تاریخ نظریه: 1399/12/19
شماره نظریه: 7/99/1787
شماره پرونده: 99-186/2-1787 ک
استعلام:
با توجه به ماده 595 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) در مورد جرم اخذ ربا چنانچه شاکی پولی از متهم قرض گرفته باشد و متهم شرط دریافت مبلغی زائد بر اصل مبلغ پرداختی از شاکی اخذ کند و بابت این شرط شاکی منزل مسکونی خود را به صورت صوری و با تنظیم مبایعه‌نامه به عنوان ضمانت پرداخت مبلغ اضافی قرار دهد و شاکی اصل پول و سود تعیین شده را در موعد مقرر پرداخت نکند و متهم اقدام به فروش منزل مسکونی شاکی نماید، آیا بزه دریافت ربا محقق شده است؟ و در بزه ربا در مورد قرض، آیا مبلغ اضافی باید وجه نقدی باشد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
طبق ماده 595 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375، در ربای قرضی دریافت زائد بر مبلغ پرداختی در تحقق ربا شرط است؛ لذا در فرض سوال چنانچه طبق توافق طرفین (قرض‌دهنده و قرض‌گیرنده) شرط شود که قرض‌گیرنده در موعد مقرر، مبلغی زائد بر آنچه دریافت کرده است را تأدیه کند و با تنظیم سند رسمی در جهت تضمین اجرای قرارداد، منزل مسکونی خود را به قرض‌دهنده منتقل کند، در صورت فروش این ملک و برداشت مبلغ اضافه بر اصل طلب، رکن مادی جرم ربا محقق شده است.