صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/18
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر سمنان
موضوع
اثر حکم به فسخ قرارداد در اجرای حکم به پرداخت ثمن قرارداد
پرسش
در صورتی که حکم قطعی به پرداخت ثمن معامله‌ای صادر شود و متعاقباً حکمی بر فسخ معامله صادر گردد؛ آیا می‌توان قائل به قابل اجرا بودن حکم محکومیت به پرداخت ثمن معامله بود یا آنکه حکم قطعی پرداخت ثمن معامله باید به طرق فوق‌العاده اعتراض نقض گردد؟
نظر هیات عالی
در فرض سوال، با اعلام فسخ معامله‌ای که قبلا حکم به پرداخت ثمن صادر شده، فروشنده استحقاق دریافت ثمن معامله را از دست داده است؛ لذا به دستور دادگاه صادرکننده حکم به پرداخت ثمن عملیات اجرایی متوقف می‌شود.
نظر اکثریت
نظر به آنکه مطابق ماده 24 قانون اجرای احکام پس از صدور حکم قطعی از سوی دادگاه به پرداخت ثمن معامله نمی‌توان اجرای حکم را متوقف کرد؛ بنابراین تنها راه برای اینکه حکم به پرداخت ثمن معامله اجرا نشود اعاده دادرسی بر اساس بند 7 ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی است و دادگاه در اعاده دادرسی مطابق ملاک بند 7 ماده مرقوم به جهت فسخ قرارداد ضمن نقض دادنامه اعاده خواسته، حکم به بی‌حقی صادر می‌کند و حتی براساس ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی عملیات اجرایی در صورت اجرا شدن به حالت قبل اعاده می‌شود.
نظر اقلیت
نظر به آنکه با صدور حکم به فسخ قرارداد، مبنای استحقاق ثمن معامله از اعتبار افتاده است؛ بنابراین چون با فسخ معامله فروشنده دیگر حقی بر ثمن معامله ندارد اجرای حکم نیز سالبه به انتفاء موضوع خواهد بود و در نتیجه با صدور حکم به فسخ قرارداد حکم به پرداخت ثمن معامله قابل اجرا نخواهد بود.