تاریخ نظریه: 1395/11/19
شماره نظریه: 7/95/2968
شماره پرونده: 1693-1/186-95
استعلام:
در دعوایی خواهان به علت ایراد صدمه به چشم راست خود در زمان طفولیت صغیر 8 ساله مطالبه دیه علیه دو نفر مطرح نموده است با توجه به اینکه موضوع مربوط به سال 1383 می‌باشد که دو طفل در حال بازی کردن موجب ورود صدمه از سوی یکی از آنها که صغیر بوده به دیگری میشود و در آن زمان با تشکیل پرونده کیفری موضوع پیگیری می‌گردد لکن ظاهراً با اعلام رضایت ولی قهری شاکی پرونده با صدور قرار موقوفی تعقیب مختومه می‌گردد حال پس از گذشت 12 سال شخص مصدوم که در حال حاضر چشم راست وی بینایی خودش را کاملا از دست داده است مطالبه دیه علیه هر دو نفر متهم و ولی قهری وی عاقله را مطرح نموده است
سوال: به فرض احراز ادعای خواهان و صدور رأی چه شخصی مسئولیت پرداخت دیه را خواهد داشت آیا متهم که در زمان وقوع جرم صغیر بوده و عاقله مسئولیت داشته باید دیه را بپردازد و از لحاظ قانونی و حقوقی مسول است؟ یا عاقله بایستی محکوم گردد پدر متهم؟ لازم به یاد آوری است پرونده کیفری کلاً معدوم و امحا گردیده است و هیچ مستندی از پرونده موصوف وجود ندارد
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال، چنانچه ثابت شود که از بین رفتن بینایی چشم راست خواهان، ناشی از همان جنایتی است که 12 سال پیش از ناحیه طفلی که در حال حاضر کبیر است، به او وارد شده و این صدمه مشمول گذشت ولی قهری وی در آن زمان (به لحاظ صغیر بودن مجنی‌علیه) نبوده است، استحقاق مطالبه دیه آن را دارد و به لحاظ آنکه مرتکب نیز زمان وقوع جنایت صغیر بوده، طبق بند ب ماده 292 قانون مجازات اسلامی 1392، جنایت او خطای محض محسوب و با توجه به مواد 463 و 467 قانون مزبور، مسئولیت پرداخت دیه به عهده عاقله او در زمان وقوع جنایت است و چون مسئولیت عاقله در پرداخت دیه در فرض استعلام، مرتبط به زمان صغر صغیر و تاریخ ارتکاب جرم است، لذا کبیرشدن مرتکب، تأثیری در مسئولیت عاقله ندارد./