صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/11
برگزار شده توسط: استان بوشهر/ شهر بندر کنگان
موضوع
مسئولیت شرکت های نفت و گاز در صورت ابتلاء کارکنان به بیماری صعب العلاج
پرسش
در صورتی که فردی به علت اشتغال در شرکت های فعال در حوزه نفت و گاز مبتلا به سرطان گردد اولاً؛ آیا اتهامی متوجه شرکت یا شرکت ها می‌باشد یا خیر و در صورت مثبت بودن پاسخ عنوان اتهامی تعیین گردد. ثانیاً اتهام متوجه کدام نهاد، ارگان یا شرکت می‌باشد؟
نظر هیئت عالی
اولاً؛ در قانون کار مصوب 1369، تعریفی از حادثه ناشی از کار نشده است؛ اما مطابق ماده 60 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و اصلاحات و الحاقات بعدی و لحاظ بند 8 ماده 2 این قانون، حوادث ناشی از کار، حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن، برای بیمه شده اتفاق می افتد. همچنین با توجه به مواد 91، 94، 95، 96، 105 و 171 قانون کار مصوب 1369 می توان گفت، حادثه ناشی از کار، واقعه ای پیش بینی نشده است که در حین کار و به سبب آن در کارگاه، رخ داده و منجر به ورود صدمه و خسارات مالی و جانی می‌گردد؛ بنابراین همان گونه که در ماده 94 قانون یاد شده و تبصره آن، عبارت حادثه یا بیماری ناشی از کار به کار رفته است، حادثه ناشی از کار با بیماری ناشی از کار که به مرور زمان و در اثر فعالیت در کارگاه و به واسطه عوامل مختلف انسانی، محیطی و شرایط کارگاهی ایجاد می‌گردد، متفاوت است. در نتیجه، فرض مطروحه در سوال (ابتلای کارگر به بیماری سرطان با مرور زمان)، با وجود شرایط مربوطه می‌تواند بیماری ناشی از کار تلقی گردد. ضمناً نظریه مشورتی شماره 7/94/3241 مورخ 1394/11/20 اداره کل حقوقی قوه قضائیه با همین مفاد مذکور در فوق موید این استنتاج است.
نظر اکثریت
طبق ماده 14 قانون مجازات اسلامی در صورتی که رابطه سببیت فی ما بین تقصیر شکایت محل کار و بیماری رخ داده اثبات گردد، شرکت محل کار یا شخص حقیقی مقصر یا هر دو تحت عنوان مسبب در ایراد جنایت غیر عمد از نوع شبه عمد طبق بند پ ماده 291 قانون مجازات اسلامی مسئولیت دارد؛ اما اگر بیماری رخ داده شده بر اثر علل قهری بوده باشد و فعالیت شرکت خاصی موجب ایجاد بیماری نشده باشد چون تقصیری قابل اثبات نیست امکان اثبات بزه وجود ندارد.
نظر اقلیت
با عنایت به اینکه فعالیت در حوزه شرکت های نفت و گاز لاجرم آثار و تبعاتی بر افراد دارد؛ لذا اگر کارگر بر اثر اشتغال در این حوزه مبتلا به بیماری گردد چون شرکت های متعدد در این حوزه فعالیت دارند این بیماری بر اثر علل قهری ایجاد شده است و مقصری قابل تشخیص نیست؛ لذا طبق ماده 514 قانون مجازات اسلامی قابلیت اثبات ندارد.