بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 2132
تاریخ دادنامه: 14؍12؍1397
شماره پرونده: 97؍1997
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان حمیدرضا جهانی راد و مجید شاه حسینی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال شماره 1 بند 12-5 از ماده 12 دفترچه عوارض محلی شورای اسلامی شهر گنبد کاووس در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392
گردش کار: آقایان حمیدرضا جهانی راد و مجید شاه حسینی به موجب دادخواستی ابطال شماره 1 بند 12-5 از ماده 12 دفترچه عوارض محلی شورای اسلامی شهر گنبد کاووس در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
" ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام، متاسفانه شهرداری گنبد کاووس به استناد مصوبه شورای اسلامی این شهرستان در ازای درخواست قانونی اینجانبان در خصوص تفکیک یک قطعه زمین مسکونی ملکی به مساحت 72؍345 مترمربع دارای پلاک ثبتی 962؍14 بخش 10 حوزه ثبتی گنبد برخلاف مصوبات هیات عمومی آن دیوان درخواست اخذ مبلغ هنگفتی تحت عنوان عوارض تفکیک محلی و عوارض نقل و انتقال املاک نموده است. نظر به اینکه مطابق ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مقرر شده است که «چنانچه مصوبه ای در هیات عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی الزامی است. هرگاه مراجع مربوط مصوبه جدیدی مغایر رای هیات عمومی تصویب کنند، رئیس دیوان موضوع را خارج از نوبت، بدون رعایت مفاد ماده 83 قانون مذکور و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده در هیات عمومی مطرح می‌نماید.» و با عنایت به اینکه آراء سابق الصدور به شماره 1018-17؍6؍1393، 275-16؍5؍1391، 627-20؍9؍1391، 492-4؍11؍1389 و 459-20؍10؍1389 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مصوبات مشابه مصوبه مشتکی عنه موضوع شکایت توسط تعدادی از شوراهای اسلامی شهرهای مختلف در خصوص وضع عوارض تفکیک و تغییر کاربری به لحاظ مغایرت با قانون ابطال نموده است، مضافاً به اینکه استانداری استان گلستان در ابلاغیه پیوستی مربوط به سیاستهای اجرایی بودجه سال 1397 به شهرداری در بندهای دوم و سوم ماده 36 صریحاً به استناد آرای متعدد آن دیوان وضع و اخذ عوارض تفکیک و انتقال را غیر قانونی دانسته و منع نموده است. لذا با استناد به دادنامه شماره 730-2؍8؍1396 هیات عمومی آن دیوان درخواست ابطال مصوبه غیر قانونی شورای اسلامی شهرستان گنبد کاووس در تصویب عوارض موضوع شکایت (عوارض تفکیک و نقل و انتقال) که بدون رعایت مفاد آراء هیات عمومی آن دیوان عوارض تفکیک وضع نموده است، مورد استدعاست. "
متعاقباً شاکیان به موجب نامه ای که به شماره 97-1997-1 مورخ 5؍9؍1397 ثبت دفتر اداره کل امور هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده، اعلام کرده اند که:
" مدیرکل محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم، احتراماً اینجانبان حمیدرضا جهانی راد و مجید شاه حسینی شاکیان پرونده 97؍1997 مبنی بر شکایت و خواسته موضوع، بدین وسیله اصلاح می‌گردد خواسته موضوع شکایت ابطال ماده 12، بند 5، گزینه 1 (جهت زمینهای تا 500 مترمربع p1 محاسبه می‌گردد) مصوبه شورای اسلامی شهرستان گنبد کاووس می‌باشد. لذا خواهشمند است با عنایت به بُعد مسافت و شرایط سخت ایاب و ذهاب برای اینجانبان نسبت به پذیرش درخواست کتبی اینجانبان دستورات لازم را مبذول فرمایید. "
متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:
" تعرفه عوارض و بهای خدمات شهری سال 1397 و بعد از آن، شهرداری گنبد کاووس
.............
12-5): هرگونه تخلف از موضوع این قانون در تفکیک یا افراز اراضی، جرم تلقی شده و متخلفین، طبق قانون مجازات اسلامی و قانون تخلفات اداری تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
1) جهت زمینهای تا 500 مترمربع p1 محاسبه می‌گردد."
رئیس دیوان عدالت اداری رسیدگی به موضوع را در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 به هیات عمومی ارجاع کرد.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 14؍12؍1397 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. نمایندگان طرف شکایت علیرغم دعوت برای شرکت در جلسه، حضور نیافتند، فلذا هیات عمومی پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
مطابق ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، مقرر شده است که: «چنانچه مصوبه ای در هیات عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی الزامی است. هرگاه مراجع مربوط، مصوبه جدیدی مغایر رای هیات عمومی تصویب کنند، رئیس دیوان موضوع را خارج از نوبت، بدون رعایت مفاد ماده 83 قانون مذکور و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده در هیات عمومی مطرح می‌نماید.» نظر به اینکه در رای شماره 275-26؍5؍1391 و سایر دادنامه های مندرج در آن مصوبات تعدادی از شوراهای اسلامی شهرهای کشور مبنی بر دریافت عوارض تفکیک و افراز به لحاظ مغایرت با قانون و خروج از حدود اختیارات ابطال شده است و شورای اسلامی شهر گنبد کاووس در تصویب فراز اول بند 12-5 ماده 12 تعرفه عوارض محلی سال 1397 با عنوان عوارض تفکیک عرصه (قانون اصلاح ماده 101 قانون شهرداری) جهت زمینهای تا 500 مترمربع عوارض وضع کرده است، بنابراین قسمت مذکور از بند 12-5 ماده 12 تعرفه عوارض یاد شده به لحاظ مغایرت با مفاد آراء هیات عمومی به استناد بند 1 ماده 12 و مواد 92 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
محمدکاظم بهرامیرئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری