تاریخ نظریه: 1402/05/06
شماره نظریه: 7/1401/1334
شماره پرونده: 1401-168-1334ک
استعلام:
فردی علیه شخصی ناشناس به اتهام سرقت طرح شکایت می‌کند و در نهایت به جهت عدم شناسایی متهم و فقد ادله در مرحله دادسرا قرار منع تعقیب صادر می‌گردد. حال سوال اینجاست که چنانچه پس از صدور قرار فوق، شاکی متهم اصلی را شناسایی و علیه وی طرح دعوی نماید، آیا رسیدگی به این موضوع باید با طرح شکایت جدید باشد یا از طریق تعقیب مجدد وفق ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری؟ توجهاً به اینکه در پرونده مطروحه متهمی شناسایی نشده است تا از طریق تعقیب مجدد رسیدگی انجام پذیرد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، صدور قرار منع تعقیب به علت ناشناس بودن متهم، وجه قانونی ندارد.
ثانیاً، برابر ماده 265 و 104 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بازپرس و سایر مقام‌های قضایی که وظیفه وی را انجام می‌دهند، نمی‌توانند به عذر ناشناس یا نامعین بودن متهم قرار منع تعقیب صادر کنند؛ بلکه با شرایط مقرر در ماده 104، می‌توانند قرار توقف تحقیقات صادر و به طور موقت پرونده را بایگانی کنند. ولی در صورت فقد ادله کافی برای انتساب بزه، امکان صدور قرار منع تعقیب نسبت به متهم متواری یا مخفی شده که معین و شناخته شده است، وجود دارد.
در فرض پرسش که درباره سرقت قرار منع تعقیب صادر شده است و سپس متهم یا متهمان با اعلام شاکی شناسایی می‌شوند، قرار منع تعقیب نسبت به متهم ناشناس، بدون تاثیر است و موجب قانونی جهت الزام شاکی به طرح شکایت مجدد وجود ندارد و مقام قضایی بدون توجه به آن باید به رسیدگی ادامه دهد؛ مگر اینکه علت صدور قرار منع تعقیب به جهت عدم تکافوی ادله در قبال متهم یا متهمان معین و شناخته‌شده ولی متواری باشد که در این صورت حسب مورد مشمول مقررات ماده 278 از جهت کشف دلیل جدید یا صدور قرار موقوفی تعقیب به جهت اعتبار امر مختوم و سپس اعتراض به این قرار می‌شود که فرض سوال هم از این امر خارج است.