تاریخ دادنامه قطعی: 1400/02/20
پیام: ( 1 )- پس از محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه زوجه، پرداخت اقساطی آن رافع عسر و حرج او نخواهدبود. ( 2 )- با احراز کراهت زوجه، در صورت عدم قبول بذل از سوی زوج دادگاه به عنوان ولی الممتنع از جانب او قبول بذل خواهد نمود.
خلاصه جریان پرونده:
به حکایت محتویات پرونده خانم م. ت. در تاریخ 1399/02/16 به طرفیت اقای ک. پ. دادخواستی به خواسته طلاق بدلیل عسر وحرج و جدایی بیش از 3 سال و کراهت زوجه بدادگستری *تقدیم و توضیح داده است.که طبق سند نکاحیه پیوستی همسر شرعی و قانونی خوانده بوده و به مدت بیش از 17 سال زندگی مشترک داشته اند و حاصل زندگی مشترکمان فرزند دختری بود که براثر اختلافات شدید که بیشتر از سوی خوانده صورت می گرفت از خود سلب حیات کرد و همین امر باعث تنفر زوجین از یکدیگر شد. لذا با توجه به اینکه مدت بیش از 3 سال است.که جدا از هم زندگی می کنیم و نامبرده از پرداخت نفقه و دیگر حقوق مالی اینجانب خودداری می کند و بعد از 3 سال تقاضای تقسیط نفقه نموده و قصد دارد. به صورت قسطی پرداخت نماید. لذا 10 عدد سکه، نحله واجرت المثل ایام زوجیت را پس از هفده سال زندگی مشترک بذل می نمایم. رسیدگی به شعبه *غرب ارجاع گردیده است. در جلسه مورخ 1399/02/31 وکیل خواهان خواسته را تکرار کرده و گفته است.حسب اظهارات موکل همسرشان داروهای روانگردان مصرف می کند ضمن اینکه چند مورد رای تمکین صادر گردیده است.که هر بار موکل حاضر به تمکین بوده است.اما شرایط تمکین وجود نداشته است.البته رای در خصوص نفقه و مهریه صادر شده است.که نفقه را پرداخت می کند. زوجه گفته است. 10 سکه از مهریه نفقه و نحله واجرت المثل را در قبال طلاق بذل می کنم نیز جهیزیه خود را بذل میکنم زوج در مقام دفاع گفته است.بنده به هیچوجه داروی روانگردان مصرف نمی کنم و هیچگونه بیماری روانی نیز ندارم. این خانم جهیزیه را بدون اذن دادگاه برده است.و به همین منظور شرایط تمکین فراهم نشده است.که در واقع 3 برابر سند نکاحیه برده است. و بعد از فوت دخترم جدای از یکدیگر زندگی می کنیم. دادگاه پس از استماع مجدد اظهارات طرفین در جلسه مورخ 1399/05/05 قرار ارجاع امر به داوری صادر کرده است.داور زوجه با اشاره به مشاهدات خود در خصوص مشکلات زوجین ادامه زندگی برای زوجه با زوج را غیر قابل اجرا دانسته و پیشنهاد طلاق اعلام کرده است.بدلیل عدم اعلام نظر داور زوج از طرف او دادگاه انتخاب داور نموده است.که داور مذکور با اعلام عدم دسترسی به زوج صرفا اظهارات وخواسته زوجه را منعکس نموده است.زوجه با تقدیم لایحه میزان بذل مهریه را به 74 عدد سکه افزایش داده است. قاضی مشاور دادگاه خانواده صدور حکم طلاق زوجه را پیشنهاد کرده است. دادگاه پس از اعلام ختم رسیدگی به شرح دادنامه شماره --- مورخ 1399/06/31 پس از درج مقدمه و خلاصه پرونده توجها به نظریه داوران که حکایت از عدم توفیق و سازش داشته و مثمر ثمر نبودن تلاش و مساعی دادگاه در جهت سازش میان زوجین و با توجه به نظر قاضی مشاور که موافق با نظر حاکم دادگاه بوده عسر و حرج زوجه را محرز دانسته و به استناد مواد 1130 قانون مدنی 24 تا 33 قانون حمایت خانواده حکم به الزام به مطلقه نمودن زوجه خود به نام م. ت. با شرایط مندرج در ذیل دادنامه صادر نموده است.با تجدیدنظر خواهی وکیل زوج شعبه هیجدهم دادگاه تجدیدنظر استان *متکفل رسیدگی به پرونده گردیده است.این با عنایت به فلسفه داوری دائر تشکیل جلسات مشترک جهت سازش با صدور مجدد قرار ارجاع به داوری به وکیل زوج ابلاغ کرده تا نسبت به معرفی داور از طرف زوج اقدام نمایند. داور زوج عدم رضایت وی به طلاق همسرش را اعلام کرده است. داور زوجه مجددا ادامه زندگی را برای زوجه غیر ممکن دانسته و پیشنهاد طلاق اعلام نموده است.دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به موجب دادنامه شماره --- مورخ 1399/11/08 با اشاره به محکومیت زوجه به تمکین و حاضر به تمکین نشدن او و اینکه نفقه زوجه طبق گزارش اصلاحی در حال پرداخت است.و عدم قبول بذل قسمتی از مهریه از سوی زوج موجبات عسر و حرج زوجه را فراهم تشخیص نداده با نقض دادنامه بدوی حکم به بطلان دعوی خواهان بدوی صادر نموده است.سپس براساس فرجامخواهی زوجه پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای ج. ق. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره*فرجامخواسته مشاوره نموده و چنین رای می دهد.
رای شعبه
فرجامخواهی خانم م. ت. نسبت به دادنامه صادره از شعبه هیجدهم دادگاه تجدیدنظر استان *به شماره صدر الاشاره که حسب مفاد ان پس از نقض دادنامه بدوی صادره از شعبه *غرب در خصوص دعوی ف.خواه به خواسته طلاق به علت عسر و حرج حکم به بطلان صادر گردیده به شرح زیر وارد می‌باشد. 1 - حسب مفاد ماده 2 و ماده 27 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 دادگاه مکلف است.در صورت نپذیرفتن نظریه داوران و قاضی مشاور انرا با ذکر دلیل رد نماید. دادنامه از این دو جهت واجد نقص است. 2 - برخلاف استدلال دادگاه صورتمجلس شماره 0059 مورخ 1398/03/04 اجرای احکام دادگاه خانواده حاکی از اینستکه علیرغم چندین بار مراجعه خانم م. و اعلام امادگی جهت تمکین و بازگشت بزندگی مشترک اقای ک. پ. موزه مراجعه ای به ان مرجع نداشته است. 3 - پس از محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه زوجه پرداخت اقساطی ان رافع عسر و حرج او نخواهدبود. 4 - با احراز کراهت زوجه از زوج که امری قلبی بوده و بجز اعلام نیاز به دلیل اثباتی دیگری نمیباشد. در صورت عدم قبول بذل از سوی زوج دادگاه به عنوان ولی الممتنع از جانب او قبول بذل خواهد نمود. 5 - کالمعلقه و رها شدن زن در ایه مبارکه 129 سوره نسای مورد نهی خداوند متعال قرار گرفته است.با توجه به مفارقت طولانی زوجین تعیین تکلیف انان از سوی دادگاه ضرورت دارد. بنابه مراتب به استناد بند 5 ماده 371 و شق الف ماده 401 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن نقض دادنامه فرجامخواسته رسیدگی مجدد را به دادگاه محترم صادرکننده دادنامه منقوض ارجاع می‌نماید./ا 400/2/29
شعبه *
رییس شعبه: ج. ق. مستشار: دکتر ح. ح.