تاریخ نظریه: 1398/04/31
شماره نظریه: 7/97/3017
شماره پرونده: 97-186/1-3017
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
بر طبق رأی وحدت رویه شماره 518 مورخ 1367/11/18 با رسیدن صغار به سن بلوغ، ولایت ولی بر صغیر موضوع ماده 1180 قانون مدنی ساقط می‌شود و چنان‌چه پرونده منتهی به صدور حکم قطعی نشده باشد، به اعتبار از بین رفتن مانع (صغر) برای صاحب حق اصلی و مفتوح بودن پرونده، دادگاه باید درخواست ایشان را مورد توجه قرار دهد و در نتیجه تصمیم آن‌ها در مورد قصاص یا مطالبه دیه با رعایت سایر شرایط قانونی، نافذ و معتبر است و مراجع قضایی باید به آن ترتیب اثر دهند.
اگر صغیر پس از کبیرشدن، ادعا نماید که غبطه وی از جانب ولی رعایت نشده است، مستنبط از ماده 1184 قانون مدنی از باب ضمان مدنی می‌تواند به ولی قهری مراجعه و طرح دعوا نماید، ولیکن دعوا متوجه قاتل نخواهد بود؛ زیرا برای ولی در زمان مصالحه این حق وجود داشته و آثار قانونی آن ادامه دارد و چنان‌چه دادگاه عدم رعایت غبطه صغیر از جانب ولی را احراز نماید، علیه وی حکم مقتضی صادر می‌نماید که می‌تواند بر محکومیت ولی به پرداخت سهم دیه صغار موصوف باشد.
چنان‌چه ولی قهری از باب مصالحه با اخذ مال به هر میزان با قاتل مصالحه نماید، صغار پس از رسیدن به سن قانونی می‌توانند سهم خود از مال مورد مصالحه را به هر میزان که باشد، بر اساس مقررات ارث از ولی مطالبه نمایند.