عدم وصف جزایی قطع شاخه‌های درخت همسایه که وارد ملک مجاور شده

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/05/08
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر بوئین زهرا

موضوع

عدم وصف جزایی قطع شاخه‌های درخت همسایه که وارد ملک مجاور شده

پرسش

اگر شخصی شاخه‌های درخت همسایه را که وارد ملک او شده است قطع کند، آیا مرتکب جرمی شده است؟

نظر هیئت عالی

نشست قضایی (1) مدنی: به موجب ماده 131 قانون مدنی، شخص می‌تواند شاخه‌های درخت همسایه را که داخل فضای خانه یا زمین او شده عطف یا قطع کند و برای استفاده از این حق قانونی، نیاز به مراجعه به مراجع قضایی نیست. لذا نظریه اکثریت اعضای کمیسیون مورد تأیید است.

نظر اکثریت

چنان‌چه نامبرده ترتیبات مقرر در ماده 131 قانون مدنی را رعایت کند، عمل وی فاقد وصف کیفری است. نظریه مشورتی شماره 5472 مورخ 1359/10/22 نیز موید همین نظر است. البته اگر از اقدام وی ضرری به اصل درخت وارد شود مانند این‌که درخت خشک شود (بر فرض عدم سوء‌نیت)، مالک درخت می‌تواند بر طبق قواعد مسئولیت مدنی نسبت به استیفای حق خویش اقدام کند و بر خلاف نظر اقلیت، شخص می‌تواند رأساً بر طبق ماده 131 قانون مدنی، نسبت به عطف یا قطع موارد ایجادکننده مزاحمت اقدام کند. زیرا اگر قائل به لزوم مراجعه به مراجع قضایی باشیم، ممکن است به دلیل طولانی شدن رسیدگی، ضررهای زیادی به همسایه وارد شود.

نظر اقلیت

حتی بدون رعایت ترتیبات مقرر در ماده 131 قانون مدنی نیز جرمی اتفاق نمی‌افتد؛ چون قانون این اجازه را داده است. ولی برای اجرای موارد مندرج در ماده 131 قانون مدنی، اشخاص نباید رأساً اقدام کنند و باید از طریق مراجع قضایی اقدام شود که نظم جامعه از بین نرود. بدیهی است اگر خسارتی به مالک درخت و... وارد شود می‌توان از طریق محکمه حقوقی مطالبه کرد.