تاریخ نظریه: 1396/10/24
شماره نظریه: 7/96/2543
شماره پرونده: 1623-1/168-96
استعلام:
با عنایت به اینکه مطابق ماده 297 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه انقلاب برای رسیدگی به جرایم موجب مجازات مندرج در بندهای الف- ب- پ- و ت ماده 302 همان قانون دارای رئیس و دو مستشار است که با دو عضو نیز رسمیت می یابد
1- آیا منظور از مستشاران مورد ذکر در این ماده فقط مستشاران مختص دادگاه انقلاب است؟
2- آیا ابلاغ داخلی ریاست کل دادگستری استان و یا ریاست دادگستری شهرستان بدون تصویب کمیسیون نقل و انتقالات قضات و صدور ابلاغ توسط ریاست محترم قوه قضائیه به مستشار دادگاه کیفری یک صلاحیت حضور در دادگاه انقلاب به عنوان مستشار دادگاه انقلاب می دهد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولا با توجه به تفکیک دادگاه‌های کیفری در ماده‌ی 294 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و تعیین صلاحیت هر یک از دادگاه‌های کیفری به موجب مواد بعدی و با عنایت به مواد 296 و 297 این قانون که از جمله در مقام بیان ترکیب قضات دادگاه‌های کیفری یک و انقلاب می‌باشد، منظور از مستشار مذکور در ماده‌ی 297 قانون مذکور، علی الاصول مستشار دادگاه انقلاب است و منظور از مستشار مذکور در ماده‌ی 296 قانون موصوف، مستشار دادگاه کیفری یک است. بنابراین هر یک از دادگاه‌های فوق الذکر با توجه به صلاحیت و وظایف و اختیارات خود، دارای مستشار جداگانه و مخصوص به خود می‌باشند و بدوی بودن هر دو دادگاه کیفری یک و انقلاب موجب وحدت مستشاران آن‌ها نمی‌گردد.
ثانیا با توجه به مراتب مذکور، تعیین مستشار دادگاه کیفری یک به عنوان مستشار دادگاه انقلاب از سوی رئیس کل دادگستری استان و یا رئیس دادگستری شهرستان، فاقد وجاهت قانونی است و آن‌چه در تبصره‌ی 2 ماده‌ی 296 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 با الحاقات و اصلاحات بعدی آمده است، یک امر استثنایی و خاص بوده که در محدوده آن قابل اعمال است.