صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/09/06
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر سروستان
موضوع
صلاحیت مرجع رسیدگی به اتهام ورود غیر مجاز به اماکن نظامی
پرسش
آیا رسیدگی به اتهام ورود غیرمجاز به اماکن نظامی در صلاحیت دادگاه کیفری دو می‌باشد یا دادگاه انقلاب؟
نظر هیات عالی
در صورتی که ورود به اماکن نظامی با مقاصد مصرح در ماده 503 قانون مجازات اسلامی تعزیرات باشد، جرم واقع شده با توجه به عنوان فصل اول کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و جرایم بازدارنده) از جرایم ضد امنیت داخلی و خارجی است و مطابق ماده 303 قانون آیین دادرسی کیفری رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه انقلاب است؛ در غیر این صورت رفتار موردنظر جرم تلقی نمی‌شود.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه دادگاه انقلاب صلاحیت محدود در جرایم خاص را دارد و اصل بر صلاحیت رسیدگی در دادگاه عمومی کیفری می‌باشد؛ بنابراین صلاحیت دادگاه انقلاب به جرائم را می‌بایست به صورت خاص و مضیق تفسیر نمود و در زمانی به نظر می‌رسد بزه ورود به اماکن نظامی در مواردی در صلاحیت دادگاه انقلاب است که مکان نظامی محصور بوده به وسیله تجهیزات حفاظتی و نگهبان محافظت گردد. بنابراین ورود به میدان تیر که بدون هیچ‌گونه محافظت در کنار روستا می‌باشد توسط اهالی بدون قصد اقدام خرابکارانه باشد صرفاً یک جرم عمومی بوده و در صلاحیت دادگاه عمومی می‌باشد.
نظر ابرازی
وفق ماده 303 قانون آیین دادرسی کیفری، جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی در صلاحیت ذاتی دادگاه انقلاب است و از آنجایی‌که ماده 503 با موضوع عکس‌برداری از مواضع نظامی یا مکان ممنوعه در ذیل فصل اول قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات با موضوع جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی آمده است. صرف این موضوع آن را در صلاحیت دادگاه انقلاب خواهد بود و این موضوع که تجهیزات حفاظتی نظامی در آنجا بوده است یا خیر در خصوص ماهیت پرونده است که در صورتی که قاضی دادگاه انقلاب ارکان قانونی جرم را محرز نبیند می‌تواند برائت را صادر کند. به‌هرحال مانند جرم محاربه که پس از جلب به دادرسی دادگاه انقلاب باید ارکان قانونی مانند دست بردن به سلاح و ایجاد ارعاب و ناامنی را احراز کند و در صورت عدم احراز، حکم برائت را صادر می‌کند، جرایم موضوع فصل اول نیز در صلاحیت ذاتی دادگاه انقلاب است و دادگاه کیفری دو صلاحیت تطبیق فعل مادی با عنوان قانونی جرایم علیه امنیت و درنهایت صدور حکم برائت یا محکومیت را ندارد.