تاریخ نظریه: 1398/05/28
شماره نظریه: 7/98/641
شماره پرونده: 98-168-641 ک
استعلام:
در صورتی که شخصی به اتهام ایراد ضرب و جرح محکوم به پرداخت دیه و حبس شده باشد و دادگاه بدوی از گواهان شاکی تحقیق کرده باشد با توجه به تبصره 2 ماده 119 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه تجدید نظر مکلف به تحقیق از گواهان می‌باشد یا خیر؟
در صورتیکه مسند رای دادگاه بدوی اقرار متهم با گواهی گواهان باشد و در مرحله تجدید نظر متهم اتهامات وارده را انکار کند و یا شاکی علیرغم صدور قرار استماع گواهی گواهان خود را به دادگاه معرفی نکند تکلیف دادگاه تجدید نظر چیست آیا می‌تواند متهم را از اتهامات وارده تبرئه کند یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- حکم موضوع تبصره 2 ماده 119 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 که استماع اقرار متهم یا شهادت شاهد توسط قاضی صادرکننده رأی را در مواردی که این ادله مستند رأی دادگاه است الزامی دانسته، مربوط به دادگاه بدوی است و دادگاه تجدید نظر تنها در صورتی مکلف به استماع گواهی شهود است که احراز نماید شهادت شهود در مرحله بدوی به نحو صحیح و قانونی استماع نشده است. عبارت «کسب اطلاع از شهود و مطلعان در صورت لزوم» مندرج در بند «پ» ماده 451 قانون پیش‌گفته نیز موید آن است که دادگاه تجدید نظر در صورت تشخیص ضرورت و در موارد لزوم گواهی شهود را استماع می‌نماید.
2- چنانچه محکوم که در دادگاه بدوی اقرار به جرم نموده است، در مرحله تجدید نظر منکر ارتکاب بزه شود و یا شهودی که در مرحله رسیدگی بدوی علیه متهم گواهی داده‌اند، در مرحله تجدید نظر حضور نیابند، لزوماً از موارد صدور حکم برائت متهم نمی‌باشد، بلکه دادگاه تجدید‌نظر با لحاظ قواعد مربوط به تحصیل دلیل و اعتبار‌بخشی به ادله و از جمله مواد ذیل بخش پنجم از کتاب اول (کلیات) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بررسی و اتخاذ تصمیم می‌نماید.