صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/04/11
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر تهران
موضوع
جرم مساعدت در خلاصی متهم از محاکمه و تفهیم اتهام آن
پرسش
با توجه به اینکه در ماده 62 قانون بیمه اجباری مصوب 1395، در خصوص موضوع جابه جایی راننده و معرفی خود بر خلاف واقع به عنوان راننده، جرم انگاری گردیده است چنانچه شخصی در دادسرا حاضر و از زمان شروع تحقیقات قضایی خود را راننده معرفی نماید و تفهیم اتهام و قرار تامین صادر گردد و در اواخر تحقیقات، خلاف آن کشف گردد آیا این اقدام گمراه کننده وی، صرفاً مشمول قانون فوق الذکر و از جرایم تعزیری درجه 7 محسوب میگردد یا می توان اتهام مساعدت در خلاصی متهم از محاکمه، موضوع ماده 554 قانون مجازات اسلامی تعزیرات، را نیز تفهیم نمود؟
نظر هیات عالی
اولاً نظریه اکثریت در سطر اول تا عبارت جرم انگاری گردیده است مورد تایید است.
ثانیاً؛ مقررات ماده 62 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1392 اعم از این است که راننده وسیله نقلیه مسبب حادثه متهم به ارتکاب جرمی باشد یا خیر و لذا شامل فرض سوال نیز میشود... ولیکن فرض سئوال مشمول ماده 554 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 نمی گردد.
نظر اکثریت
به نظر میرسد با عنایت به اینکه عمل مجرمانه مذکور به موجب قانون خاص بیمه اجباری، جرم انگاری گردیده است و با توجه به به تبصره 2 ماده 134 قانون مجازات اسلامی که بیان می دارد: در صورتی که مجموع جرایم ارتکابی در قانون عنوان مجرمانه خاصی داشته باشد، مقررات تعدد جرم، اعمال نمی شود و مرتکب به مجازات مقرر در قانون محکوم میگردد در فرض مسئله هم صرفاً موضوع مشمول ماده 62 قانون بیمه اجباری میگردد و به مجازات دیگری محکوم نمی گردد و این موضوع که کسی خود را بر خلاف راننده معرفی نماید در واقع مقدمه خلاصی متهم اصلی از محاکمه میباشد و مانند مواردی میباشد که جرم تخریب مقدمه جرم سرقت باشد که در اینجا هم شامل تعدد مادی نمی گردد و صرفاً به مجازات سرقت محکوم میشود. و مصادیق مندرج در ماده 554 قانون مجازات اسلامی تعزیرات نیز حصری میباشد و موضوع سوال شامل هیچ یک از مصادیق مذکور در این ماده نمیباشد.
نظر اقلیت
به نظر میرسد فرض سوال شامل تبصره 1 ماده 134 قانون مجازات اسلامی میباشد که بیان می دارد:
در صورتی که از رفتار مجرمانه واحد، نتایج مجرمانه متعدد حاصل شود، طبق مقررات فوق عمل میشود یعنی مقررات تعدد جرم اعمال میشود و مو ضوع سوال شامل تعدد معنوی است و در واقع فرد با یک عمل واحد، نتایج مجرمانه متعدد حاصل نموده و مصادیق مذکور در ماده 554 قانون مجازات اسلامی تعزیرات نیز حصری نمیباشد.