هیات تخصصی اراضی شهرسازی، منابع طبیعی و محیط زیست
شماره پرونده: ه- ع/ 9804037 و 9900836 شماره دادنامه:740-9909970906010739 مورخ: 31/4/99
شاکی: سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان
شکات وارد ثالت: 1- آقای سردار پیری 2- آقای سمیع کمانگر
طرف شکایت: کمیسیون ماده 5 شورای عالی و شهرسازی کردستان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 14 مصوبه کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری استان کردستان مصوب 14/11/1393
شاکی دادخواستی به طرفیت کمیسیون ماده 5 شورای عالی و شهرسازی کردستان به خواسته ابطال بند 14 مصوبه کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری استان کردستان مصوب 14/11/1393 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
14- نامه شماره 9089 مورخ 2/9/93 شهرداری کامیاران در خصوص اصلاحیه طرح تفصیلی و آماده سازی مالکین اراضی توبره ریز واقع در محدوده های توسعه طرح تفصیلی مصوب بند 20 کمیسیون ماده پنج شهر کامیاران مورخ 19/9/91 مطرح و با عنایت به اینکه طرح تفصیلی اصلاحیه ناحیه منفصل شهری توبره ریز با رعایت مالکیت املاک اشخاص و براساس نقشه کاداستر مالکیت ارائه شده و به جهت برخورداری از اعمال حقوق ماده 101 اصلاحی قانون شهرداریها و همچنین اخذ حق و حقوق قانونی شهرداری (طراحی) گردیده و نظر به رعایت چارچوب کلی شبکه معابر طرح تفصیلی و تامین خدمات عمومی طرح در چارچوب رعایت مفاد ماده 101 اصلاحی قانون شهرداریها و رعایت نرم استاندارد مصوب طرح تفصیلی و رعایت سرانه های عمومی خدمات عمومی محله ای طرح تفصیلی و در راستای ساماندهی ساخت و ساز های موجود و جلوگیری از اقدامات خود سرانه خورده ملکین ارائه گردیده است لذا طرح تفصیلی و طرح آماده سازی اراضی با رعایت موارد زیر مطابق نقشه پیوست مورد موافقت قرار گرفت.
با عنایت به اعلام نظر امور آب کامیاران طی نامه شماره 58138/34 مورخ 3/4/93 مقرر گردید حریم 5/7 متر از آکس محور آبراهه موصوف به کاتی فرمان که در طرح 14 متری پیشنهاد گردیده به 15 متر افزایش عرض پیدا کند.
مقرر گردید کلیه حق و حقوقات نشی از اجرایب ماده 101 اصلاحی قانون شهرداریها و سایر عوارضات قانونی مربوطه قبل از صدور پروانه اخذ گردد.
انجام کلیه عملیات آماده سازی اراضی و تحویل آن به دستگاه های خدمات رسان بر عهده نمایندگان معرفی شده شهرداری کامیاران می‌باشد (تسطیح خاکبرداری، شن ریزی، جدول گذاری، اتصال فاضلاب به کلکتور اصلی و...)
رعایت حقوق مکتسبه ناشی از پروانه های ساختمانی صادره قبلی توسط شهرداری الزامی می‌باشد و حل مسائل و مشکلات ناشی از معارضین احتمالی بر عهده نمایندگان معرفی شده شهرداری کامیاران می‌باشد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
مطابق تبصره یک ماده یک قانون اصلاحی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب 01/08/1385 هرگونه تشخیص ضرورت جهت تغییر کاربری در اراضی کشاورزی در خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرک ها بر عهده کمیسیونی متشکل از رئیس سازمان جهاد کشاورزی، مدیر امور اراضی، رئیس سازمان راه و شهرسازی، مدیر کل حفاظت محیط زیست و یک نفر نماینده استاندار می‌باشد و در صورت هرگونه تخطی از قانون مزبور، مجازات مصرح گردیده در ماده 3 قانون فوق الذکر و تبصره های ذیل آن اعمال می‌گردد.
بر اساس مفاد صورتجلسه کمیسیون ماده 5 مورخ 17/02/1391 در خصوص ناحیه منفصل توبره ریز مقرر گردیده با هماهنگی ادارات عضو کمیسیون ماده 5 محدوده نهایی توسعه بررسی و با رعایت قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها و حفظ حریم میراث فرهنگی و گردشگری اصلاح و در صورت تایید در کمیته کار و کمیسیون ماده 5 به شهرداری ابلاغ گردد. متعاقب بررسی های صورت گرفته توسط اعضای کمیته کارشناسی و کمیته های فنی کمیسیون ماده 5 و بازدید کمیسیون در تاریخ 07/03/1391 از ناحیه منفصل توبره ریز و دخیل نمودن نظرات فرمانداری و شهرداری کامیاران سرانجام طرح تفصیلی بر اساس مفاد صورتجلسه کمیسیون ماده 5 مورخ 19/9/1391 به صورت مشروط مصوب گردیده و در مصوبه مذکور مقرر گردیده، شهرداری در خصوص اراضی کشاورزی اضافه شده به محدوده طرح هادی مصوب بنیاد مسکن، موضوع را در کمیسیون تبصره یک ماده یک قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مطرح نماید و متعاقباً مصوبه صادره طی نامه شماره 50658 مورخ 22/09/1391 از طریق دبیرخانه کمیسیون ماده 5 به شهرداری ابلاغ گردیده است. پس از ابلاغ طرح تفصیلی، شهرداری اقدامات لازم در خصوص اجرای شروط مذکور در مصوبه ابلاغی را معمول ننموده است و خواستار طرح موضوع در کمیسیون ماده 5 گردیده و متاسفانه کمیسیون ماده 5 بدون بررسی عدم اجرای شرط توسط شهرداری کامیاران (طرح موضوع در کمیسیون تبصره 1 ماده 1 قانون حفظ کاربری) مطابق بند 14 مصوبه کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری استان کردستان مصوب 14/11/1393 با تغییر کاربری، تفکیک، قطعه بندی اراضی کشاورزی در پلاک ثبتی 51 بخش 8 بیلوار موسوم به توبره ریز به مساحت 15 هکتار به کاربری مسکونی و خدماتی موافقت نموده و بر این اساس اداره ثبت اسناد و املاک شهرستان کامیاران به تعداد 380 فقره سند تک برگ مالکیت به نام آقایان سمیع کمانگر و سردار پیری (از پرسنل شهرداری کامیاران) صادر نموده است. این در حالی است که الحاق محدوده منفصل توبره ریز در مصوبه مورخ 31/01/1390 هیات محترم وزیران، از ابتدا مراحل قانونی لازم را طی ننموده و قبل از مصوبه مذکور نسبت به اخذ نظریه شورای برنامه ریزی توسعه استان و شورای عالی و شهرسازی و معماری ایران اقدام نگردیده است. در این راستا به دلیل عدم رعایت الزامات قانونی موجبات سوء استفاده و تحقق زمین خواری برخی اشخاص حقیقی و حقوقی در روستای توبره ریز را فراهم نموده و به همین دلیل با ورود سازمان بازرسی استان کردستان، کمیسیون ماده پنج شهرستان کامیاران طی شماره 52696 مورخ 18/03/13986، بند 14 مصوبه کمیسیون ماده 5 مصوب 14/11/1393 قبلی خود را ابطال نموده است.
با عنایت به مراتب فوق الذکر و با توجه به اینکه ابطال مصوبات این کمیسیون در صلاحیت آن مرجع محترم می‌باشد این سازمان خواستار ابطال بند 14 مصوبه کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری استان کردستان مصوب 14/11/1393 می‌باشد بدین علت که مصوبه مذکور بدون موافقت کمیسیون تبصره 1 ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها نسبت به تغییر کاربری اقدام نموده و به عبارتی الزامات قانونی آن رعایت نگردیده است.
لذا به استناد ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تقاضای طرح موضوع در هیات عمومی دیوان عدالت اداری به منظور ابطال مصوبه مذکور از محضر محترم مورد استدعاست. ضمناً تصویر کلیه مدارک مورد استناد مستند به ماده 80 قانون مذکور به پیوست به حضور ایفاد می‌گردد.
واردین ثالث نیز به موجب دادخواست تقدیمی اعلام کرده اند که مصوبه مطابق مقررات صادر شده است و درخواست رد شکایت را نموده اند.
در پاسخ به شکایت مذکور، اداره کل راه و شهرسازی استان کردستان به موجب جوابیه ثبت شده به شماره 98/4037/5 مورخ 10/2/99 به طور خلاصه توضیح داده است که:
مطابق ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران وظیفه کمیسیون ماده 5 صرفاً بررسی و تصویب طرحهای تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان تعیین گردیده و همچنین بر اساس ماده 49 آیین‌نامه نحوه بررسی و تصویب طرحهای توسعه و عمران محلی، ناحیه ای، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور مصوبه هیات وزیران مصوب 12/10/1378 - در بررسی تغییرات طرح تفصیلی باید کلیه ضوابط و معیارهای فنی و تخصصی مورد توجه قرار گرفته باشد. برای اثبات کفایت بررسی ها باید موارد زیر به جلسه توضیح داده شود:
1- احراز ضرورت تغییر در طرح 2- پیشنهاد زمین مناسب برای جایگزین از حیث مساحت و محل وقوع در هماهنگی با طرح جامع، (چنانچه تغییر مربوط به کاربری های عمومی باشد.) 3- رعایت حقوق مکتسب اشخاص 4- نحوه تامین خدمات و تاسیس زیربنایی شهری و امکان اصلاح و جابه جایی شبکه های موجود
سیر بررسی های قانونی دبیرخانه کمیسیون ماده 5 استان در مراحل مختلف بررسی و تصویب طرح تفصیلی و طرح آماده سازی اراضی توبره ریز کامیاران شامل: « 1- تصویب طرح تفصیلی شهر کامیاران و ناحیه منفصل توبره ریز در کمیسیون ماده 5 مورخ 17/2/1391 با استناد به مصوبه شماره 32274/46558 مورخ 18/2/1390 هیات محترم وزیران با موضوع الحاق روستای توبره ریز به عنوان ناحیه منفصل به شهر کامیاران در چارچوب قانون تعاریف محدوده و حریم 2- بررسی طرح اصلاحی ساماندهی و آماده سازی بخشی از اراضی داخل محدوده طرح تفصیلی مصوب ابلاغی کمیسیون ماده 5 در چارچوب پیشنهاد شهرداری کامیاران بر اساس نامه شماره 8944 مورخ 26/8/93 آن شهرداری 3- تصویب طرح ساماندهی و آماده سازی اراضی بر اساس بند 14 کمیسیون ماده مورخ 29/11/1393 ابلاغی طی شماره 54452 مورخ 29/11/1393 که مطابق مفاد صورتجلسه ابلاغی مورخ 29/11/93 اخذ حقوقات قانونی از جمله ماده 101 اصلاح قانون شهرداریها و سایر عوارضات قانونی (تبصره 4 قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرحهای دولتی و شهرداریها - تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها) از طریق شهرداری کامیاران الزامی اعلام گردیده است.» نشان می دهد. کمیسیون ماده 5 در هیچ یک از موارد بررسی و تصویب طرح مغایر با شرح وظایف قانونی محوله عمل ننموده است. مضافاً تحقق شرایط مندرج در مصوبات به مجری طرح تفصیلی (شهرداری کامیاران) محول گردیده لذا چنانچه مجری طرح در تحقق یکی از بندهای مصوبات کمیسیون ماده 5 کوتاهی نموده باشد این عدم اقدام موجبات ابطال ک مصوبه کمیسیون ماده 5 نگردیده لازم است به اجرای تمام و کمال مصوبه ملزم گردد لا غیر لذا مراتب جهت استحضار به منظور رد درخواست مطروحه تقدیم حضور می‌نماید.
نظریه تهیه کننده گزارش:
با توجه به اینکه مطابق تبصره یک ماده یک قانون اصلاحی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب 1/8/1385 هرگونه تشخیص ضرورت جهت تغییر کاربری در اراضی کشاورزی در خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرک ها بر عهده کمیسیون متشکل از رئیس سازمان جهاد کشاورزی، مدیر امور اراضی، رئیس سازمان راه و شهرسازی، مدیر کل حفاظت محیط زیست و یک نفر نماینده استاندار می‌باشد و کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران حق تغییر کاربری در خارج از محدوده شهرها و اراضی کشاورزی و باغ را ندارد. بنابراین بند 14 مصوبه کمیسیون مذکور مصوب 14/11/1393 مغایر قانون و خارج از اختیار بوده و قابل ابطال است. تهیه کننده گزارش: احمد درزی رامندی
رای هیات تخصصی اراضی شهرسازی، منابع طبیعی و محیط زیست
در خصوص شکایت سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان به طرفیت کمیسیون ماده 5 شورای عالی و شهرسازی کردستان به خواسته ابطال بند 14 مصوبه کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری استان کردستان مصوب 14/11/1393 موضوع در جلسه مورخ 22/4/99 مطرح و پس از استماع گزارش و بررسی موضوع بیش از سه چهارم اعضاء بر این نظر بودند با توجه به اینکه به استناد مصوبه شماره 32274/46558 مورخ 18/2/1390 هیات وزیران روستای توبره ریز به عنوان ناحیه منفصل به شهر کامیاران ملحق شده است بنابراین کمیسیون ماده 5 قانون شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در حدود اختیار و مقررات قانونی مبادرت به تصویب مصوبه معترض عنه نموده است و کمیسیون موضوع تبصره یک ماده یک قانون اصلاحی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها صلاحیت رسیدگی به اراضی داخل محدوده شهرها را ندارد بنابراین مصوبه در حدود اختیار و مقررات قانونی وضع شده است و مستنداً به بند (ب) از ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‌گردد. رای صادره از تاریخ صدور ظرف مدت بیست روز از ناحیه رئیس دیوان یا ده نفر از قضات قابل اعتراض و رسیدگی در هیات عمومی می‌باشد.
احمد درزی رامندی - رئیس هیات تخصصی اراضی شهرسازی، منابع طبیعی و محیط زیست دیوان عدالت اداری