صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/08/14
برگزار شده توسط: استان البرز/ شهر فردیس
موضوع
بررسی مسئولیت پرداخت دیه و جبران خسارت‌های مالی در تصادفات
پرسش
در تصادف منجر به خسارت بدنی و مالی، کارشناس رسمی دادگستری میزان تقصیر خودروهای الف و ب را به ترتیب سی درصد و هفتاد درصد تعیین نموده است:
الف) در پرونده کیفری در خصوص مسئولیت پرداخت دیه، مسئولیت رانندگان خودروهای الف و ب بر مبنای سی درصد و هفتاد درصد خواهد بود یا اینکه بر مبنای هر کدام پنجاه درصد محاسبه خواهد شد؟
ب) در پرونده حقوقی در خصوص مسئولیت جبران خسارات مالی، مسئولیت رانندگان خودروهای الف و ب بر مبنای سی درصد و هفتاد درصد خواهد بود یا اینکه بر مبنای هر کدام پنجاه درصد محاسبه خواهد شد؟
نظر هیئت عالی
الف و ب) با توجه به تصریح ماده 528 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و لحاظ معیار مذکور در مواد 453 و 533 این قانون، در حوادث وسایل نقلیه که ناظر به برخورد آنها با یکدیگر است، در فرضی که هر دو مقصر باشند، میزان مسئولیت آنها در پرداخت خسارت جانی یا مالی به تساوی خواهد بود. ضمناً چنانچه وقوع حادثه از مصادیق فرض جمع سبب و مباشر باشد (مانند برخورد وسیله‌نقلیه در حرکت به وسیله نقلیه متوقف) و حادثه منتسب به هر دو وسیله نقلیه باشد، توزیع مسئولیت در پرداخت دیه و خسارت مالی مطابق معیار مذکور در ماده 526 قانون صدرالذکر (میزان تاثیر هریک) با جلب نظر کارشناس خواهد بود.
نظر اکثریت
در خصوص بند اول سوال:
ماده 528 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 در خصوص دیات تصریح دارد و این ماده یک استثناء می‌باشد به عبارت دیگر در مورد خسارت‌های جانی، مسئولیت به صورت تساوی می‌باشد.
در خصوص بند دوم سوال:
در مورد خسارت‌های مالی، مسئولیت پرداخت بر اساس میزان تقصیر می‌باشد. به عبارت دیگر در خصوص خسارات مالی بالمناصفه خسارت پرداخت نمی‌شود بلکه براساس میزان تقصیر و طبق عمومات و ماده 526 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 صورت می‌گیرد.
نظر اقلیت
در خصوص بند اول سوال:
در بحث خسارت‌های جانی آنجایی که همه مباشر هستند چون میزان تاثیر مشخص نمی‌باشد لذا مسئولیت پرداخت بالمناصفه یا بالسویه می‌باشد. اما در جایی که اسباب با هم باشند چون سبب‌ها قابل تشخیص هستند بر طبق میزان تاثیرشان عمل می‌شود. در ماده 526 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 که مباشر و سبب را در کنار هم آورده است و باید حسب مورد بررسی شود جایی که مباشر باشد بالمناصفه دیه پرداخت می‌شود و در جایی که سبب باشد به میزان تاثیر سبب هر کسی مسئول پرداخت دیه خواهد بود.
در خصوص بند دوم سوال:
در بحث خسارات مالی چون ماده خاصی نداریم و اختلاف پیش می‌آید تقصیر خیلی ملاک مطمئنی نیست پس عادلانه‌تر این است که بالسویه طرفین ملزم به پرداخت خسارت شوند.