صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/07/15
برگزار شده توسط: استان خراسان جنوبی/ شهر بیرجند
موضوع
سازش در خارج دادگاه
پرسش
مقصود از کلمه «صحت » گزارش اصلاحی در ماده 183 ق. آ. د. م وقوع و اصالت است یا صحت در مقابل بطلان ؟
نظر هیئت عالی
هرگاه سازش در خارج از دادگاه با سند عادی واقع شده باشد، باید طرفین در دادگاه حاضر شده و به صحت مضمون آن اقرار کنند؛ بدیهی است دادگاه در صورتی گزارش اصلاحی صادر می‌نماید که سازش طرفین دارای شرایط صحت عقد صلح و قابل اجراء باشد و برخلاف قواعد آمره نباشد.
نظر اکثریت
مقصود از کلمه صحت همان معنای مصطلح آن که در مقابل بطلان است می‌باشد بنابراین در صورتی که سازش در خارج از دادگاه واقع شود دادگاه در صورتی به آن اعتبار می بخشد که طرفین در دادگاه حاضر شده و به موجب اقرار علاوه بر وقوع و انعقاد سازش، صحت آنرا مورد تصدیق قرار دهند در این صورت دادگاه وفق سازش نامه اقدام خواهد نمود لیکن چنانچه طرفین یا احدی از آنان ضمن پذیرش اصالت سند عادی، مدعی بطلان آن به لحاظ خلل در ارکان صحت باشد دادگاه بدون آنکه ضرورت به رسیدگی در این باره باشد، به جهت عدم اقرار بر صحت سند، بر آن اثری مترتب نمی‌نماید و به رسیدگی ادامه خواهد داد.
نظر اقلیت
مقصود از کلمه «صحت» در ماده‌ی 183 قانون آیین دادرسی مدنی به قرینه سیاق مواد 181 و 182 احراز اصالت و انعقاد توافق بوده و نه بررسی سایر ارکان صحت عقود. در واقع با احراز صدور سند از ناحیه منتسب الیه بوسیله اقرار او در محکمه این سند وفق ماده 1291 قانون مدنی در حکم سند رسمی بوده و در ما نحن فیه همان آثار سند رسمی بر آن مترتب می‌باشد از این رو و نظر به اینکه چنانچه مقصود از کلمه «صحت» پرداختن به ارکان صحت عقد باشد این موضوع در مورد سند رسمی نیز باید شرط شود بدین معنا که طرفین با حضور در دادگاه به «صحت» سند رسمی نیز اقرار نمایند حال آنکه این گونه نیست حقیقت آن است که ماده 183 در مقام بیان آن است که زمانی جریان رسیدگی مورد تقاضا در دادخواست نخستین به سازش خاتمه می‌شود که رسما یا به موجب سند عادی که وقوع آن مورد اقرار طرفین باشد، عدم رسیدگی یا رسیدگی بر طبق توافق و تفاهم تقاضا شده باشد ماده در مقام بیان آن نیست که بگویید لزوما می بایست غیر از اصالت سند، صحت آن نیز نزد دادگاه آن هم صرفا به موجب اقرار، ثابت و محرز باشد.