حق مطالبه شیربها از طرف خانواده عروس در صورت تعهد به پرداخت آن از ناحیه زوج

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/08/27
برگزار شده توسط: استان خراسان شمالی/ شهر جاجرم

موضوع

حق مطالبه شیربها از طرف خانواده عروس در صورت تعهد به پرداخت آن از ناحیه زوج

پرسش

اگر زوج در ضمن‌عقد نکاح، به پرداخت مبلغی به عنوان شیربها به خانواده زوجه تعهد دهد و سپس از پرداخت آن خودداری کند آیا خانواده عروس حق مطالبه شیربها را دارند؟

نظر هیئت عالی

نشست قضایی (1) مدنی: تعهد مورد بحث، صرف‌نظر از ماهیت و شکل تعهد و عرف بعضی از مناطق، در حدود تراضی طرفین و عدم مغایرت آن با قانون، با توجه به ماده 10 قانون مدنی لازم‌الوفا بوده و قابل مطالبه است و نظر اعلامی که مبتنی بر تراضی حاصله و انطباق بر مقررات ماده 10 قانون مدنی، شیربها را قابل مطالبه دانسته است، تأیید می‌شود.

نظر اتفاقی

اگر چه حکم شیربها در قانون مسکوت است و فقها نیز شیربها را به عنوان یک فرض (نه یک حق شرعی) مورد بررسی قرار داده‌اند و برخی از آنها معتقدند که شیربها حق شرعی نیست و مربوط به تراضی طرفین است؛ ولی در فرض مسئله باید گفت که اگر زوج در ضمن‌عقد نکاح به پرداخت مبلغی به عنوان شیربها به خانواده زوجه تعهد دهد این عمل زوج یک نوع تعهد به نفع شخص ثالث (موضوع ماده 196 قانون مدنی) است همان‌گونه که در ماده 196 قانون مدنی مقرر شده: «... معذلک ممکن است شخص در ضمن معامله برای خود، تعهدی هم به نفع شخص ثالث کند.» و یا این‌که ممکن است عمل زوج، یک قرارداد خصوصی موضوع ماده 10 قانون مدنی باشد. به این ترتیب، اگر زوج به پرداخت مبلغی به عنوان شیربها به خانواده زوجه تعهد دهد، مکلف است به تعهد خود عمل کند و الّا خانواده زوجه می‌توانند به استناد مواد 10، 196، 221، 222 و 226 قانون مدنی، الزام زوج به پرداخت شیربها را از دادگاه تقاضا کنند.