تاریخ نظریه: 1399/07/02
شماره نظریه: 7/99/826
شماره پرونده: 99-79-826
استعلام:
آیا طرح دعوای ورشکستگی شرکت‌های سهامی خاص از جانب مدیرعامل یا هیأت مدیره شرکت قانونی است و یا این‌که این دعوا از آن‌جا‌که منجر به زوال شخصیت حقوقی شرکت می‌شود تصویب و واگذاری اختیار توسط مجمع عمومی فوق‌العاده است؟ توضیح آن‌که برخی معتقدند با اخذ ملاک از ماده 83 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 1347 باید مجمع عمومی فوق‌العاده با ترکیب خاص این امر را تصویب کند؛ چرا که به زوال شخصیت حقوقی منجر می‌شود؛ اما عده‌ای دیگر با خاذ ملاک از مواد 125 و 143 لایحه قانونی مذکور معتقدند از وظایف هر مدیر عامل اعلام وضعیت ورشکستگی و درخواست آن است و نیازی به اذن و تصویب قانونی نیست و ترک فعل این وظیفه موجب مسئولیت است. با اخذ ملاک از مواد 125 و 143 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 1347 خواهشمند است در این خصوص اعلام نظر فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مطابق بند الف ماده 415 قانون تجارت مصوب 1311، ورشکستگی تاجر به درخواست خود تاجر نیز صادر می‌شود از طرفی به موجب ماده 118 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 1347، اداره امور شرکت با مدیران است و آنان نماینده شرکت محسوب می‌شوند. بنابراین در فرض سوال درخواست ورشکستگی شرکت سهامی خاص توسط هیأت مدیره شرکت به عمل می‌‌آید و مستلزم تصویب توسط مجمع عمومی فوق‌العاده نیست؛ زیرا انحلال شرکت سهامی ناشی از ورشکستگی منوط به حکم قطعی دادگاه صالح است و این امر از بند‌های 3 و 4 ماده 201 لایحه قانونی یادشده قابل استنباط است. بدیهی است مدیرعامل نیز برابر ماده 125 لایحه قانونی، در حدود اختیارات تفویض‌شده می‌تواند ورشکستگی شرکت سهامی را درخواست کند.