تاریخ نظریه: 1403/07/15
شماره نظریه: 7/1403/309
شماره پرونده: 1403-186/1-309-ک
استعلام:
با عنایت به این‌که مطابق ماده 104 قانون مجازات اسلامی در موضوعات ماده 690 قانون مذکور، صرفاً در صورتی که املاک و اراضی متعلق به اشخاص خصوصی باشد از جرایم قابل گذشت محسوب می‌گردد؛ لذا جرایم موضوع ماده 690 قانون مذکور در خصوص املاک و اراضی متعلق به دولت غیر قابل گذشت محسوب می‌شود. در مواردی که ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری تحت عنوان ماده 690 قانون فوق شکایت کیفری مطرح می‌نمایند و دادگاه ضمن صدور حکم به رفع تصرف به قلع و قمع بنا نیز حکم صادر مینماید، در حالی که متصرف نسبت به غرس اشجار مثمر چندین ساله اقدام نموده است و در واقع با اهداف منابع طبیعی مغایرتی ندارد، آیا شاکی که همان منابع طبیعی است و در واقع در خصوص این قسمت از رای و بخش حقوقی دادنامه مدعی خصوصی محسوب می‌شود، می‌تواند پس از اجرای حکم در خصوص جنبه کیفری موضوع - رفع تصرف - در خصوص اجرای حکم قلع و قمع و بخش حقوقی رای صرف نظر نماید؟ در صورتی که موضوع در قالب دادخواست مطرح شده باشد وضعیت به چه صورت خواهد بود؟ آیا خواهان (منابع طبیعی) این اختیار را دارد که از اجرای این قسمت رای صرف‌نظر کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اجرای حکم رفع تصرف عدوانی و اعاده وضع به حال سابق به استناد ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375، مستلزم قلع و قمع بنا و اشجار و مستحدثات نیست؛ بلکه واحد اجرای احکام فقط محل مورد تصرف را از ید محکومعلیه خارج و تحویل محکومله مینماید و قلع و قمع موارد مذکور با توجه به مقررات تبصره 2 ماده یادشده منوط به تقدیم دادخواست به دادگاه و صدور حکم در این خصوص است.