تاریخ نظریه: 1396/11/11
شماره نظریه: 7/96/2770
شماره پرونده: 96-54-1965 ک
استعلام:
1- در ماده 20 قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر در خصوص نگهداری و حمل آلات و ادوات استعمال مواد مخدر قید به ازای هر عد به شلاق نیز برمی گردد یا صرفا به جزای نقدی مرتبط است؟ 2- در خصوص اعطای مرخصی به محکومان اعم از زندانیان یا محکومین به تبعید یا اقامت اجباری در محل معین مصرح در مواد 520 و 547 قانون آئین دادرسی کیفری آیا اعطای مرخصی حق محکومان است یا امتیازی است که در صلاحیت مرجع قضایی است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1) درقسمت اول ماده 20 قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر، وارد کردن، ساختن، خرید یا فروش آلات و ادوات، به صورت جمع، به کار رفته که مجازات آن ها، علاوه بر ضبط، جزای نقدی یک میلیون تا 10 میلیون ریال و 10 تا 50 ضربه شلاق است. بنابراین، تعداد آن ها موجب افزایش مجازات و تغییر درجه مجازات نیست. قسمت دوم این ماده که نگهداری، اخفاء یا حمل آلات و ادوات استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان‌های صنعتی غیر دارویی است، علاوه بر ضبط آن ها، مجازات به ازای هر عدد، صد تا پانصد هزار ریال جزای نقدی یا 5 تا 20 ضربه شلاق است. به نظر می‌رسد برای تعیین جزای نقدی، قاضی مکلّف به رعایت تعداد آلات و ادوات است ولی در صورت تعیین مجازات شلاق، می‌تواند بین 5 تا بیست ضربه تعیین کند؛ در این صورت مقید به تعیین ضربات شلاق به تعداد ادوات و آلات نیست.
2) مقنن در مواد 520 و 547 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و تبصره‌های آن، با اهداف خاصی برای زندانیان مرخصی پیش بینی کرده است، به عنوان مثال، مرخصی موضوع صدر ماده 520 قانون یاد شده به منظور ترغیب زندانیان در «رعایت ضوابط و مقررات زندان و مشارکت در برنامه‌های اصلاحی و تربیتی و کسب امتیازات لازم» و مرخصی موضوع تبصره 3 این ماده به منظور ترغیب آنان به «جلب رضایت شاکی خصوصی» پیش بینی شده است. بنابراین در صورتی که محکوم واجد شرایط مقرر قانونی باشد و آمادگی برای سپردن تأمین مناسب را نیز داشته باشد، محروم کردن وی از برخورداری از مرخصی بر خلاف اهداف مقنن است و مقامات مربوط باید در حدود مقرر با مرخصی آنان موافقت نمایند