صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/12/13
برگزار شده توسط: استان آذربایجان غربی/ شهر چایپاره
موضوع
درخواست صدور اجراییه ثبتی برای دویست عدد سکه بهار آزادی توسط زوجه زیر 18 سال
پرسش
زوجه که کمتر از 18 سال سن دارد، به درخواست خود و ولی قهری خود در اداره ثبت اسناد، اجراییه ثبتی برای دویست عدد سکه بهار آزادی علیه زوج را درخواست نموده و اجراییه صادر و ابلاغ شده است. در ادامه زوج دادخواستی به طرفیت زوجه، به خواسته توقیف و ابطال اجراییه ثبتی، در دادگستری مطرح نموده و مدعی شده است: هرچند در سند نکاحیه تعداد دویست عدد سکه بهار آزادی قید شده است، اما تعداد 14 عدد از بابت مهریه واقعی و مابقی صوری و بخاطر رعایت احترام سخنان بزرگان قید شده بود. حال اقدامات دادگاه (در مورد اینکه تمبر بایست مالی الصاق شود یا غیر مالی؟ تقویم دادخواست به چه نحوی خواهد بود؟ آیا ضرورت دارد دادخواست به طرفیت ولی قهری زوجه هم مطرح شود یا صرف زوجه بودن خوانده کفایت می‌کند؟) چه خواهد بود؟
نظر هیات عالی
الف: موضوع دعوی مطروحه نسبت به دستور اجرا است، چون به میزان مهریه ادعا دارد در واقع نسبت به سندی که موضوع اجراییه است، ادعا طرح شده، در نتیجه این دعوی مشمول قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت مصوب 1322/06/27 می‌باشد و برابر ماده 3 همین قانون باید مطابق قانون آیین دادرسی مدنی رسیدگی شود، اگر موضوع دستور اجرا مالی باشد دعوی مالی است و اگر موضوع اجراییه غیر مالی باشد (مثل دستور اجرای یک سند رسمی اجاره) دعوی غیر مالی است.
ب: موضوع دعوا مالی است و زوجه کمتر از 18 سال دارد و حکم رشد وی نیز صادر نشده است بنابراین نمی‌توان به علت نداشتن اهلیت طرف دعوی توقیف و ابطال عملیت اجرایی قرار گیرد، بلکه باید سرپرست وی (ولی قهری یا قیم وی) به عنوان خوانده، به ولایت یا قیمومت از خوانده طرف دعوی قرار گیرد.
نظر اتفاقی
به عنوان مقدمه برای جواب سوال به این نکته لازم است اشاره شود که اعتراض به اقدامات اجراییه ثبتی 1) یا مربوط است به اعتراض به تخلفات و اشتباهات عملیات اجراییه و نحوه اقدامات ماموران اجرا که به این اعتراض در نزد رئیس اداره ثبت رسیدگی می‌شود و نظر رئیس اداره ثبت قابل اعتراض در هیات نظارت ثبتی مرکز استان است (بند 8 ماده 25 ق ثبت). 2) یا مربوط است به دستور اجرای سند، زمانی که در سند اجراییه ادعای جعل یا مغایر بودن متن سند با توافق اولیه یا اصلی و یا مخالف و غیرقانونی بودن سند با قانون (مثلاً ناشی از قمار بازی) شده باشد، چون اظهارنظر در این مورد اظهار نظر ماهوی است، مرجع رسیدگی به آن دادگستری می‌باشد.
اما در فرض سوال، دعوی مطروحه، مالی است، چون اجراییه، مالی بوده و به اعتبار اسناد مالی مطرح شده است و تقویم آن باید به قیمت روز و مطابق واقع قیمت گذاری شده باشد. و دادخواست بایست به طرفیت ولی قهری به لحاظ فقدان اهلیت داشتن زوجه به علت صغر سن، با قید اینکه دعوی به طرفیت ولی قهری به ولایت از طرف زوجه صغیر، مطرح خواهد شد. و ادعای زوجه مبنی بر اینکه هر چند در سند نکاحیه تعداد 200 عدد سکه بهار آزادی قید شده است ولی اصل توافق اولیه بر 14 عدد سکه بوده است، به لحاظ اعتبار اسناد رسمی، چون مطابق قانون تنظیم و ثبت شده است قابل پذیرش نبوده و از طرفی چون توافق بعدی (200 عدد سکه) با سکوت و امضای خود تن داده‌اند با این اقدام توافق اولیه را نقض ضمنی نموده و بر توافق دوم اتفاق داشته‌اند. هر چند این را هم می‌توان بیان کرد که دعوی با این اوصاف قابلیت استماع نخواهد داشت و چون زوج ابتدا می‌بایست دادخواست ابطال مندرجات سند نکاحیه را برابر ادعای خود ثابت می‌نمود و سپس در صورت قبول ادعای وی، می‌تواند دادخواست توقیف و ابطال اجرایی ثبتی را برای مازاد بر توافق اولیه تقدیم نماید.