صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1395/11/25
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر آوج
موضوع
مجوز قانونی جهت ورود به منزل شاهد
پرسش
آیا در صورت مخفی شدن شاهد می توان اذن ورود به منزل یا مخفیگاه وی را صادر نمود؟
نظر هیئت عالی
با توجه به ماده 320 قانون آیین دادرسی کیفری شاهد را می توان در صورتی که حضور او برای احقاق حق لازم باشد و اثبات جرم متوقف بر شهادت باشد پس از یکبار احضار جلب کرد. سوال این است که چنانچه جلب وی مستلزم ورود به منزل وی باشد تکلیف چیست یا اگر خود را از دید مأموران پنهان کند چه باید کرد؟ بدیهی است اگر جلب شاهد مستلزم ورود به منزل باشد با رعایت مقررات قانونی ورود به منزل با اجازه مقام قضایی بلا اشکال است.
نظر اتفاقی
عدم وجود مجوز قانونی جهت ورود به منزل یا مخفی گاه شاهد یا مطلع؛ مبانی استدلال:
1- حسب ماده 2 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 دادرسی کیفری باید مستند به قانون باشد.
2- مقنن در ماده 137 قانون آیین دادرسی کیفری بیان داشته است که (تفتیش و بازرسی منازل، اماکن بسته و تعطیل و همچنین تفتیش و بازرسی اشیاء در مواردی که حسب قرائن و امارات، ظن قوی به حضور متهم یا کشف اسباب، آلات و ادله جرم در آن وجود دارد، با دستور بازپرس و با قید جهات ظن قوی در پرونده انجام می‌شود) همانطور که ملاحظه می کنیم مقنن صرفا مجوز دستگیری متهم از طریق تفتیش و بازرسی را بیان نموده است و علی رغم آنکه در مقام بیان بوده است اشاره ای به شاهد یا مطلع نکرده است.
3- شاهد دلیل جرم نمی‌باشد و آنچه که دلیل اثبات جرم می‌باشد شهادت می‌باشد، چنانچه ماده 1258 قانون مدنی مقرر می دارد (دلایل اثبات دعوی از قرار ذیل است:1 -اقرار2 -اسناد کتبی3 -شهادت 4- امارات 5- قسم.
4- اصل بر منع دستگیری و بازداشت افراد می‌باشد چنانچه که بند 5 ماده واحده قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب 1383مقرر می دارد (اصل منع دستگیری و بازداشت افراد ایجاب می‌نماید که در موارد ضروری نیز به حکم و ترتیبی باشد که در قانون معین گردیده است و...) و نیز حسب بند 1 ماده واحده قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی (کشف و تعقیب جرایم و اجرای تحقیقات و صدور قرارهای تامین و بازداشت موقت می باید مبتنی بر رعایت قوانین و با حکم و دستور قضایی مشخص و شفاف صورت گیرد و...)و ما متن قانونی که مجوز بازرسی و تفتیش جهت دستگیری شاهد یا مطلع را داشته باشد نداریم.
5- برگ جلب و اذن ورود به منزل یا مخفیگاه با یکدیگر تفاوت دارند و رابطه لازم و ملزومی میان آن ها وجود ندارد و مقنن نیز این موضوعات را در موادی جدا از هم ذکر کرده است.