
بند د- تمدید پروانه های ساختمانی:
تبصره 1: مهلت اعتبار پروانه های ساختمانی اعم از مسکونی، تجاری، صنعتی و اداری برای بار اول سه سال و در صورت درخواست تمدید دو سال دیگر اعتبار خواهد داشت.
تبصره 2: مهلت اتمام عملیات ساختمانی 36 ماه از تاریخ صدور پروانه ساختمانی است و در صورتی که مالک ظرف مهلتهای مقرر بر حسب مورد نسبت به شروع عملیات ساختمانی یا اخذ عدم خلاف و یا اخذ گواهی پایان کار اقدام ننماید مکلف به تمدید پروانه ساختمانی است که در هر صورت مهلت اعتبار پروانه های ساختمانی با احتساب یک نوبت تمدید صرفاً پنج سال از تاریخ صدور خواهد بود.
تبصره 3: پروانه های ساختمانی که بر اساس تبصره 1 و 2 بند «د» صادر می‌گردد بعد از مدت پنج سال از تاریخ صدور فاقد اعتبار می‌باشند و در صورت تقاضای مالک، پروانه ساختمانی جدید مشمول تعرفه روز با کسر عوارض پرداختی تعدیل شده به نرخ تورم (شاخص بانک مرکزی) تعرفه عوارض مصوب صادر می‌گردد.
تبصره 4: تمدید پروانه ساختمانی، تا قبل از شروع به احداث بنا، مادام که به صورت زمین باشد با تایید شهرداری انجام می‌شود و شهرداری پس از تمدید پروانه، مراتب را جهت اطلاع مهندسی ناظر به سازمان نظام مهندسی استان اعلام می‌نماید."
تبصره 5: «کلیه پروانه های صادره قبلی که پنج سال یا بیشتر از زمان صدور آنها گذشته و مالک شروع به ساخت و ساز ننموده و یا ساختمان نیمه تمام باقی مانده باشد، جهت شروع ساخت و ساز و تکمیل بنا، موظف به تمدید پروانه ساختمانی بوده و از سال آتی مشمول تعرفه روز، با کسر عوارض پرداختی تعدیل شده به نرخ تورم می گردند."
علی رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت، تا زمان رسیدگی به پرونده در هیات عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 3/5/1396 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
نظر به اینکه در تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب سال 1347 تکلیف تمدید پروانه ساختمانی و چگونگی اخذ عوارض بابت تمدید پروانه ساختمانی معین شده است، بنابراین مصوبه مورد اعتراض به علت مغایرت با قانون و خارج بودن از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر قم مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
محمدکاظم بهرامی - رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری