صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/07/04
برگزار شده توسط: استان قم/ شهر قم
موضوع
مسئولیت صاحبان متعدد حساب های جاری
پرسش
حساب جاری در بانک به نام دو نفر شخص حقیقی می‌باشد و در سوابق بانکی قید گردیده هر یک از دو نفر منفرداً حق برداشت دارند، یک نفر از دو نفر، چکی را علیه حساب جاری مذکور صادر و به شخصی تسلیم نموده است.
دارنده چک پس از اخذ گواهی عدم پرداخت به طرفیت هر دو نفر (صاحب حساب) اقامه دعوا مبنی بر مطالبه وجه چک کرده است. آیا شخصی که چک را امضا نکرده است مسئولیتی برای پرداخت وجه چک دارد؟
نظر هیئت عالی
با توجه به فرض سوال که هر یک از صاحبان حساب منفرداً حق صدور چک را از حساب دارا هستند و حق برداشت انفرادی دارند و قائم بودن مسئولیت اشخاص به اقدامات حقوقی آنان و عدم تکلیف در برابر اقدام دیگران در نتیجه مسئولیت، صرفاً متوجه امضاکننده‌ی سند تجاری است و دیگری که حق استفاده از حساب مزبور را دارد فاقد مسئولیت خواهد بود. بنا به مراتب فوق نظر اکثریت تأیید می‌شود.
نظر اکثریت
با توجه به مفاد مواد 314 و 249 قانون تجارت، مسئولیت پرداخت وجه برات یا چک یا سفته برعهده صادرکننده یا متعهد و ظهرنویس و ضامن می‌باشد و اگر کسی دارای یکی از عناوین مذکور نباشد هیچ‌گونه مسئولیتی برای پرداخت وجه مندرج در سند تجاری ندارد. در فرض سوال صاحب حسابی که چک را امضا نکرده هیچ‌گونه مسئولیتی ندارد و محکوم کردن چنین شخصی به پرداخت وجه چک با اصول و قواعد شرعی و حقوقی سازگار نیست.
نظر اقلیت
اگر بین صاحبان حساب، قراردادی وجود داشته باشد مبنی بر این‌که اگر چک از سوی یک نفر از صاحبان حساب صادر شود، صاحب حساب‌های دیگر هم به طور تضامنی مسئولیت داشته باشند، در این‌صورت اگر یک نفر چک را صادر و به دیگری تسلیم نماید صاحب حساب دیگری که امضا نکرده است مسئولیت تضامنی دارد و در این صورت محکوم کردن هر دو نفر صاحب حساب بلااشکال است؛ در غیر این‌صورت نمی‌توان فرد دیگری که به هیچ عنوان چک را امضا نکرده مسئول شناخت و یا وی را محکوم کرد.