صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/09/14
برگزار شده توسط: استان کردستان/ شهر کامیاران
موضوع
شرط تحقق بزه « بغی » در حکومت اسلامی
پرسش
برابر ماده 287 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جهت تحقق بزه بغی، آیا مسلح بودن تمامی اعضای گروه لازم می‌باشد یا این که صرف مسلح بودن برخی از افراد گروه کفایت بر تحقق بزه بغی بر تمامی اعضا گروه را دارد؟
نظر هیئت عالی
صرفاً اشخاصی که از سلاح استفاده کرده اند محکوم به اعدام می‌شوند.
نتیجتاً هرچند عنوان باغی با توجه به ماده 287 قانون مجازات اسلامی 92 شامل تمام اعضا و قیام کننده است ولی با توجه به تفسیر مضیق قوانین جزایی، مجازات مقرر در این ماده مشمول آن تعداد اعضا است که از سلاح استفاده کرده باشد. بالنتیجه عقیده اقلیت صائب اعلام می‌شود.
نظر اکثریت
گروه ممکن است شاخه های مختلف اعم از فرهنگی نظامی پشتیبانی و غیره داشته باشد. لذا صرف اقدام مسلحانه شاخه نظامی در باغی بودن اعضای گروه کفایت می کند و نیازی نیست که تمامی اعضای گروه دست به سلاح شود چرا که گروه استناد عرفی به همه اعضای آن دارد و اگر نظر قانون گذار بر این بود که به کل گروه عنوان باغی منتسب نباشد قید هر یک را می‌آورد و لذا اعضا در ماده 287 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مطلق می‌باشد و اعم از شخص مسلح و غیر مسلح می‌باشد. بنابراین؛ چنان چه گروهی که تشکیل شده باشد و او را بر اساس نظام جمهوری اسلامی قیام مسلحانه کند باغی محسوب می‌شود و در صورت استفاده از سلاح توسط اعضای آن گروه خواه چند نفر، مجازات اعضای گروه اعدام می‌باشد عدم پذیرش این نظر دارای تالی فاسدی است، از جمله این که اگر قائل باشیم که فقط فرد مسلح باغی محسوب می‌گردد، در این صورت رهبر و طراح قیام که مسلح نبوده باغی محسوب نخواهد شد و چنین استنباطی صحیح نمی‌باشد.
نظر اقلیت
تفسیر مضیق، از اصول عدالت کیفری می‌باشد و صدر ماده 287 قانون مارالذکر با توجه به اصل تفسیر مضیق صرفاً افراد مسلح باغی محسوب می‌گردند و بقیه اعضای گروه باقی محسوب نمی شوند؛ چرا که مفهوم مخالف ماده 277 قانون اخیرالذکر این است که افراد عضو گروه که از سلاح استفاده نکرده باشد باغی محسوب نمی‌باشد و صرفاً شخصی که از سلاح استفاده کند محکوم به اعدام می‌گردد و نه باید نصوص قانون را تفسیر موسع نماییم.