تاریخ نظریه: 1396/08/03
شماره نظریه: 7/96/1791
شماره پرونده: 1231-1/168-96
استعلام:
به موجب بند ت ماده 451 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 4/12/92 اخذ آخرین دفاعیات متهم یا وکیل او لازم است هیأت شعبه دادگاه پس از طرح سوالات لازم و تحقیق از طرفین اظهارات آنان انجام تحقیقات و اقدامات دیگری را ضروری می‌داند آیا در این فرض بایستی آخرین دفاعیات متهم اخذ شود یا خیر؟ به عبارتی چه زمانی بایستی اخذ دفاعیات متهم و وکلای او گرفته شود.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مطابق ماده 262 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 آخرین دفاع متهم توسط بازپرس باید پس از پایان تحقیقات به عمل آید و در مرحله دادرسی نیز مطابق مواد 371 و 399 قانون یاد شده پیش از اعلام ختم دادرسی آخرین دفاع اخذ می‌شود و در مرحله تجدیدنظر رعایت ترتیبات رسیدگی مذکور در ماده 451 همان قانون از جمله بند ث آن از سوی دادگاه تجدیدنظر استان الزامی است. بنابراین، در مواردی که رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر استان مستلزم تعیین وقت و احضار طرفین است، چنانچه پس از جلسه رسیدگی، این دادگاه با توجه به رسیدگی معموله، انجام تحقیقات و یا اقدامات دیگری را ضروری بداند که نتیجه آن در حقوق دفاعی متهم موثر است باید اخذ آخرین دفاع از متهم یا وکلاء وی پس از انجام تحقیقات و اقدامات مورد نظر به عمل آید و چنانچه پس از اقدامات مذکور، دادگاه تجدیدنظر اعتقاد به برائت یا منع یا موقوفی تعقیب داشته باشد، اخذ اخرین دفاع ضرورت ندارد.