تاریخ نظریه: 1131/10/12
شماره پرونده: 96-168-2130
استعلام:
نظر به اینکه ماده 688 از قانون آیین دادرسی کیفری مقرر داشته که شخص حقوقی می‌تواند با معرفی نماینده قانونی از اتهام دفاع نماید، بیان نمایید که 1- منظور از نماینده قانونی کیست (آیا صرفاً مدیرعامل است یا هر شخص دیگری می‌تواند باشد)؟
2- نماینده از سوی چه شخصی باید معرفی شود (مدیرعامل شرکت یاهیئت مدیره شرکت)؟
3- نظر به اینکه وفق اساسنامه شرکتی، هیئت مدیره اختیار دفاع از دعاوی و شکایات در مراجع قضایی را داشته است و هیئت مدیره نیز این اختیار را طی صورتجلسه‌ای به مدیرعامل شرکت با داشتن حق توکیل واگذار نموده باشند، آیا در این فرض مدیرعامل نیز می‌تواند شخص دیگری (غیر از وکیل دادگستری) را به عنوان نماینده قانونی شرکت برای دفاع از اتهام شرکت معرفی نماید یا اینکه مدیرعامل حسب مورد می‌بایست شخصا در دادگاه حاضر شود و یا وکیل دادگستری انتخاب و معرفی نماید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- منظور از نماینده قانونی شخص حقوقی در ماده 688 قانون آیین دادرسی کیفری با لحاظ تبصره این ماده، هر کسی است که به موجب قانون یا اساسنامه، دارای اختیار در دفاع از دعاوی طرح شده علیه شخص حقوقی است.
2 و 3- اصولاً اقامه دعوی یا دفاع از آن باید به وسیله اصیل یا نماینده وی اعم از قانونی، قضائی یا قراردادی اقامه شود. ضمن آن که نمایندگان قانونی و قضائی نیز می‌توانند برای اقامه دعوا یا دفاع از آن شخصاً یا با تعیین وکیل دادگستری اقدام نمایند و یا به شخصی وکالت در توکیل اعطا نمایند تا وی ازطریق وکیل دادگستری اقدام کند. در فرض سوال، هیأت مدیره و مدیر عامل حسب مورد نماینده قانونی شرکت می‌باشند و قانوناً حق اقامه دعوا یا دفاع از آن را دارند بنابراین، اگر نخواهند اقامه دعوا یا دفاع نمایند چاره‌ای جز اعطای وکالت به وکیل دادگستری ندارند.