تاریخ نظریه: 1402/04/17
شماره نظریه: 7/1401/1031
شماره پرونده: 1401-127-1031 ح
استعلام:
شخصی به طرفیت اداره دولتی دعوایی به خواسته مطالبه طلب مطرح کرده است و دادگاه بدوی در خصوص قسمتی از خواسته حکم به پذیرش خواسته صادر کرده است؛ خواهان بدوی نسبت به این مبلغ تقاضای تجدید نظرخواهی نموده و افزایش مبلغ را خواستار شده است و اداره دولتی تجدید نظرخواهی نکرده و صرفاً در تبادل لوایح و دفاعیات بعدی ایراد عدم سمت خواهان بدوی را مطرح کرده است؛ بدون آنکه در مرحله بدوی این ایراد را مطرح کرده باشد. با توجه به اینکه اداره دولتی تجدید نظرخواهی نکرده است، آیا دادگاه تجدید نظر می‌تواند ایراد تجدید نظرخوانده را مورد لحاظ قرار دهد؟ آیا حکم مقرر در تبصره ماده 348 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 مبنی بر اختیار مرجع تجدید نظر برای رسیدگی به جهات دیگر که مورد استناد تجدید نظرخواه نبوده است، در این فرض نیز صدق می‌کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که در مرحله بدوی، خوانده نسبت به عدم سمت خواهان ایراد نکرده و بدون تجدید نظرخواهی و در مقام تبادل لوایح ایراد مذکور را مطرح کرده است، عدم طرح ایراد تا پایان جلسه اول دادرسی واجد این اثر است که دادگاه مستقلاً نسبت به آن تصمیم‌گیری نمی‌کند و این امر به معنای نادیده گرفتن ایراد نیست؛ بنابراین در فرض سوال، نسبت به آن قسمت از خواسته که مورد پذیرش دادگاه بدوی قرار نگرفته و خواهان بدوی نسبت به آن تجدید نظرخواهی کرده است، دادگاه مطابق ذیل ماده 350 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 رفتار می‌کند.