هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9900216 شماره دادنامه:9909970906011336 تاریخ: 30/10/99
شاکی: صفر شاهین راد
طرف شکایت: شورای اسلامی شهر گرمدره
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره های 1 و 3 جدول شماره 3 عوارض پذیره واحدهای تجاری سال 94، تبصره های 1 الی 5 تعرفه شماره 10 عوارض ارزش افزوده ناشی از واحدهای اضافی سال 94، تبصره 4 تعرفه شماره یک عوارض زیر بنا سال 98، بند 2 موارد ذیل در کلیه تعرفه های عوارض مصوب، تعرفه شماره 9 عوارض مازاد بر تراکم سال 94 و 98 و تعرفه شماره 20 عوارض بالکن و پیش آمدگی سال 98
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی شهر گرمدره به خواسته ابطال تبصره های 1 و 3 جدول شماره 3 عوارض پذیره واحدهای تجاری سال 94، تبصره های 1 الی 5 تعرفه شماره 10 عوارض ارزش افزوده ناشی از واحدهای اضافی سال 94، تبصره 4 تعرفه شماره یک عوارض زیر بنا سال 98، بند 2 موارد ذیل در کلیه تعرفه های عوارض مصوب، تعرفه شماره 9 عوارض مازاد بر تراکم سال 94 و 98 و تعرفه شماره 20 عوارض بالکن و پیش آمدگی سال 98 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است. متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
تبصره های 1 و 2 و 3 تعرفه شماره 3 (سال 94)
تبصره 1: فضای مازاد بر بنای مفید تجاری مانند راهرو، راه پله، آسانسور و... به عنوان مساحت ناخالص تجاری محسوب گردیده و عوارض پذیره آنها معادل 2p محاسبه می‌گردد.
تبصره 2: عوارض زیرزمینهای پآیین تر از زیرزمین اول (زیر همکف) چنانچه قابلیت تجاری شدن را داشته باشد به ازای هر طبقه پآیین تر از زیر زمین اول 10% کمتر از عوارض پذیره زیر زمین اول برای هر متر مربع قابل محاسبه می‌باشد.
تبصره 3: ملاک محاسبه عوارض پذیره تجاری برای املاکی که دارای چند بر می‌باشند بالاترین قیمت منطقه ای جبهه خیابان یا میدان که از همه بیشتر باشد ملاک محاسبه قرار خواهد گرفت.
تبصره های 1، 2، 3، 4، 5 تعرفه شماره (10) (سال 94)
تبصره 1: مالکینی که در سنوات گذشته اقدام به اخذ پروانه ساختمانی و احداث بنا به چند واحدی نموده‌اند در صورت درخواست پایان کار مکلف به پرداخت عوارض بر اساس این تعرفه می‌باشد.
تبصره 2: وصول این تعرفه به هنگام صدور پروانه ساختمانی صورت می‌گیرد.
تبصره 3: چنانچه مالک یا قائم مقام قانونی وی از مفاد پروانه ساختمانی عدول نمایند ضمن طرح موضوع در کمیسیون ماده صد در صورتی که رای صادره حاکی بر ابقاء بنا باشد علاوه بر اخذ جریمه و عوارض مربوطه عوارض این تعرفه نیز به آن تعلق می‌گیرد.
تبصره 4: رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی و طرحهای مصوب در این خصوص الزامی است.
تبصره 5: وضع این عوارض بر اساس ضوابط منطقه بندی و تعیین تراکم های ساختمانی و کاربری اراضی در طرحهای توسعه شهری مصوب 19/11/1364 و اصلاحیه مورخ 7/2/1366 شورای عالی شهرسازی معماری ایران می‌باشد.
تبصره 4 تعرفه شماره (1) سال 98 (عوارض زیربنا)
کلیه ساختمان هایی که به هر نحو بنای مازاد داشته و تثبیت شده اند. مشمول پرداخت این عوارض می گردند.
موارد ذیل در کلیه تعرفه های عوارضی مصوب بایستی رعایت شود. (سال 98)
2- با توجه به دادنامه رای و همچنین دادنامه شماره 48 مورخ 3/2/1385 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر قانونی بودن وصول عوارض مربوط به تخلفات ساختمانی علاوه بر جرایم کمیسیون ماده صد در محاسبه این عوارض پس از قطعی شدن رای توسط کمیسیون مذکور به قیمت روز محاسبه خواهد شد.
تعرفه شماره 9 سال 1398
نوع عوارض فرمول و نحوه محاسبه عوارض منشاء قانونی توضیحات
عوارض مازاد بر تراکم در کلیه کاربریها
الف) عوارض مازاد بر تراکم پایه (بیش از دو طبقه) تا سقف مجاز ضوابط طرح تفصیلی
ب) عوارض تراکم مازاد بر ضوابط طرح تفصیلی مصوب پس از اخذ نظریه کمیسیون ماده 5
ج) تراکم مسکونی مازاد بر سطح اشغال در کلیه طبقات مشروط به رعایت طرح تفصیلی در کلیه گذرها تا عرض 99/9 متر 000/725 ریال
در کلیه گذرها از عرض 10 تا 99/19 متر و 000/870 ریال
در کلیه گذرها از 20 متر به بالا 000/160/1 ریال
عوارض تراکم مازاد بر طرح مصوب در کلیه گذرها به میزان 5/2 برابر بندهای (الف)
هر متر مربع 000/880/1 ریال به استناد بند 7 احکام کلی طرح جامع و بند 5 ردیف 1-1-1 ضوابط و مقررات مصوب طرح جامع شهر گرمدره مصوب 12/10/1390 شورای عالی معماری و شهرسازی تراکم پایه در شهر گرمدره معادل دو طبقه بر روی زیر زمین یا پیلوت بر مبنای سطح اشغال تعریف شده در ضوابط طرح مصوب مشمول پرداخت عوارض تراکم نبوده و مازاد بر 2 طبقه تا سقف تراکم مجاز (طبق بند (الف)) شهرداری عوارض تراکم را وصول نماید.
تبصره 1: تراکم بند (ب) مربوط به کلیه اراضی و املاکی است که مالکین آن قصد احداث بنای مازاد بر تراکم طرح تفصیلی و یا هادی را دارند از این رو پس از طرح درخواست مالکین در کمیسیون ماده 5 و تائید آن عوارض بنای مازاد بر تراکم در کلیه کاربری ها طبق بند (ب) وصول می‌گردد.
تبصره 2: مالک یا مالکین بند (ب) موظفند برای هر واحد مازاد بر تراکم طبق ضوابط طرح مصوب پارکینگ واحد یا واحدهای مازاد را تامین نمایند.
تبصره 3: کلیه اضافه بناها و تغییرات ناشی از تخلفات ساختمانی مازاد بر تراکم ضوابط طرح های مصوب که که به هر نحو ببای مازاد داشته و تثبیت شده باشند مشمول پرداخت عوارض این تعرفه می‌باشند.
تبصره 4: لازمه تراکم در سطح موافقت کمیسیون ماده 5 و یا ضوابط مصوب طرح تفصیلی و یا تخلفات ساختمانی که ایفاء گردیده اند می‌باشد.
تعرفه شماره 20 سال 1398
نوع عوارض فرمول و نحوه محاسبه عوارض منشاء قانونی توضیحات
عوارض بالکن و پیش آمدگی
عوارض هر متر مربع پیش آمدگی مشرف به معبر در کلیه کاربریها هر متر مربع معادل 000/000/5 ریال بند 16 ماده 71 قانون موسوم به شوراها و تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده تبصره 1: در صورتی که پیش آمدگی سقف آخرین طبقه، صرفاً به صورت سایه بان مورد استفاده قرار گیرد مشمول پرداخت عوارض پیش آمدگی نخواهد شد.
تبصره 2: کلیه ضوابط مقرر در بخشنامه شماره 25798/31/34 مورخ 8/12/1372 وزیر محترم کشور با عنوان استانداران سراسر کشور و همچنین نامه شماره 3831/01/03/34 مورخ 27/2/1371 وزیر محترم کشور به ریاست محترم جمهور صرف نظر از این که ضرایب و نحوه محاسبه آن تغییر یافته، لازم الرعایه است.
تبصره 3: واحد شهرسازی مکلف به رعایت کلیه ضوابط شهرسازی و مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی در خصوص صدور مجوز و یا عدم صدور مجوز پیش آمدگی به معابر می‌باشد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
شورای اسلامی مزبور اقدام به صدور مصوبات غیر قانونی مبنی بر عوارض مازاد بر تراکم، تفکیک اعیانی، حذف پارکینگ و عوارض پذیره های مسکونی، تجاری و خدماتی مازاد بر پروانه که مشمول جریمه کمیسیون ماده 100 شده، نموده است.
استناد شورا به یک دادنامه در سال 85 در بند دوم مصوبه خود مبنی بر اخذ عوارض به نرخ روز، نوعی مصادره به مطلوب است و نیز اخذ وجوهی به عنوان عوارض مازاد بر تراکم، عوارض بالکن و پیش آمدگی مشرف به معابر عمومی و پذیره با آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری مغایرت دارد. لذا رای به ابطال مصوبات مورد شکایت درخواست می‌گردد.
لایحه جوابیه ای از سوی طرف شکایت واصل نگردیده است.
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی
طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 با اصلاحات بعدی تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از جمله وظایف و مسئولیت های شورای اسلامی شهر محسوب شده و در تبصره یک ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 وضع عوارض محلی جدید که تکلیف آنها در این قانون مشخص نشده باشد با رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است و با توجه به اینکه وضع و اخذ عوارض صدور پروانه ساختمانی در تراکم پایه و مازاد بر تراکم توسط شوراهای اسلامی و شهرداری ها طبق بند (ب) رای شماره 79-21/2/1395 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی تشخیص نگردیده و نظر به اینکه جرایم مندرج در تبصره های ماده صد قانون شهرداری در واقع و نفس الامر به منزله مجازات تخلفات ساختمانی مورد نظر مقنن بوده و انواع گوناگون عوارض قانونی در حقیقت از نوع حقوق دیوانی ناشی از اعمال مجاز محسوب می‌شود و آراء شماره 587 مورخ 25/11/1383و 786 مورخ 9/8/1396 هیات عمومی دیوان عدالت اداری موید آن می‌باشد. بنابراین تبصره های 1 و 3 جدول شماره 3 عوارض پذیره واحدهای تجاری سال 94، تبصره های 1 الی 5 تعرفه شماره 10 عوارض ارزش افزوده ناشی از واحدهای اضافی سال 94، تبصره 4 تعرفه شماره یک عوارض زیر بنا سال 98، بند 2 موارد ذیل در کلیه تعرفه های عوارض مصوب، تعرفه شماره 9 عوارض مازاد بر تراکم سال 94 و 98 و تعرفه شماره 20 عوارض بالکن و پیش آمدگی سال 98 مصوب شورای اسلامی شهر گرمدره مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است./ت
محمد حسن پیرزاده - نائب رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری