صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/09/10
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر مرودشت
موضوع
امکان تلقی طرح شکایت کیفری به عنوان مطالبه رسمی دین در دعوی مطالبه خسارت تاخیر تادیه
پرسش
آیا می‌توان در دعوی مطالبه خسارت تاخیر تادیه، طرح سابق شکایت کیفری را به عنوان مطالبه رسمی دین و مبدا احتساب خسارت تاخیر تادیه تلقی نمود؟
نظر هیات عالی
با توجه به نظریه شماره 7/5269 مورخ 1389/09/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه: تشخیص این که از ناحیه طلبکار دین مورد مطالبه قرار گرفته یا نه و نیز سایر شرایط قانونی اعمال ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1379 امری موضوعی بوده و به عهده قاضی رسیدگی کننده است و مطالبه، منحصر به ارسال اظهارنامه نیست و طریقیت دارد نه موضوعیت؛ بنابراین مطالبه دین از طریق مکاتبه نیز چنانچه اثبات شود؛ واجد آثار قانونی لازم می‌باشد. بنابراین در فرض سوال چنانچه در شکایت کیفری شاکی صرفاً مجازات شخص را مطالبه کرده باشد، نمی‌توان آن را به منزله مطالبه دین تلقی نمود.
نظر اکثریت
چنانچه بزه انتسابی در شکایت کیفری، از جمله جرائم مالی بوده که دادگاه کیفری مکلف به اتخاذ تصمیم در خصوص رد مال باشد یا آنکه خواهان هم‌زمان با طرح شکایت کیفری دادخواست مطالبه نیز مطرح نموده باشد، مطالبه رسمی دین محقق است و می‌توان خواسته مطالبه خسارت تاخیر تادیه از مبدا طرح شکایت کیفری را اجابت نمود، لیکن چنانچه بزه منتسب از جمله جرائمی باشد که رد مال در خصوص آن مقرر نشده و شاکی نیز دادخواست مطالبه نداده باشد، نمی‌توان صرف طرح شکایت کیفری را مطالبه رسمی دین دانست.
نظر اقلیت
در هر حال طرح شکایت کیفری را نمی‌توان مطالبه رسمی دین دانست؛ چراکه غرض اصلی از شکایت کیفری حتی در جرائم مالی، مجازات بزهکار است و رد مال جنبه فرعی دارد و به تبع احراز جرم و مجازات مجرم مورد حکم واقع می‌شود؛ اما غرض قانون‌گذار در مقرره موضوع ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی از مطالبه رسمی، مطالبه رسمی و مستقیم طلب است.