صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/09/26
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر تاکستان
موضوع
انتقال و واگذاری چک
پرسش
الف - آیا با انتقال سند تجاری چک خارج از ورقه چک، دارنده آن دارنده قانونی محسوب می‌شود ؟ آیا حق اقامه دعوا و اخذ تأمین خواسته دارد ؟ حق مراجعه به کدامیک از مسئولین چک را دارد؟
ب - آیا به صرف تقاضای قرار تامین خواسته با استناد به اسناد تجاری واخواست شده دادگاه به استناد بند ج ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی مکلف به صدور قرار تأمین خواسته بدون اخذ خسارت احتمالی است؟ یا تقاضای صدور قرار تأمین خواسته بدون تودیع خسارت احتمالی صرفاً در صورتی امکان دارد که مطابق ماده 292 قانون تجارت دارنده در خصوص اصل خواسته نیز اقامه دعوا کرده باشد؟
نظر هیئت عالی
الف- انتقال و واگذاری چک، خارج از سند تجاری؛ چک را از شمول مقررات قانون تجارت و امتیازات مربوط به اسناد برواتی خارج می کند و دارنده آن صرفاً در قالب مقررات قانون مدنی حق مطلبه طلب خود را دارد.
ب - با عنایت به مواد 108 و 112 ق.آ.د. م که موخر بر ماده 292 قانون تجارت می‌باشد، امکان درخواست تأمین خواسته وجه چک پیش از دعوا وجود دارد.
نظر اتفاقی
الف -انتقال سند تجاری چک خارج از سند تجاری چک را از شمول مقررات تجاری و امتیازات قانون تجارت خارج نموده و انتقال مذکور صرفاً یک انتقال مدنی بوده و دارنده آن نیز در قالب مقررات و قواعد حقوق مدنی صرفاً حق مراجعه به ید ماقبل خود و از کسی که چک را انتقال گرفته دارد و اگر ضامن هم داشته باشد با تلقی التزام به تأدیه در صورت مراجعه به ید ماقبل و عدم وصول وجه چک حق رجوع به ضامن را دارد و در هر صورت چون چک مذکور از شمول مقررات قانون تجارت خارج است لذا در صورت مراجعه به ید ماقبل و ضامن او نیز صدور قرار تأمین خواسته بدون اخذ خسارت احتمالی امکان‌پذیر نیست.
ب - حق پیش‌بینی شده در ماده 292 قانون تجارت نافی حقوق لحاظ شده در ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی نیست، با توجه به اقتضای سند تجاری که بر مبنای سرعت در وصول می‌باشد؛ لذا عدم امکان توقیف اموال قبل از اقامه دعوا نافی این اصل می‌باشد.