تاریخ نظریه: 1398/10/04
شماره نظریه: 7/98/29
شماره پرونده: 98-168-29 ک
استعلام:
در مواردی که شاکی دارای ید معتبر قانونی نمی‌باشد و به عبارتی ید شاکی غاصبانه و حتی در مواردی بمانند سرقت ید شاکی مجرمانه می‌باشد آیا پذیرش و رسیدگی به شکایت خیانت در امانت از ایشان معتبر است و همچنین آیا با توجه به اینکه ید شاکی مجرمانه است بزه معنونه از منظر ارکان مادی واقع گردیده است یا خیر؟/ب
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولا، مطابق ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 با الحاقات و اصلاحات بعدی «شاکی» شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان گردیده و تعقیب مرتکب را درخواست کند؛ لذا «غاصب» و «سارق» مذکور در فرض استعلام (به لحاظ عدم تحمل ضرر و زیان) اساسا از قلمرو شمول تعریف «شاکی» به مفهوم مذکور در ماده موصوف و احکام و آثار ناظر به آن از جمله حکم موضوع بند «الف» ماده 64 این قانون (شکایت شاکی به عنوان یکی از جهات قانونی شروع به تعقیب) و ماده 68 قانون مذکور (مبنی بر اختیار شاکی در طرح شکایت) خارج است.
ثانیا، شکایت شخص «الف» به عنوان مالک علیه شخص «ب» که مال متعلق به «الف» از طریق شخص «ج» که فاقد اذن از سوی مالک بوده در اختیار وی قرار گرفته است، تحت عنوان خیانت در امانت وجه قانونی ندارد و حسب مورد می‌تواند مصداق جرم موضوع ماده 662 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 یا دیگر عناوین مجرمانه باشد./ت