صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/11
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر تهران
موضوع
احراز شرایط شاهد شرعی
پرسش
آیا برای تحقق جرم شهادت دروغ لازم است شهادت مستند قرار نهایی یا رأی دادگاه قرار گیرد یا صرف شهادت دروغ برای تحقق جرم کافیست ؟
نظر هیئت عالی
با توجه به اطلاق ماده 650 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات بزه شهادت دروغ مقید به نتیجه و موثر بودن یا نبودن شهادت نیست نتیجتاً نظریه اکثریت در حد مرقوم تأیید می‌گردد.
نظر اکثریت
جرم شهادت دروغ، یک جرم مطلق است و نیازی نیست که منجر به نتیجه شود و در تصمیم مرجع قضایی منشأ اثر شود یا در قرار نهایی یا رأی دادگاه مورد استناد قرار گیرد.
دلایل:
1- با توجه به اطلاق ماده 650 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) شهادت مقید به نتیجه نیست و لازم نیست مورد استناد یا اثر واقع شود و صرف شهادت دروغ جرم است.
2- لازم نیست شهادت منتهی به نتیجه ای شود. به عبارت دیگر بحث در این است که آیا شهادت اعم از شهادت صحیح و فاسد است یا فقط شهادت صحیح را در بر می‌گیرد؟ مثلاً ما به نماز کامل و صحیح نماز می گوییم یا به نماز ناقص هم نماز می گوییم؟ به عبارت دیگر آیا شهادت منشأ اثر مدنظر است یا شهادت ناقص الاثر هم شهادت است؟ با توجه به اینکه قاضی اول شرایط را احراز می کند بعد شخص شهادت می دهد لذا وقتی کسی شهادت می دهد، اگر شهادت دروغ داده باشد مرتکب جرم شده است پس اگر بعداً ثابت شود شرایط شهادت را نداشته همین اندازه که اجمالاً برای قاضی احراز شرایط شده و شهادت داده است، جرم محقق شده است.
نظر اقلیت
شهادت دروغ یک جرم مقید است و باید منتج به نتیجه شود.
دلایل:
1- در رسیدگی به شهادت کذب، اولاً شهادت باید منتج به نتیجه شده باشد و مستند حکم و قرار گرفته باشد و ثانیاً شرایط شاهد باید بررسی شود و اگر شاهد فاقد شرایط شهادت باشد قابل تعقیب نیست.
2- دو مفهوم از لزوم موثر بودن شهادت برای تحقق شهادت دروغ ابراز گردید:
برخی لزوم موثر بودن شهادت را استناد به شهادت دروغ در اتخاذ تصمیم نهایی اعم از صدور قرار نهایی یا حکم می دانستند برخی فراتر از آن هرگونه ترتیب اثردادن به شهادت مانند احضار یا جلب متهم یا تفهیم اتهام به وی بر اساس شهادت دروغ را جرم می دانستند.