تاریخ نظریه: 1398/07/30
شماره نظریه: 7/97/3016
شماره پرونده: 97-186/1-3016
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در سطر اول استعلام مبهم به نظر میرسد و چنانچه منظور استعلامکننده در قید حیات بودن جد پدری فرزندان صغیر مقتوله باشد که این امر از بند «ج» استعلام نیز استنباط میشود، به شرح زیر اعلام نظر میگردد:
الف- در فرض سوال اگر پدر مقتوله به عنوان یکی از اولیاء دم مقتوله، خواهان قصاص قاتل (جانی) باشد، اولاً طبق ماده 382 قانون مجازات اسلامی 1392 پیش از قصاص نصف دیه کامل را به لحاظ اختلاف جنسیت جانی با مجنیعلیه به قاتل پرداخت کند. ثانیاً، با عنایت به مواد 357 و 358 قانون مجازات اسلامی 1392 همسر مقتوله که مرتکب جنایت عمدی شده است، ولی دم به شمار نمیآید و در این مورد (قتل) از جانب صغار ولایت ندارد و جد پدری صغار که به عنوان ولی قهری با توجه به مواد 1180 و 1183 قانون مدنی با در نظر گرفتن غبطه و مصلحت صغار، رضایت خود را از جانب مولیعلیه اعلام نموده است، خواهان اجرای قصاص (پدر مقتوله) طبق قسمت اخیر ماده 433 قانون صدرالذکر باید معادل سهم دیه صغار را نیز به جانی پرداخت کند.
ب- پرداختکننده دیه به شرح مذکور در بند الف ولی دم خواهان اجرای قصاص است که در فرض سوال پدر مقتوله میباشد.
ج- در فرضی که پدر مقتوله به عنوان یکی از اولیاء دم خواهان قصاص جانی است و جد پدری از جانب دو صغیر تحت ولایت خود، خواستار دیه است، خواهان قصاص باید علاوه بر پرداخت نصف دیه کامل به جانی به استناد ماده 382 قانون مزبور باید طبق قسمت اخیر ماده 423 این قانون به جد پدری صغار که طبق ماده 1183 نماینده قانونی آنهاست پرداخت کند.