صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/05/20
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر ساری
موضوع
امتناع و عدم حضور زوجه جهت ارائه گواهی عدم حمل در پرونده های طلاق
پرسش
با توجه به لزوم ارائه گواهی مبنی بر عدم حمل و... در پرونده طلاق توسط زوجه، در صورت عدم حضور وی، تکلیف دادگاه چیست؟
نظر هیئت عالی
در صورتی‌که زوجه برای معرفی به پزشک قانونی جهت احراز این‌که حامله است یا خیر در دادگاه حاضر نشود و امتناع کند، این امتناع مانع صدور گواهی عدم امکان سازش نیست زیرا در صورت وجود حمل، خود زوجه متضرر می‌شود و دادگاه اظهارات زوج را مبنی بر این‌که زوجه حامله نیست، حمل بر صحت تلقی می‌کند. بدیهی است همان‌طور که در ماده 1159 قانون مدنی آمده هر طفلی که بعد از انحلال نکاح متولد شود، ملحق به شوهر است. مشروط بر این‌که مادر هنوز شوهر نکرده و از تاریخ انحلال نکاح تا روز ولادت طفل بیش از ده ماه نگذشته باشد؛ مگر این‌که ثابت شود از تاریخ نزدیکی تا زمان ولادت کمتر از شش ماه یا بیشتر از ده ماه گذشته است.
نظر اتفاقی
طلاق حق مرد است و تشریفات نباید مانع اعمال حق گردد. با توجه به این‌که اصل بر عدم وجود حمل است، دادگاه قول زوج را مبنی بر عدم وجود حمل با امتناع زوجه برای معرفی به پزشکی قانونی می‌پذیرد و حکم به عدم وجود حمل می‌نماید چرا که نظر پزشکی قانونی طریقیت دارد نه موضوعیت. وقتی گواهی لزوماً اخذ می‌شود که زوجه مدعی وجود حمل باشد در این‌جا باید وجود حمل را که برخلاف اصل عدم است، ثابت کند.