تاریخ نظریه: 1131/10/12
شماره نظریه: 7/98/326
شماره پرونده: 98-127-326ح
استعلام:
چنانچه گزارش اصلاحی نتیجه نداد تکلیف چیست؟ آیا همان دادخواست و دعوا مفتوح می‌گردد یا نیاز به طرح دعوای مجدد است؟
مثال: مقرر می دارد بابت طلب خواهان پلاک 1 از طرف خوانده به خواهان منتقل شود لیکن معلوم می‌شود چنین پلاکی متعلق به خوانده نیست.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، در فرض سوال که گزارش اصلاحی صادر شده ولی در زمان اجرا معلوم شده است که اصولاً مورد تعهد یکی از طرفین وجود خارجی نداشته است، طرف دیگر می‌تواند دعوای ابطال گزارش اصلاحی را مطرح نماید و پیش از ابطال گزارش اصلاحی اقدامی متصور نیست.
ثانیاً، با تقدیم دادخواست کامل، دادگاه مکلف به رسیدگی می‌شود (قاعده اشتغال) و این تکلیف تا زمان صدور رأی نهایی (اعم از حکم یا قرار) ادامه می‌یابد (قاعده فراغ). در فرض سوال که در اثنای رسیدگی طرفین صلح و سازش نموده‌اند و دادگاه به علت قطع دعوا در اثر صلح آن (ماده 761 قانون مدنی) و در اجرای ماده 184 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379، گزارش اصلاحی صادر نموده است، هر گاه حکم قطعی مبنی بر بطلان گزارش اصلاحی صادرشود، از آن‌جا که دادگاه قبلاً رأیی اعم از حکم یا قرار صادر نکرده است و با بطلان صلح، کشف شده که دعوای مطروحه قطع نشده است، دادگاه با عنایت به ملاک ماده 491 قانون یاد شده، بدون نیاز به تقدیم دادخواست جدید، به رسیدگی قبلی خود ادامه می‌دهد و تمام اقدامات و رسیدگی‌های قبلی انجام شده به اعتبار و قوت خود باقی است.