شرط تحقق بزه محاربه

تاریخ دادنامه قطعی: 1395/03/19
شماره دادنامه قطعی: ---

پیام: تحقق بزه محاربه، منوط به این است که مرتکب علاوه بر کشیدن سلاح و ایجاد ناامنی،قصد افساد در ارض را نیز داشته باشد.

بدین شرح که شخصی به هویت آقای ش. (س.) خ. به اتفاق همسرش خانم الف. ن. در نیمه شب ساعت 1/20 بامداد مورخه 1393/11/25 با یک دستگاه خودرو پژوه به شماره... حامل کالا قاچاق (مواد نیروزا و پودر بدن سازی) از بندر گناوه به اصفهان و تهران درحرکت بودند که در بین راه و مسیر متهمین ردیف های اول و دوم با خودروی شخص متهم ردیف سوم به شماره انتظامی... خودرو آقای ش. خ. را تعقیب می نمایند با توجه به نقص فنی در سیتم خودرو راننده آقای خ. که شوهر مقتوله باشد در طول مسیر دو باراقدام به توقف درپارکینگ می نمایند که در مرحله دوم متهم ردیف اول آقای س. ع. به اتفاق ردیف دوم آقای گ. (ر الف.) الف. درپارکینگ توقف می نمایند متهم آقای س. ع. که سرو صورت خود را پوشانیده بود با یک قبضه اسلحه کلاشینکف اقدام به تهدید راننده جهت خارج شدن از خودرو می‌نماید که با مقاومت راننده مواجه می‌گردد در نتیجه با اسلحه کلاش که دراختیار وی بوده اقدام به تیراندازی به سمت شیشه عقب راننده می‌نماید که پس از اصابت به پشتی سر راننده یکی از گلوله ها به کتف سمت چپ همسر راننده به نام مرحومه الف.ن. اصابت می کند راننده آقای ش. خ. که در حال پیاده شدن از خودرو بوده قصد فرار با خودرو می کند که چرخ جلو سمت راننده مورد اصابت گلوله واقع می‌شود و پس از آن راننده از خودرو پیاده و با داد و فریاد اعلام می کند که همسر وی و فرزندش در خودرو می‌باشند کهبا داد و فریاد ش. ی خ. متهم ردیف دوم آقای گ. الف. که راننده پژو پارس را به عهده داشته از خودرو خارج و از متهم ردیف اول آقای س. ع. درخواست می کند که محل را ترک نمایند متهمان سوار خودرو شده از محل متواری می‌شوند راننده خودرو آقای ش. خ. نیز با خودرو پنچر حدودا 15 کیلومتر از مسیر را طی می کند تا به منطقه بابا میدان (به تاکسی تلفنی بین راه) مراجعه و از راننده تاکسی تلفنی درخواست کمک می‌نماید که جنازه مقتوله را سوار خودرو تاکسی تلفنی کرده و به مرکز اورژانس بین راهی منتقل می نمایند و پس از انتقال به مرکز اورژانس مراقب قتل مقتوله طی تماس تلفنی به مرجع انتظامی اعلام می‌گردد لازم به ذکر است راننده آقای ش.خ. شوهر مقتوله دربین راه و مسیربا دوستان و بستگان خود تماس گرفته و شخصی به نام م.ج. به محل توقف خودرو مراجعه و پس از تعویض لاستیک خودرو حامل کالای قاچاق را جابجا و در جاده... به سمت یاسوج کالای قاچاق را به شخص دیگری منتقل می‌نماید و خودرو را به مرجع انتظامی عودت می‌نماید دادستان محترم ضمن صدور کیفرخواست در مورد قتل نسبت به اتهام متهمین به عنوان قطاع طریق و معاونت درآن بدل پرونده تهیه و به دادگاه انقلاب اسلامی ارجاع گردیده نحوه دستگیری متهمین بدین صورت از پلیس آگاهی شهرستان رستم به دادستان محترم شهرستان رستم موضوع اجراء دستور قضایی با توجه به عدم حضور پزشکی قانونی شهرستان رستم درحوزه قضایی و انتظامی در صورت صلاحدید نیابت قضایی اعزام مقتوله به پزشکی قانونی ممسنی صادر و حکم به منزل ر. الف.(الف.) به آدرس نیابتی صادر تا از منزل مشارالیه نیز در راستای کشف جرم بازرسی و تفتیش معمول تا اقدامات قانونی به عمل آید آنچه مهم است دو مطلب یکی انگشت گذاشتن به احدی از متهمین پرونده دیگر انگشت گذاشتن به مواد مخدر وهم چنین در صفحه 16 در گ. دادستان محترم به ریاست محترم دادگستری که ذیل آن عبارت (تیراندازی و اصابت گلوله به مقتوله و متواری شدن متهمین راننده شوهر(شوهر مقتوله) خودرو را به بابا میدان هدایت و پس از انتقال و جابجائی مقتول باتاکسی تلفنی مجنی علیها را به اورژانس بین راهی منتقل می کنند و خودرو حامل کالای قاچاق طی تماس تلفنی شوهرمقتوله توسط سایر بستگان وی جابجا شده و پس از انتقال کالای قاچاق (احیانا مواد مخدر) خودرو به مرجع انتظامی عودت می‌گردد به نظر می‌رسد که احتمال اختلاف برسرمعامله مواد مخدر دور از ذهن نمی‌باشد گ. دادستان محترم حاکی از اینکه احتمال مواد مخدر و شناخت شوهر منجی علیها متهیمن را دارد آقای ش. خ. دارای سابقه کیفری نگهداری مشروبات الکلی دومی کالای قاچاق می‌باشد درصفحه 52 پرونده نحوه دستگیری متهمان یکی گ. الف. و س. ع. شناسائی همراه اسلحه کلاش بعد از تعقیب و گریز از مخفی گاه دستگیر میشوند متهم به نام س. ع. اظهار داشته قبول دارم بنده با خودرو پارس و آقای گ. انصاری با اسلحه کلاش خودم شب جمعه به قصد اخاذی و گرفتن بار خودروی های شوتی حامل بار در جاده اصلی بودیم که در پارکینگ سه دستگاه خودرو پارک بودند که ما کنار آنها ایستادیم بنده اسلحه کلاش را در دست گرفتم و از خودرو پیاده شدم و به راننده پژو پارس تذکر دادم که از خودرو پیاده شوید که ایشان قصد فرار داشت که بنده از سمت شیشه عقب به داخل خودرو ایشان تیراندازی کردم که ایشان ناگهان شروع به سرو صدا نمود وگفت که بچه ام داخل ماشین است که دراین لحظه ارمین انصاری نگاه کرد دید بارخودرو پودر بدن سازی است و گفت سریع سوار شو برویم و ما هم سوار شدیم و از محل فرار کردیم سئوال شده درسایر سرقتها را توضیح دهید اظهار داشتند حدود دو هفته قبل بنده بهمراه ر. الف. و ر.د. به نام الف. با خودرو پژو 405 مشکی یکدستگاه سمند... را با اسلحه کلاش متوقف کردیم و هرکاری کردیم از خودرو پیاده نشدند که با اسلحه کلاش به سمت شیشه عقب تیراندازی کردم از خودرو پیاده شدند و ر. پشت فرمان نشست و بنده بغل دست ایشان و خودرو را به جاده بردیم و بعداز بررسی متوجه شدیم که باری ندارد و خودرو را در آنجا رها کردیم و آقای گ. الف. عین اظهارات س. ع. را تکرار نموده لیکن اتهام قتل را قبول ندارم اظهار داشته من راننده بودم اسلحه در دست س. بود آن تیراندازی کرد و ما به قصد سرقت بار قاچاقچیان رفتیم دراین راستا متهم دیگر به نام الف. الف. اظهار نمودند اینجانب در روستای نور آباد در مزارع گندم جهت آبدهی زمین کشاورزی یکی از دوستانم ف.ک. بودم که شب هنگام همان شب حادثه شخصی به هویت ر.د. با من تماس گرفت و گفت دو تا رفیق دارم آنها را پیش تو می آورم و با ماشین خودت آنها را سوار کن و خودت راننده باش تا اقدام به سرقت خودرو حامل بارها قاچاق نمایم و بلافاصله من سوار خودرو شدم و دنبال آنها روبروی رستوران خ. رفتم و ر. د. آنها را از خودرو پیاده و با من سوار شوند و ر. د. به من گفت من دور می زنم و اما خودروهای حامل بارقاچاق را که س. ع. و ر. الف. با پژوه 405 مشکی به شماره متعلق به خودم وبرانندگی خودم بودم دراین راستا آقای الف. الف. اظهارات هرسه نفر را تکرار نموده است، سبق قبلی اقدام کرده اند. دادستان بعد از صدور قرار نهایی مبادرت به صدور کیفرخواست نموده دراین راستا فرمانده انتظامی شهرستان رستم در هشت بند گ. نموده عمل متهمین سبب رعب و وحشت بالخصوص رانندگان و روستائیان شده است پرونده پس از ارجاع به شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی استان فارس طی دادنامه به شماره 9409977118100364 مورخه 94/2/28 متهمان ردیف های اول و دوم آقایان س. ع. و گ. (ر الف.) الف. را به حد محاربه اعدام در ملا عام و متهم ردیف های سوم آقای الف. الف. به نفی بلد 15 سال حبس در شهرستان مسجد سلیمان و متهم ردیف چهارم آقای ر. د. به 10 سال حبس تعزیری محکوم شده اند. رای صادره مورد اعتراض وکلای محکومین گردیده شعبه مرجوع الیه نیز پس از بررسی به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید.پس از قرائت گ. آقای سید قاسم حسینی کوه کمری عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای محمدحسین ارجمند دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر صدور رای شایسته با توجه به محتویات پرونده و مفاد لایحه فرجامی مورد درخواست می‌باشد در خصوص دادنامه شماره --- تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده چنین رای میدهد:

رای شعبه

در خصوص اعتراض آقایان س.الف. به وکالت از س. ع. و م. ع. به وکالت از گ. (ر الف.) الف. و آقایان ر. ش. ص. الف. و م.پ. به وکالت از آقای الف. الف. و هم چنین آقای الف. ک. به وکالت از آقای ر. د. از دادنامه --- در رابطه با اتهام محاربه و معاونت در محاربه آقایان س. ع. باعدام و گ. الف. باعدام و الف. الف. به 15 سال حبس تعزیری و ر. د. به ده سال حبس تعزیری محکوم شده اند و دلایل استنادی کیفرخواست و در دادنامه که مشروحا درگردشکار منعکس گردیده عبارت از اقرار و اعتراف کلیه متهمین نسبت به ارتکاب عمل سرقت مسلحانه در شبانه و شکایت اولیاءدم مرحومه الف.ن. که درجریان تهاجم متهمین بقتل رسیده و هم چنین گ. نیروی انتظامی مبنی براینکه عمل متهمین سبب نا امنی شده اند وکلاء محترم محکوم علیهم نسبت به دادنامه مزبور اعتراض و درخواست تجدید نظر نسبت نوع اتهام داشته باشند آقایان وکلاء به نامان م. ع. و ش. به وکالت از آقای گ. الف. ابتدائا ایراد شکلی گرفته اند مبنی براینکه درهیچکدام از جلسات دادرسی دادگاه آقای دادستان یا نماینده محترم ایشان شرکت نداشته اند و از نظر ماهوی دفاعیاتشان متمرکز براینکه اتهام به موکلشان درحد محاربه نیست وسرقت مسلحانه را قبول نموده‌اند و هم چنین وکیل متهم ردیف اول س. عسکر که باعدام محکوم شده آقای س.الف. در لایحه ابراز نموده که اساسی ترین ایراد وارده نحوه رسیدگی دادگاه ؛با حضور نیافتن دادستان یا نماینده وی در تمامی جلسات دادرسی است درحالی که قواعد آمره مربوط به آیین دادرسی کیفری از جمله ضرورت حضور نماینده دادستان در جلسه رسیدگی به اتهامات که مجازات آنها اعدام می‌باشد از امور خدشه ناپذیری است که عدم رعایت آن مساوی با بی اعتباری حکم صادره درچنین پروندهای خواهد بود و مستند به نظریه حقوقی قوه قضائیه که طی نظریه شماره 20/13846 - 4147/7 پاسخ داده شده که عدم حضور نماینده دادستان در جلسات رسیدگی دادگاه کیفری استان موجب بی اعتباری و غیر قانونی محسوب شدن جلسه مزبور است تمامی وکلاء محکومین بردو مطلب تکیه کرده اند یکی اینکه دادستان یا نماینده دادستان درجلسات شرکت نکرده دوم اینکه ماهیت امر اتهامی محاربه صدق نمی کند و. ماده 279 قانون مجازات اسلامی در تعریف محاربه بیان داشته: محاربه عبارت از کشیدن سلاح به قصدجان ؛ مال، یا ناموس مردم با ارعاب آنها است نه نحوی که موجب نا امنی در محیط گردد هرگاه کسی با انگیزه شخصی به سوی یک یا چند نفر خاص سلاح بکشند و عمل او جنبه عمومی نداشته باشد تا دادگاه محترم صادر کننده رای به ماده 281 قانون مجازات اسلامی بوده و عبارت آن را همزمان سارقان و قاچاقچیان که دست به سلاح ببرند و موجب سلب امنیت مردم و راهها شوند محاربند آنچه میتوان گفت و قدرمتقین نیز می‌باشد عمل متهمین سرقت مسلحانه و به عبارت دیگر راهزانان و سارقان درشب بوده اند به قصد سرقت کالای قاچاق از اتومبیل های شناسائی شده تجمع نموده و اقدام به گرفتن اتومبیل که کلا دو مورد انجام داده اند یکی درپل فهلقان بوده صاحب ماشین سمند شکایت نکرده وگذشت نموده و دومی نیزمنتهی به قتل مرحوم خانم الف.ن. گردیده با توجه به اوراق پرونده و اظهارات متهمین در دادسرای محترم و لوایح وکلاء محکوم درمقام تجدید نظر خواهی تلاش نموده‌اند که موضوع درحد محارب بودن نیست کما هو حقه اولا تعریف محاربه: المحارب هوکل من جرد سلاحه اوجهزه لاخافه الناس واراده الافساد فی الارض فی برکان او فی بحر فی مصر او غیره لیلا او نهارا: درتعریف و مصداق محاربه تجرید سلاح که با الفاظ گوناگون تعبیر شده تعبیر جرسلاحه یا من شهر سلاح دراین دو هدف است یکی اخافه الناس دوم اراده الافساد یعنی در عین اینکه ارعاب و اخافه الناس دارد توام با اراده افساد درارض بوده این شروط در پرونده مشاهده و ملاحظه نمی گردد مضافا حدود الهی موضوعاتی را مترتب می‌شود قطعا به موضوع شک و تردید نداشته باشیم در صورت شک و تردید درتحقق محارب اصل عدم تحقق است. علیهذا با ملاحظه ایراد شکلی مبنی بر عدم حضور دادستان یا نماینده آن در جلسات دادرسی که تمامی وکلاء متهمین س. ع. و گ. الف. و الف. الف. و ر. د. با اتفاق اظهار نظر و ایراد شکلی بیان کرده اند. ثانیا در مورد مصداق محاربه بودن به علت عدم احراز مصدق محارب با قبول اعتراض مستندا به ماده 469 بند 4 قانون آیین دادرسی کیفری ضمن نقض دادنامه معترض عنه در کلیه متهمین جهت رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض دادگاه انقلاب اسلامی ارجاع می‌گردد.

رئیس شعبه --- دیوان عالی کشور رئیس: علی رازینی مستشار:عبدالعلی ناصح عضو معاون:;سیدقاسم حسینی کوه کمری