صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/03/27
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر جهرم
موضوع
حدود تاثیر گذشت در حالت تضامن
پرسش
محکومیت تضامنی دو سارق در یک پرونده احراز شده است و در مرحله اجرای حکم، چنانچه شاکی مدعی باشد رضایت وی نسبت به یک سارق بوده است و به طور کلی از حق خود صرف‌نظر نکرده است، آیا در ارتباط با رد مال، شاکی می‌تواند به سارق دیگر رجوع کند یا دین به طور کلی ساقط شده و هیچ‌یک از سارقان مسئولیتی برای پرداخت ندارند؟
نظر هیات عالی
اولاً؛ با توجه به رای وحدت رویه شماره 799 مورخ 1399/07/15 هیات عمومی دیوان عالی کشور صدور حکم محکومیت تضامنی شرکای در سرقت صحیح نمی‌باشد و علی‌الاصول مسئولیت هر یک از سارقان به میزان مالی که تحصیل کرده است. ثانیاً؛ با لحاظ بند اولاً پاسخ، با فرض اعلام گذشت یا رضایت شاکی نسبت به احد از محکوم علیها، اثر گذشت تنها نسبت به سهم محکوم‌علیه مزبور اعمال می‌گردد و شاکی حق رجوع به محکوم دیگر نسبت به سهم وی از پرداخت محکوم‌به را دارا خواهد بود.
نظر اکثریت
وقتی که شاکی صرفاً نسبت به یک سارق اعلام گذشت می‌نماید، درواقع مقصود وی آن است که برای اخذ مال مورد حکم دیگر به این شخص رجوع نخواهد کرد و نوعی انصراف از مطالبه از همین شخص تلقی خواهد شد و به معنای ساقط کردن کامل نیست که نتواند به سارق دیگر مراجعه کند و لذا مسئولیت سارقی که رضایت اخذ ننموده پابرجا خواهد بود. این تمایز را می‌توان از مفاد ماده 707 قانون مدنی، نیز برداشت نمود.
نظر اقلیت
اعلام گذشت در پرونده کیفری دارای آثار متعدد است و وقتی می‌توانیم بگوییم شخص متهم از آثار این گذشت بهره‌مند است که گذشت به مفهوم آن باشد که شاکی از اخذ مال مورد حکم گذشته باشد و لذا معنا ندارد که بگوییم شاکی گذشت کرده ولی مال مورد حکم را نیز می‌خواهد. بنابراین با اعلام گذشت نسبت به یک سارق ابراء ذمه روی می‌دهد که عِدل پرداخت است و لذا امکان مراجعه به سارق دیگر را نخواهد داشت.