صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/09/10
برگزار شده توسط: استان آذربایجان شرقی/
موضوع
عقد نکاح باکره رشیده بدون اذن ولی و آثار آن در محکوم کردن زوجه به تمکین و محکوم کردن زوج به پرداخت نفقه
پرسش
عقد نکاح باکره رشیده بدون اذن ولی چه حکمی دارد؟ آیا امکان محکوم کردن زوجه به تمکین و محکوم کردن زوج به پرداخت نفقه در صورت درخواست در چنین نکاحی وجود دارد؟
نظر هیئت عالی
همان‌گونه که اکثریت استدلال کرده‌اند از قانون مدنی (ماده 1043 قانون مدنی) و فتاوی فقهای شیعه بطلان عقد بدون اذن ولی استفاده نمی‌شود. اذن بعدی ولی، عقد را از ابتدا تصحیح می‌کند و در صورت مخالفت وی و غیرمدخوله ماندن زوجه، موضوع قابل رسیدگی قضایی است و در صورت عدم وجود عذر موجه این مخالفت همان‌گونه که موثر در حق نکاح دوشیزه غیر مدخوله نیست، در بقای آن نیز مانعی ایجاد نخواهد کرد.
نظر اکثریت
با توجه به نظریه اکثر فقهای شیعه و با عنایت به این‌که هیچ دلیلی بر باطل بودن این عقد وجود ندارد؛ لذا عقد غیرنافذ است و با اذن بعدی، عقد از ابتدا صحیح خواهد بود و لذا تا زمانی‌که عقد توسط ولی تنفیذ نشده است امکان محکومیت زوجه به تمکین و زوج به پرداخت نفقه وجود ندارد؛ چون این موارد از آثار عقد صحیح است.
نظر اقلیت
اذن ولی جزء تشریفات عقد است و در مورد عدم اذن نیز عقد نکاح صحیح است و آثار عقد صحیح از جمله تمکین و نفقه بر آن مترتب است.