صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/07/22
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر تنکابن
موضوع
تکلیف دادسرا در فرض اعلام رضایت شاکی
پرسش
شخصی در دادسرا مبادرت به طرح شکایت نموده است و دادخواهی وی منجر به قرار منع تعقیب شده است. شاکی به قرار منع تعقیب صادره در مهلت مقرر اعتراض می‌کند. دادگاه محترم کیفری دو دستور جمع‌آوری دلایل شاکی و سپس اعاده پرونده را صادر می‌کند. پرونده مجدداً به دادسرا اعاده می‌شود و به شاکی ابلاغ شده تا دلایل طرح شکایت خویش را حاضر نماید؛ شاکی در دادسرا حاضر و رضایت قطعی خویش را نسبت به متهم هم اعلام می‌نماید. حال سوال این است تکلیف مقام قضایی دادسرا و دادگاه چیست؟
نظر هیات عالی
در فرض استعلام که دادسرا مبادرت به صدور قرار منع تعقیب نموده و دادگاه در مقام رسیدگی به اعتراض شاکی به این قرار دستور تکمیل تحقیقات صادر کرده چنانچه جرم قابل گذشت باشد و بزه‌دیده در این مرحله اعلام رضایت نموده باشد دادسرا مکلف است مراتب را به دادگاه اعلام تا مرجع مذکور مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب نماید.
نظر اکثریت
دادسرا باید پرونده را به همراه رضایت شاکی به دادگاه ارسال کرده و قاضی دادگاه ضمن نقض قرار منع تعقیب خودش اقدام به صدور قرار موقوفی کند و این رای قابل اعتراض در دادگاه تجدیدنظر می‌باشد. در جایی که پرونده دارای نقص تحقیقات می‌باشد دادگاه هم می‌تواند پرونده را به دادسرا اعاده داده تا نسبت به تکمیل تحقیقات اقدام نماید یا خودش نسبت به تکمیل تحقیقات اقدام نماید و وقتی قائل به این هستیم که در مرحله تحقیقات مقدماتی می‌باشیم و خود دادگاه نیز می‌تواند تکمیل تحقیقات را انجام دهد، در این صورت با رضایت شاکی، دادگاه دیگر نباید پرونده را به دادسرا اعاده نماید و اگر بگوییم حتماً باید پرونده را برای صدور قرار موقوفی به دادسرا اعاده نماید و حق صدور قرار موقوفی را ندارد، اختیار را از یک مقام قضایی که مقام بالاتر است می‌گیریم که در هیچ کجای قانون تصریح نشده است. ضمناً دادسرا سابقاً ختم تحقیقات را اعلام و رای خود را صادر کرده بوده است. ماده 275 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 نیز همین را می‌گوید که دادسرا بدون صدور قرار باید پرونده را به دادگاه اعاده کند و وقتی پرونده به دادگاه برگشت دیگر برگرداندن پرونده به دادسرا از سوی دادگاه بی‌معنا می‌باشد.
نظر اقلیت
در این مرحله دادسرا باید پرونده را به دادگاه ارسال نماید و دادگاه ضمن نقض قرار منع تعقیب، پرونده را به دادسرا فرستاده و دادسرا قرار موقوفی تعقیب را صادر می‌نماید و این قرار صادره، قابل اعتراض در دادگاه می‌باشد. به این دلیل که؛ در قانون، هرجا نظر قانونگذار بر این بود که مقام تجدیدنظر باید خودش نظر بدهد قانونگذار تصریح می‌نماید و در این مساله قانونگذار در قانون مطلبی را ذکر نکرده است و اشاره به صدور قرار موقوفی تعقیب نکرده است؛ لذا دادگاه باید قرار منع تعقیب را نقض و پرونده را به دادسرا ارسال نماید تا دادسرا قرار موقوفی تعقیب را صادر نماید.
نظر ابرازی
طبق این نظر، نظر اکثریت مورد قبول بوده و دادگاه باید ضمن نقض منع تعقیب، قرار موقوفی تعقیب را صادر نماید اما این رای دادگاه، قطعی می‌باشد چون دادگاه در مقام تجدیدنظرخواهی، رای صادر کرده است؛ لذا قطعی است و بنا بر ماده 273 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 خودمان رسیدگی کردیم و اگر بخواهیم برای صدور رای به دادسرا بفرستیم، تکلیف پرونده ما معلوم نیست و بدون صدور حکم یا قرار می‌ماند.