صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/03/23
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
ترک منزل هریک از زوجین و آثار حقوقی آن
پرسش
عواقب قانونی ترک منزل توسط همسر ازحیث نحوه‌ی ارتکاب و آثار حقوقی، برای زوج و زوجه چه تفاوتی دارد؟
نظر هیئت عالی
ترک منزل از سوی زوج بدون عذر موجه با فرض عدم پرداخت نفقه به استناد ماده 53 قانون حمایت خانواده وصف جزایی دارد و از حیث حقوقی در صورت تحقق شرط ضمن عقد امضاء شده در سند ازدواج برای زوجه درخواست طلاق از دادگاه را موجب می‌شود و ترک منزل از ناحیه زوجه بدون عذر موجه وی را ناشزه و نفقه به مشارالیها تعلق نخواهد گرفت و همچنین زوج می‌تواند تقاضای مجوز ازدواج مجدد از دادگاه خانواده با شرایط قانونی لازم نماید.
نظر اتفاقی
الف) ترک منزل توسط شوهر: 1 - مطابق بند 1 تبصره ماده 1130 قانون مدنی اصلاحی 1381/04/29 مجمع تشخیص مصلحت نظام، ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت 6 ماده متوالی یا 9 ماه متناوب در مدت یکسال بدون عذر موجه از موارد عسر و حرج زوجه محسوب می‌شود و زن می‌تواند تقاضای طلاق کند. اگرچه مطابق بند شماره 8 شروط چاپی عقدنامه (سند ازدواج) - به شرط امضا مرد - اگر زوج بدون عذر موجه زندگی مشترک را حتی کمتر از 6 ماه متوالی ترک کند از مواردی است که در صورت اثبات و پذیرش در دادگاه، زن وکیل مرد در طلاق خواهد شد. ازطرفی با توجه به اینکه عموماً ترک زندگی توام با نپرداختن نفقه نیز می‌باشد، مطابق ماده 53 قانون حمایت خانواده نیز اشاره به وصف کیفری امر دارد و زوجه می‌تواند به استناد به آن شکایت ترک انفاق کند. دراین خصوص آمده است: هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب‌النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود. ب) ترک منزل توسط زن: مطابق ماده 1114 قانون مدنی، زن بایستی در منزلی که شوهر تعیین می‌کند سکونت داشته باشد مگر آنکه اختیار تعیین مسکن به زن داده شده باشد. بنابراین ترک منزل بدون عذر موجه (موارد ذکر شده در ماده 1115 قانون مدنی) از سوی زن، موجب ناشزه شدن او خواهد شد. فلذا ترک منزل زن تبعات ناشی از ناشزه شدن او بوده که عبارت است از: تعلق نگرفتن نفقه به او، امکان دادن اجازه ازدواج مجدد به شوهر در صورت طی مراحل قانونی دادخواست ازدواج مجدد و نیز دشوار شدن طلاق از جانب زوجه در صورت مخالفت شوهر.