تاریخ نظریه: 1397/02/31
شماره نظریه: 7/97/342
شماره پرونده: 96-186/1-863ک
استعلام:
1- در خصوص جرایمی مانند جعل و استفاده از سند مجعول که از جرایم غیر قابل گذشت وحسوب ولیکن با شکایت شاکی مورد رسیدگی قرار می گیرند در صورت عدم گذشت شاکی امکان تعلیق مجازات وجود دارد یا خیر؟
2- در صورت صدور حکم در دادگاه بدوی و قبل از قطعیت آن در صورت اعتراض یا عدم اعتراض شاکی رفع توقیف از وثیقه تودیعی متهم تخلف محسوب می‌گردد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- طبق ماده 46 قانون مجازات اسلامی 1392، دادگاه می‌تواند در جرایم تعزیری درجه سه تا هشت در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از 1 تا 5 سال معلق نماید و شرایط تعویق صدور حکم در ماده 40 همین قانون ذکر شده و گذشت شاکی (اولیاء دم)جزء آن شرایط نیست. النهایه در بند پ همین ماده یکی از شرایط جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران آن است و در قتل غیر عمد، این ضرر و زیان شامل دیه است که برای تعلیق مجازات باید یا پرداخت شده باشد یا ترتیب پرداخت آن داده شده باشد.
2- اولاً با توجه به ماده 376 و اطلاق ماده 251 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 که شامل آرای برائت صادره نیز با لحاظ عبارت «مختومه شدن پرونده به هر کیفیت» و نیز «منع تعقیب» که از حیث آثار قانون در مورد قرارهای تأمین به منزله حکم برائت است در صورت صدور حکم برائت از سوی دادگاه صرف اعتراض شاکی به حکم مزبور مانع از الغای قرار تأمین صادره نمی‌باشد. بدیهی است که در صورت صدور حکم محکومیت متهم و طرح پرونده در دادگاه تجدیدنظر موجب قانونی جهت الغای قرار تامین کیفری با لحاظ ماده 456 قانون فوق الذکر وجود ندارد.
ثانیاً- تشخیص تخلف انتظامی قضات از عهده وظایف این اداره کل خارج است و در صلاحیت دادسرا و دادگاه انتظامی قضات است.