دعوی طلبکار علیه ورثه و مدیون متوفی

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/08/29
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر مینودشت

موضوع

دعوی طلبکار علیه ورثه و مدیون متوفی

پرسش

شخص الف از شخص ب طلبکاری دارد و با طرح دعوی حقوقی رای قطعی اخذ می‌نماید؛ شخص ب قبل از پرداخت دین در تاریخ 1397/1/1 فوت می کند؛ شخص الف پس از تاریخ 2 ماه از فوت مرحوم و با اطلاع از اینکه مرحوم از شخص ج به میزان طلب خود طلبکار بوده نسبت به طرح دعوی حقوقی اقدام می کند؛ در این فرض دادگاه حقوقی چه تصمیمی اتخاذ می کند؟

نظر هیئت عالی

اولاً؛ مطابق ماده 235 قانون امور حسبی دعوای شخص الف به عنوان بستانکار متوفی می‌تواند به طرفیت شخص ج که مدیون متوفی است اقامه شود؛ اما این امکان قانونی منوط به موردی است که بنا به تصریح صدر ماده مذکور ترکه به مقدار کافی برای ادای دین در ید وراث نباشد والاً باید به طرفیت ورثه درخواست صدور اجرائیه گردد.
ثانیاً؛ قانونگذار در ماده 250 قانون امور حسبی مهلت رد ترکه از سوی وراث متوفی را یک ماه مقرر داشته و پس از انقضای آن اگر طبق ماده 249 قانون مذکور رد ترکه کتباً یا شفاهاً به دادگاه ذی صلاح اعلام نشود، در حکم قبول ترکه می‌باشد که در فرض کافی بودن ترکه در ید وراث طبق ماده 248 قانون مرقوم، ورثه مسئولند و اجرائیه با رعایت مفاد ماده اخیرالذکر صادر می‌شود و برای مازاد بر ترکه در ید وراث، اگر شخص ج مدیون متوفی باشد، امکان اقامه دعوا به طرفیت ایشان وجود دارد.

نظر اکثریت

با توجه به حکم مواد 235 و 236 قانون امور حسبی در این وضعیت طلبکار می‌تواند علیه ورثه و مدیون به متوفی طرح دعوی نماید و پس از تحصیل حکم محکومیت نسبت به اخذ دیون از محل اموال بدهکار به متوفی اقدام کند و در صورت طرح دعوی دادگاه با رسیدگی حکم ماهیتی لازم صادر می کند.

نظر ابرازی

با توجه باینکه به حکم ماده 250 قانون مدنی رد ترکه باید ظرف یک ماه از تاریخ اطلاع وراث به فوت مورث به عمل آید و با توجه به اینکه در فرض سوال دو ماه از تاریخ فوت گذشته و وراث مراتب رد را اعلام نکرده اند بنابراین فرض قانونی قبول ترکه از سوی ایشان است و از طرفی حکم مذکور در مواد 235 و 236 قانون مدنی مربوط به زمانی است که تا آن موقع قبول ترکه به اثبات نرسیده باشد؛ بنابراین طرح دعوی علیه مدیون به متوفی وجاهت نداشته و قرار رد دعوی باید صادر گردد.